یونیکورن‌های شبکه دیفای DeFi، موج بعدی شرکت‌های میلیارد دلاری
در حال حاضر شبکه دیفای بیشتر از ۶ میلیارد دلار دارایی قفل شده در اختیار دارد و به سرعت نیز در حال افزایش است. عملکرد پلتفرم‌های غیرمتمرکز بلاک چینی و همچنین امکان کسب درآمد از این صنعت را می‌توان دلیل اصلی رشد دیفای در ماه‌های گذشته دانست. در این مطلب به بررسی حرکت صعودی این صنعت و چشم‌انداز آینده آن خواهیم پرداخت.
تابستان امسال با هایپ نوینی در فناوری و بازار مالی همراه بودیم. این حرکت، دیفای (DeFi) نام داشت که به معنی صنعت غیر متمرکز مالی میباشد. خبر خوب این که شما هم قادر هستید عضوی از آن باشید و خبر خوب‌تر اینکه افزایش و پیشرفت دیفای تازه شروع شده است.
شبکه دیفای چیست؟ دیفای مجموعه‌ای از خدمات مالی بر پایه بلاک چین ، شامل اپلیکیشن‌هایی میباشد که بر بیمه، بانکداری، سرمایه گذاری، پس اندازهای جایگزین و مدیریت دارایی و … تمرکز کرده اند و هدف آن‌ها جایگزین شدن با سیستم مالی کنونی، با بهره از فناوری های غیر متمرکز میباشد.
آغاز طوفانی شبکه دیفای را می‌توان سال ۲۰۰۸ دانست؛ دقیقا هنگامی که وایت پیپر بیت کوین (BTC) ارائه گردید و به دنبال آن پروژه‌های آغازین دیفای نظیر ملونپورت (Melonport)، پروژه مدیریت دارایی‌های غیر متمرکز، از ۲۰۱۷ فعالیت خود را شروع کردند.
رونق کنونی شبکه دیفای که در حال حاضر بیشتر از ۶ میلیارد دلار دارایی قفل شده دارد و به سرعت نیز در حال افزایش و پیشرفت است، ارتباط مستقیمی با بیت کوین خواهد داشت که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. به شکل معمول رسانه‌ها بیشترین توجه خود را بر قیمت رمز ارزها جلب میکنند که این امر به خودی خود موجب سردرگمی بیشتر خواهد شد. از سوی دیگر قیمت‌های بیشتر، توجه بیشتری را هم بدست میاورند و به همین جهت افزایش حجم ناگهانی دیفای، استقبال زیادی را به همراه دارد.
این عملکرد نوپای شبکه دیفای جمعیت کوچک چند هزار نفره‌ای را در حال حاضر همراه خود آورده است که یادآور طرفداران عرضه اولیه سکه (ICO) در سالهای پیش میباشد. این افراد در آن دوران ترویج دهنده این فناوری بودند و بر سرمایه گذاری‌های پرخطر اصراری نداشتند. می‌توان گفت که افزایش فعلی دیفای، بر رونق ICO در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ سایه افکنده است.
قسمت هیجان انگیز شبکه دیفای ، قبول فناوری بلاک چین و تأثیری میباشد که بر خدمات مالی نوین دارد. این پروژه‌ها صرفاً سرمایه‌گذاری‌های پر ریسکی نمیباشند و تا امروز جریان نقدینگی زیادی را به همراه داشته‌اند. دیفای از مفهوم بنیادی بیت کوین که غیرمتمرکز بودن میباشد (پروژه‌ای مالی و رادیکال که آغاز این اتفاقات بود) استفاده میکند و آن را به سطحی فراتر از قبل ارتقا می‌دهد.
افزایش دیفای فقط شروع کننده فاز بعدی فناوری بلاک چین جهت یافتن «پروتکل مناسب بازار» میباشد و احتمالاً موارد دیگری نیز در حال شکل گیری باشند. شبکه دیفای مثل ICO، نوید آغاز آزادی‌های تازه ای را برای تمام اشخاصی که درگیر آن هستند می‌دهد؛ ولی این بار کاربردی تر و حقیقی تر.
شبکه دیفای در تحول عظیم ICO نقش بنیادی داشته است؛ به صورتی که حالا همه مردم از هر جای دنیا قادر هستند در این فناوری سرمایه گذاری داشته باشند. لذا با این تفاسیر شاید بتوان گفت که دیگر سیلیکون ولی (Silicon Valley) به تاریخ پیوسته است! گرچه تعداد اندکی از ICOها هنوز در حال گدش میباشند، با این وجود به سبب سوء استفاده دلال‌ها و کلاهبرداران، محبوبیتی نخواهند داشت.
