همه افراد در دنیای ارز دیجیتال این را میدانند که بیشتر پروژه های بلاک چین کاربرد و ویژگی هایی مساوی و شبیه دارند و کمتر ارز دیجیتالی میتوان یافت که خودرا جدا از تمام ارز های دیگر با قابلیت های بخصوص معرفی کرده باشد که ارز دیجیتال زی‌کش Zcash یکی از همین پروژه ها محسوب میشود. طی این مطلب به معرفی ارز دیجیتال زی کش و کیف پول ها آن خواهیمرداخت لذا تا انتهای مطلب با زرین اکسپنج همراه باشید.
ارز دیجیتال زی‌کش چیست؟
زی‌کش یک شبکه پرداخت غیرمتمرکز همتا به همتا و یک ارز دیجیتال با واحد اختصاری ZEC میباشد. این ارز دیجیتال زیرمجموعه یا فورکی از بیت کوین بوده و میزان واحدهای آن هم مثل بیت کوین محدود به 21 میلیون واحد میباشد. در حقیقت جهت ساخت زی‌کش از کدهای بیت کوین بهره گرفته شده است.
ارز دیجیتال زی‌کش مثل بیت کوین، بلاک چین مخصوص خودش را در اختیار دارد و بر پایه استخراج (ماینینگ) فعالیت میکند. ویژگی ای که زی‌کش را از بیت کوین و سایر ارزهای دیگر جدا میکند امکان صورت دادن تراکنش‌های خصوصی میباشد.
برخلاف بیت کوین که تراکنش‌های آن شفاف میباشند، با زی‌کش کاربران قادرند از حریم خصوصی کامل در تراکنش‌ها بهرمند شوند. در بیت کوین شما قادرید یک تراکنش را رهگیری کنید و دارایی‌های موجود در یک آدرس را ببینید ولی به گفته تیم عرضه کننده زی‌کش در شبکه زی‌کش قابلیت مخفی‌سازی همه چیز برای شما فراهم است.
برای آن عده از کاربرانی که علاقه ای ندارند جرئیات تراکنش آن‌ها شفاف باشد، زی‌کش میتواند انتخاب بسیار خوبی باشد.
مروری بر تاریخچه پیدایش زی‌کش
زی‌کش در 28 اکتبر سال 2016، در نقش فورک بیت کوین فعالیت خودش را شروع کرد. خالق اصلی زی‌کش برنامه نویسی به اسم زوکو ویلکاس (Zooko Wilcox) میباشد. او در آغاز فعالیت خود را با کار بر روی بیت کوین شروع کرد اما به سبب شفافیت تراکنش‌های بیت کوین، ایده به مغز او رسید تا تراکنش‌های مخفی را برای کاربران شبکه فراهم کند. او با تغییرات زیادی در کدهای بیت کوین، بالاخره موفق شد تا زی‌کش را خلق کرد.
در آغاز نام این پروتکل زیروکوین (Zerocoin) بود و سپس به زیروکش (Zerocash) تغییر نام داد و در پایان نام زی‌کش (Zcash) برای آن مناسب دیدند.
برای زی‌کش هیچگونه جمع سپاری یا ICO ای برگزار نشد بلکه سرمایه نخستین توسط سرمایه‌گذاران خصوصی جذب شد. اشخاصی مثل راجر ور و فرد ارسام، بنیانگذار کوین بیس روی این پروژه سرمایه‌گذاری زیادی انجام دادند.
زی‌کش چگونه کار میکند؟
ارز دیجیتال زی‌کش هم مثل بیت کوین بلاک چین خودش را در اختیار دارد و به صورت اثبات کار (ماینینگ) فعالیت میکند. تراکنش‌های زی‌کش بوسیله همه اعضای شبکه تایید میشوند و سپس توسط ماینرها در بلاک‌ها قرار می‌گیرند و با به هم پیوستن بلاک‌ها بلاک چین شکل می‌گیرد. زمان بلاک زی‌کش تقریبا 2.5 دقیقه و پاداش بلاک آن 12.5 واحد ارز دیجیتال زی‌کش (zec) میباشد. با این حساب در حال حاضر هر 2.5 دقیقه 12.5 واحد زی‌کش استخراج یا ساخته میشود. در زی‌کش بعد از هر 840,000 بلاک، پاداش بلاک نصف خواهد شد.
الگوریتم استخراج ارز دیجیتال زی‌کش هم با بیت کوین تفاوت هایی دارد. در صورتی که بیت کوین از الگوریتم SHA-256 استفاده میکند، الگوریتم استخراج زی‌کش Equihash میباشد. بیت کوین و زی‌کش در بسیاری از موارد شبیه به هم هستند ولی اصلی‌ترین اختلاف بیت کوین و زی‌کش قابلیت انجام تراکنش خصوصی در زی‌کش و نوع الگوریتم استخراج میباشد.
امری که سبب شده است تا زی‌کش قادر باشد تراکنش‌های مخفی (بدون مشخص بودن آدرس فرستنده، گیرنده و یا مبلغ) را صورت بدهد استفاده از راهکاری به اسم اثبات دانایی صفر (zero-knowledge proof) میباشد. اثبات دانایی صفر شیوه ای در رمزنگاری است و این امکان را در اختیار کاربران قرار میدهد تا بدون نیاز به برملا کردن اطلاعات به اعضای شبکه، تراکنشس هارا صورت بدهد. نام الگوریتم مبتنی بر اثبات دانایی صفر در زی‌کش، zk-SNARKs نام دارد.
با این حساب در زی‌کش بدون اینکه نیاز به نشان دادن آدرس فرستنده و گیرنده و مبلغ باشد میتوان تراکنش‌ها را به بهترین شکل ممکن به پایان رساند. به زبان ساده تر، با شبکه زی‌کش میتوان به طور کلی دو نوع تراکنش را صورت داد: تراکنش‌های معمولی (مانند بیت کوین) و تراکنش‌های خصوصی و با امنیت بسیار بالا.
با در نظر گرفتن آدرس‌های کیف پول در زی‌کش میتوان شفاف یا غیرشفاف بودن تراکنش‌ها را معین کرد. اگر آدرس با حرف «t» شروع شود، این آدرس شفاف است و مثل آدرس بیت کوین میتوان تمام جزئیات تراکنش‌ها و موجودی آن آدرس را ببینید ولی چنانچه آدرس با حرف «z» آغاز شود، بیانگر مخفی بودن آن آدرس میباشد و امکان مشاهده و رهگیری تراکنش‌ها ممکن نیست.
تصمیمات فنی در خصوص شبکه زی‌کش در بنیادی به اسم همین شبکه اتخاذ میشوند. در بنیاد زی‌کش، توسعه دهندگان این شبکه برسر تصمیمات مهم با یکدیگر به بحث و گفتگو مشغول میشوند و در پایان یک تصمیم به رای گذاشته میشود. با توجه به گفته سایت رسمی زی‌کش، در جهت کسب بودجه برای توسعه این شبکه، به مدت چهارسال 10 درصد از پاداش استخراج به بنیاد زی‌کش خواهد رسید.
چالش‌های قانون‌گذاری زی‌کش
با توجه به اینکه امکان انجام تراکنش‌های کاملا خصوصی با زی‌کش فراهم است، این امر دولت‌ها و مراجع قانون‌گذار را در خصوص فعالیت های مجرمانه با استفاده از ارز دیجیتال زی‌کش نگران میکند.
با این وجود با استفاده از کلیدی به اسم ViewKey تراکنش‌های خصوصی زی‌کش قابل مشاهده میباشند. هر دارنده ارز دیجیتال زی‌کش به کلید ViewKey خود دسترسی خواهد داشت و قادر است جهت شفاف سازی تراکنش، آن را به اشخاص دیگر مثل نهادهای مجری قانون در جهت جلوگیری از فعالیت های مجرمانه بدهد.
از طرف دیگر تا این لحظه تنها کیف پول‌های رسمی و دسکتاپ زی‌کش ویژگی تراکنش‌های مخفی را فراهم میکند و کیف پول‌های موبایل و تحت وب از این ویژگی برخوردار نیستند.
اخیرا، نماینده ویژه سازمان مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده (DEA) لیلیتا اینفانته در گقتگویی اظهار کرد که ارزهای دیجیتال پیگیر گریز مثل مونرو و زی‌کش قادرند گزینه های جابی برای خلافکاران باشند ولی در حال حاضر گستردگی و نقدینگی آن‌ها در اندازه ای نیست که مورد استفاده محرمان قرار گیرد. او مدعی شد که بازرسان سازمان مبارزه با مواد مخدر آمریکا راهی جهت ردیابی این ارزهای دیجیتال هم در ذهن دارند ولی از جزئیات دقیق این امر خبری در دست نداشت.