پیشنهاد دیفای نسخه قدرتمند تری از جنبش ICO میباشد. نسخه‌ای که کمتر یادآور دلالی و بیشتر مرتبط با کارایی و سودمندی هست. در پایان ، دیفای پویایی ریسک و پاداش را جهت مشارکت کنندگان بهبود داده و علاوه بر این، سطح نظارتی نهادهای قانونگذار نیز در سالهای گذشته افزایش یافته است.
بیشتر پروژه‌های شبکه دیفای ، کاربری تقریبا ساده‌ای دارند و البته اگر علاقه دارید عمیق‌تر به آن‌ها بپردازید، لایه‌های پیچیده مالی را در آن‌ها مشاهده میکنید؛ ولی نقطه آغاز فوق العاده آسان میباشد. تمام چیزی که احتیاج دارید اندکی رمز ارز و یک کیف پول رمز ارز میباشد.
موردی که بیشتر از همه جهت مشارکت کنندگان جذابیت دارد، پاداشی میاشد که به شکل توکن‌های محبوب در خود پلتفرم‌ها فراهم میگردد. این توکن‌ها در خود جنبه حاکمیتی، مالی و فنی دارند. بُعد حاکمیت به شکل حق رأی، مالی به شکل کارمزد توزیع و فنی (تا امروز) بصورت نیاز به دخالت فعالانه بوده است.
صرافی غیر متمرکز یا DEX مثالی از دنیای دیفای میباشد که هدف آن جایگزینی صرافی متمرکز میباشد. صرافی‌های متمرکز آغازین مدام با هک، فساد و عدم اعتماد دست به گریبان بودند. غیر متمرکز بودن، مسئله اعتماد را حل نموده است و حالا شما کنترل دارایی‌تان را در اختیار دارید و قادرید در محیطی با امنیت بیشتر معامله نمایید. افراد قادر هستند دارایی‌های رمز ارز خود را در این استخرهای مورد اعتماد DEX سپرده گذاری کنند و توکن‌های نوین DEX را به عنوان پاداش بدست بیاورند.
درآمد بالقوه توکن‌های پاداش شبکه دیفای می‌تواند چشمگیر باشد. با این وجود باید توجه داشت که سرمایه گذاری، نگهداری و فروش در مقایسه با قرض دادن، به شکل بالقوه قادر است درآمد بیشتری در پی داشته باشد؛ ولی این مشئله پیش نیازهای خود را داشته و سلیقه مختلفی در ریسک طلب میکند.
سرویس‌های شبکه دیفای بیشتر جهت کسب درآمد نیازمند وثیقه گذاری دارایی‌هایی دیجیتال دارند میباشند؛ ولی این وثیقه‌ها در معرض ریسک میباشند. البته ریسک‌های دیگری هم وجود دارد. به عنوان نمونه هک پروژه و به سرقت رفتن سرمایه، بالا رفتن یک دارایی و در نقطه مقابل ریزش ارزش دارایی دیگر. به هر شکل ریسک همواره وجود دارد، همانطور که دارایی بانکی خود را در برابر سرقت بیمه میکنید، جهت محافظت از دارایی‌های دیجیتال شما هم راهکارهای بیمه‌ای در دیفای در دسترس است.
یکی از محرک‌های افزایش پروژه شبکه دیفای ، حرکت بیت کوین به طرف بلاک چین اتریوم میباشد که تمام سرویس‌های نوین دیفای را میسر می‌سازد. این مسئله موجب می‌شود بیت کوین و اتریوم بیش از پیش با هم ارتباط داشته باشند.
این گونه احساس می‌شود که بیت کوین کاملاً از قافله نوآوری که کم و بیش هدف آن بوده، عقب مانده است. این سرازیر شدن سرمایه از بیت کوین به طرف اتریوم، موقعیت های نقدینگی تازه ای برای بیت کوین به همراه خواهد داشت و این در حالیست که تا کنون دارایی آن راکد مانده بود و فقط به عنوان ذخیره ارزش یا ابزار پرداخت از آن بهره میگیرند.
جریان از این قرار است که بیت کوین به شکل پشتوانه‌ای جهت توکن‌هایی مانند wBTC یا موارد غیر متمرکزتر نظیر renBTC و tBTC که بر روی شبکه اتریوم تعریف شده‌اند خود را نشان می‌دهد. با عرضه بلاک چین‌های دیگر کثل پولکادات (DOT) یا دفینتی (DFN) امکان دارد این روند نیز تغییر کند.