قیمت ارز دیجیتال زی‌کش
زی‌کش (ZEC) تا یک هفته بعد از عرضه در 29 اکتبر 2016، به سبب تعداد کم واحدهای استخراج شده و اموراتی در صرافیهای پذیرنده، قیمتی چندین برابر نرخ آن زمان بیت کوین داشت. در 29 اکتبر سال 2016 در حالی که هر واحد زی‌کش با قیمت شگفت انگیر 4,290 دلار معامله می‌شد، بیت کوین حدود 680 دلار قیمت داشت ولی بعد از آن با رفع مشکلات صرافی و عرضه ارز دیجیتال زی‌کش، قیمت کاهش قابل توجهی را تجربه کرد.
بهترین آمار زی‌کش در مبحث قیمت به 8 ژانویه سال 2018 مربوط استد که هر واحد از آن با قیمت 870 دلار معامله شد. اکنون که در حال نوشتن این مطلب هستیم قیمت ارز دیجیتال زی‌کش 62.37 دلار میباشد.
برخلاف خیلی از ارزهای دیجیتال معروف، زی‌کش از آن دسته ارزهای دیجیتالی نیست که چند هزار درصد سود برای سرمایه‌گذاران نخستین خدو فراهم کرده باشد. البته با توجه به تعداد کم واحدهای ارز دیجیتال زی‌کش در صورتی که برای این ارز دیجیتال تقاضای خوبی بوجود بیاید، امکان دارد دومرتبه افزایش خیره کننده ای از خود نشان دهد.
کیف پول‌های زی‌کش
در سایت رسمی ارز دیجیتال زی‌کش برای این رمزارز کیف پول‌های رسمی و مورد تایید آن پیشنهاد شده اند. در این قسمت به معرفی کیف پول‌های رسمی زی‌کش خواهیم پرداخت.
کیف پول رسمی زی‌کش ZecWallet FullNode
زی‌کش در وبسایت رسمی خود برای کاربران خود 3 عدد کیف پول معرفی کرده است که این کیف پول ها قابلیت تراکنش‌های مخفی را دارد. کیف پول ZecWallet FullNode تنها برای دسکتاپ ارئه شده. لازم به ذکر است اگر سیستم کامپیوتری قدرتمندی ندارید و حجم و سرعت اینترنت شما برای دانلود بلاک چین کافی نیست،بهره از این نرم افزار را پیشنهاد نمی‌کنیم.
- سیستم عامل قابل اجرا: Windows, Mac, Linux
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: دارد
- قابلیت مخفی سازی تراکنش: دارد
کیف پول Zecwallet Lite
این کف پول که قابلیت استفاده در دسکتاپ و موبایل های شخصی را نیز دارد میتواند انتخاب خوبی برای نگهداری ارز دیجیتال زی‌کش باشد.
- سیستم عامل قابل اجرا: Windows, Mac, Linux, iOS, Android
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: دارد
- قابلیت مخفی سازی تراکنش: دارد
بهترین کیف پول‌های دسکتاپ ارز دیجیتال زی‌کش
کیف پول WinZEC: کیف پول WinZEC یک نرم افزار متن باز و تا حدودی رسمی برای کاربران ویندوز میباشد. جهت استفاده از این کیف پول نیاز به حداقل 2 گیگابایت RAM و اینترنت پرسرعت جهت دانلود داده های تراکنش‌ها و همگام سازی با بلاک چین دارید. این کیف پول ویژگی تراکنش‌های مخفی را دارد. اگر سیستم کامپیوتری قدرتمندی ندارید و حجم و سرعت اینترنت شما برای دانلود بلاک چین مناسب نیست، استفاده از این نرم افزار را پیشنهاد نمی‌کنیم.
- سیستم عامل قابل اجرا: ویندوز
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: دارد
- ویژگی مخفی سازی تراکنش: دارد
کیف پول zec-qt-wallet: کیف پول zec-qt-wallet نخستین نرم افزار کیف پول توسعه یافته بوسیله بنیاد زی‌کش است که روی ویندوز و مک قابل اجراست. جهت استفاده از این کیف پول نیاز به حداقل 2 گیگابایت RAM و اینترنت پرسرعت برای دانلود داده های تراکنش‌ها و همگام سازی با بلاک چین دارید. این کیف پول ویژگی تراکنش‌های مخفی را دارد. اگر سیستم کامپیوتری قدرتمندی ندارید و حجم و سرعت اینترنت شما برای دانلود بلاک چین کافی نیست، استفاده از این نرم افزار را پیشنهاد نمی‌کنیم.
- سیستم عامل قابل اجرا: ویندوز و مک
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: دارد
- ویژگی مخفی سازی تراکنش: دارد
کیف پول ZelCore: این کیف پول قابلیت پشتیبانی از چندین دارایی را دارد که یکی از آن‌ها ارز دیجیتال زی‌کش میباشد. این کیف پول روی ویندوز، مک و لینوکس، اندروید و iOS قابل اجراست. جهت استفاده از این نرم افزار نیاز به دانلود بلاک چین نیست و حجم پایینی نیز دارد. این کیف پول از قابلیت تراکنش‌های مخفی پشتیبانی نمی‌کند.
- سیستم عامل قابل اجرا: ویندوز- مک – لینوکس – اندروید – iOS
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: ندارد
- ویژگی مخفی سازی تراکنش: ندارد
به غیر از این کیف پول‌ها، کیف پول‌های متعددی مثل جکس (Jaxx)، گوادرا (Guarda) و … از زی‌کش در دسکتاپ پشتیبانی میکنند.
کیف پول‌های موبایل زی‌کش
کیف پول کوینومی (Coinomi): کوینومی یکی از کیف پول‌هایی میباشد که وبسایت رسمی زی‌کش به عنوان کیف پول موبایل پیشنهاد کرده است. زی‌کش یکی از متعدد دارایی هایی است که کوینومی از آن پشتیبانی میکند.
- سیستم عامل قابل اجرا: اندروید – iOS
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: ندارد
- ویژگی مخفی سازی تراکنش: ندارد
کیف پول گوادرا (Guadra): گوادرا یکی از کیف پول‌های تازه ولی معتبر برای نگهداری زی‌کش و چندیدن دارایی دیجیتال دیگر میباشد.
- سیستم عامل قابل اجرا: اندروید – iOS
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: ندارد
- قابلیت مخفی سازی تراکنش: ندارد
کیف پول آی‌بیتکام (ibitcome): کیف پول آی‌بیتکام مثل دو کیف پول پیشین مشهور نیست اما وبسایت زی‌کش آن را معتبر معرفی کرده است.
- سیستم عامل قابل اجرا: اندروید – iOS
- نیاز به دانلود کل بلاک چین: ندارد
- قابلیت مخفی سازی تراکنش: ندارد
به جز این کیف پول‌ها، کیف پول‌های متعددی مثل جکس (Jaxx)، موبی (Mobi) و … از زی‌کش در موبایل پشتیبانی میکنند.
کیف پول‌های سخت افزاری
امن‌ترین گزینه جهت نگهداری زی‌کش کیف پول‌های سخت افزاری میباشند. کیف پول‌های لجرنانو اس، ترزور و کیپ‌کی کیف پول‌های سخت افزاری بسیار معتبری اکنون در دسترس اند که همه از زی‌کش پشتیبانی میکنند. کیف پول‌های سخت افزاری از کلیدهای خصوصی و دارایی‌ها به شکل آفلاین و کاملا امن حفاظت میکنند.
خرید زی‌کش
جهت خرید مستقیم ارز دیجیتال زی‌کش با ریال میبایست از طریق سایت‌های آنلاین داخلی دست بکار شوید. اما با این حال اغلب سایت‌های ایرانی اکنون تنها بیت کوین یا اتریوم می‌فروشند.. در صورت موجود بودن زی‌کش در این سایت‌ها حتما قبل از اقدام به خرید از معتبر بودن و مطمعن بودن سایت مورد نظر اطمینان داشته باشید.
اما متداول ترین شیوه خرید زی‌کش، بخصوص برای کاربران ایرانی، خرید بیت کوین یا اتریوم از سایت های ایرانی یا سایت معتبر لوکال بیت‌کوینز و بعد از آن تبدیل بیت کوین یا اتریوم خریداری شده در یک صرافی معتبر خارجی به زی‌کش میباشد.
لیست صرافیهای خارجی که ازر دیجیتال زی‌کش را در صرافی خود لیست کرده اند را میتوان از سایت کوین‌مارکت‌کپ ببینید. در ضمن به خاطر داشته باشید به سبب مسائل و مشکلات تحریم ایران حتما قبل از اقدام به خرید مطمعن شیوید که صرافی مورد نظر با کاربران ایرانی مشکل نداشته باشد، در غیر اینصورت امکان بن شدن سرمایه و حساب شما در صرافی وجود دارد.