حال موضوع سرازیر شدن بیت کوین به شبکه اتریوم را با پیدایش صرافی‌های غیر متمرکز قابل اعتمادتر و جدید تلفیق کنید؛ صرافی‌هایی که بعد از سال‌ها توسعه اکنون آماده اوج گیری هستند. در ژوئن ۲۰۲۰ DEX ها در مجموع ۱.۵۱ میلیارد دلار آمریکا تراکنش داشته‌اند که این میزان ۷۰ درصد بیشتر از ماه می بوده و در ماه مارس نیز با ۴۶ درصد افزایش رکورد زده بود. حجم بازار DEX در حال حاضر تنها ۲.۱ درصد از حجم صرافی‌های متمرکز است؛ اما این روند در حال شتاب است.
این درصد در ماه می فقط ۰.۸۴ درصد (!) بود. جدا از حجمی که به DEX اضافه شد و صدها میلیون دلار بیت کوینی که به سمت اتریوم سرازیر شده است، اکنون کارآفرینان بسیاری نیز سر برآورده‌اند که از اتریوم بهره برده و رونق شبکه دیفای را دامن می‌زنند.
در حال حاضر نورچشمی‌های شبکه دیفای پروژه‌هایی مثل کامپوند (COMP) و بلنسر (BAL) میباشند. این یونیکورن‌های تازه رسیده، کمابیش ارزش شبکه یک میلیارد دلاری دارند. پروژه‌های دیگری نیز این روند را دنبال میکنند و امیدوارند که این موقعیت طلایی را با عرضه توکن‌های خود تکرار کنند؛ Uniswap، Curve، Sythentix (SNX)، Nexus Mutual و Vega تنها مشتی از خروار هستند.
تقریباً تمام این پروژه‌های شبکه دیفای بر روی اتریوم ساخته شده‌اند؛ اتریوم بزرگترین بلاک چین عمومی حال حاضر است اما با این حال بلاک چین‌های دیگری هم هستند که در این رقابت حضور دارند. برخی از رقبای اتریوم در مراحل نهایی ساخت هستند مانند پولکادات، دیفینیتی، تزوس (XTZ) و کازموس (ATOM). اگر این بلاک چین‌ها وجود دارند به این دلیل است که اتریوم نتوانسته مسئله مقیاس پذیری خود را حل کند. آن‌ها ظرفیت پذیرش بیشتری در تراکنش‌ها داشته و درون زنجیره خود تعامل پذیری بیشتری دارند که اتریوم فاقد آن است. این بلاک چین‌ها مانند جهان‌های در حال توسعه هستند و هر یک رشد و توسعه خود را دنبال میکنند و به اقتصاد وسعت می‌بخشند.
برخی از آن‌ها به اندازهای رشد خواهند کرد که در حال حاضر غیر قابل تصور است. شاید بعضی رشد چند تریلیون دلاری داشته باشند. قبل از اینکه به این موضوع بخندید، این را هم بدانید که اوراق بهادار مشتقه‌ای وجود دارند که در حال مهاجرت به دارایی‌های دیجیتال و بلاک چین‌ها هستند. این اوراق مشتقه در دنیای واقعی حجمی ۱۲ تریلیون دلاری دارند.
بلاک چین پلتفرم بسیار کارامدی برای اوراق بهادار مشتقه است؛ از این روی از سال ۲۰۲۱ با عرضه پروژه‌هایی مانند Serum و وگا (Vega) این حرکت رو به جلو قابل مشاهده خواهد بود. بلاک چینی که نتواند به اندازه کافی فعالیت‌های اقتصادی را جذب کند، آرام آرام فرو می‌ریزد و با بلاک چین‌های دیگری که برتری دارند ادغام می‌شود.
زمانی که دو صنعت با هم برخورد میکنند، از این برخورد صنعت جدیدی متولد می‌شود و چنین اتفاقی درز شبکه دیفای که نمونه جدیدی از محاسبات غیر متمرکز و سرویس‌های مالی است در حال روی دادن است. چند سالی طول کشید تا به بلوغ خود برسد و تأثیر گذار گردد اما اکنون به سرعت در حال حرکت و غیر قابل توقف است. در ماه‌ها و سالهای آتی تأثیرات و میزان رشد شبکه دیفای همه ما را شگفت زده خواهد ساخت.
