پیش از پرداختن به تفاوت میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA)، بهتر میباشد نگاهی بر مفاهیم مقدماتی آن ها داشته باشیم.

در مجموع معامله‌گران از میانگین‌های متحرک (به اختصار MA) برای معین نمودن محدوده‌های مناسب جهت معامله، شناسایی روندها و تحلیل بازارها بهره میگیرند.

میانگین‌های متحرک به معامله‌گران یاری میدهد تا قادر باشند روند (یا عدم وجود روند) را در یک بازار شناسایی نمایند و هم چنین هنگامی که روندی در حال وارونه شدن میباشد ، نشانه‌های آن را بدست بیاورند.

دو نوع از معمول ترنی میانگین‌ها، میانگین متحرک ساده و میانگین متحرک نمایی میباشد.

در ادامه قصد داریم تفاوت های میان این دو میانگین متحرک مورد بررسی قرار دهیم.

بعد از شناخت این میانگین‌ها، معامله‌گران به سهولت می‌توانند تصمیم خودرا بگیرند از کدام یک در جریان معاملات خود بهرمند شوند.

میانگین‌های متحرک، قیمت میانگین یک ابزار معاملاتی را در طی یک دوره زمانی معین بیان میکنند. با این وجود، شیوه های متنوعی جهت محاسبه‌ی این میانگین‌ها وجود خواهد داشت و به همین سبب است که انواع متنوعی از میانگین‌های متحرک را در نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال میتوانید مشاهده نمایید.

علت نام “متحرک” نیز این میباشد که، همانطور که قیمت حرکت خواهد داشت، اطلاعات تازه ای در محاسبات میانگین متحرک وارد میگردد و بنابراین میانگین هم همواره درحال تغییر خواهد بود.

میانگین متحرک ساده

در محاسبه میانگین متحرک ساده 10 روزه (SMA یا Simple moving avarage)، قیمت‌های پایانی 10 روز آخر با هم جمع و بر عدد 10 تقسیم خواهند شد.

جهت محاسبه میانگین متحرک 20 روزه هم ، قیمت‌های پایانی یک دوره 20 روزه با هم جمع و بعد بر 20 تقسیم میکنیم.

به عنوان نمونه مجموعه قیمت‌های زیر را در نظر بگیرید:

1000 تومان، 1100 تومان، 1100 تومان، 1200 تومان، 1400 تومان، 1500 تومان، 1700 تومان، 1900 تومان، 2000 تومان، 2100 تومان.

محاسبه‌ی میانگین متحرک ساده (SMA) آن به شکل زیر محاسبه میگردد:

1000 + 1100 + 1100 + 1200 + 1400 + 1500 + 1700 + 1900 + 2000 + 2100 = 15000 تومان

(دوره 10 روزه) = 15000 تقسیم بر 10 = 1500 تومان

لذا با این اوصاف در میانگین 10 روزه، با اضافه شدن قیمت روز در جریان و کم کردن قیمت روز 10 ام، میانگین تازه ای بدست خواهد آمد و این فرایند قادر است به صورت نامحدود ادامه داشته باشد.

نمودار زیر یک میانگین متحرک ساده 100 روزه را بیان میکند که بر نمودار شرکت فولاد خوزستان پیاده شده است.

این عمل به مشخص کردن روند ریزشی در سمت چپ و روند صعودی قیمت در سمت راست نمودار کمک می‌کند.
در هر زمان، نقطه‌ای که میانگین متحرک ساده (SMA) در آن قرار گرفته است، قیمت میانگین 100 کندل معاملاتی گذشته را بیان میکند.

البته قادر هستید در تنظیمات نمودار معین کنید قیمتی که جهت میانگین گرفتن استفاده میگردد، کدام قیمت باشد:

• قیمت باز شدن
• قیمت بسته شدن
• پایین‌ترین قیمت
• بالاترین قیمت

میانگین متحرک نمایی

در براورد میانگین متحرک نمایی (به انگلیسی Exponential Moving Average و به اختصار EMA)، برخلاف میانگین متحرک ساده، بر روی قیمت‌های گذشته تمرکز بیشتری خواهد بود.

در میانگین متحرک ساده، صرفا میانگین یک سری طولانی از اطلاعات محاسبه میگردد اما میانگین متحرک نمایی به قیمت‌های گذشته در محاسبات اهمیت بیشتری می‌دهد.

محاسبه‌ی میانگین متحرک نمایی (EMA)

EMA پیشین + (ضریب فزاینده X (EMA قبلی – قیمت فعلی)) = میانگین متحرک نمایی (EMA) کنونی

قدم بعدی محاسبه ی ضریب فزاینده میباشد که مساوی است با = (N + 1) / 2
که در آن N همان مقدار روزهاست (دوره‌ی مورد نظر)
میانگین متحرک نمایی 10 روزه = 2/(1+10) = 0.1818

به عنوان نمونه، در یک میانگین متحرک، 10 روزه، روز گذشته ارزش 18.18 درصدی در محاسبات میانگین دارد و جهت هر اطلاعات پس از آن نیز ارزش کمتر و کمتری در نظر گرفته خواهد شد.

در حقیقت میانگین متحرک نمایی (EMA) به تفاوت میان قیمت دوره ی کنونی و EMA پیشین ، وزن می دهد و نتیحه ی آن را به EMA پیشین اضافه مینماید.

در میانگین متحرک نمایی، هر اندازه  این دوره کوتاه‌تر باشد، وزن بیشتری بر آخرین نرخ اعمال خواهد شد.

تفاوت‌های اصلی میان میانگین متحرک نمایی و ساده

مشاهده نمودید که میانگین متحرک ساده (SMA) و نمایی (EMA) به شیوه های متفاوتی محاسبه میگردند.

این تفاوت محاسباتی موجب میگردد تا میانگین متحرک نمایی (EMA) سریعتر نسبت به تغییرات قیمت واکنش داشته باشد و میانگین متحرک ساده (SMA) واکنش کم سرعت تری نسبت به نوسانات قیمت ارائه دهد.

این تفاوت اصلی میان این دو میانگین میباشد.

همواره به خاطر داشته باشید  هیچ یک از این دو شیوه ، الزاما بهتر از دیگری نیست.

در بعضی اوقات واکنش سریع میانگین متحرک نمایی (EMA) موجب میگردد تا معامله گران بلافاصله بعد از مشاهده‌ی یک تغییر و انحراف کوتاه ، به اشتباه از معامله خارج گردند، در حالی که کندتر بودن میانگین متحرک ساده (SMA)، معامله‌گر را در معامله نگه خواهد داشت و درنتیجه بعد  از به پایان رسیدن موانع، امکان دارد معامله گر سود بیشتری بدست بیاورد.

در زمان‌های دیگر، این اتفاق قادر است برعکس مشاهده شود.

سرعت میانگین متحرک نمایی (EMA) موجب میگردد تا تغییرات ناخوشایند آتی در نمودار، نسبت به میانگین متحرک ساده (SMA) سریعتر بیان گردند. بنابراین معامله‌گری که از میانگین متحرک نمایی بهره میبرد، سریعتر از این آسیب در امان میماند و موجب صرفه جویی در وقت و هزینه تریدر خواهد شد.

هر معامله‌گر میبایست تصمیم بگیرد که کدام میانگین  متحرک جهت استراتژی بخصوص مورد نظر او مناسب تر است.

خیلی  از معامله گران کوتاه مدت از میانگین‌های متحرک نمایی (EMA) بهره میبرند چراکه قصد دارند به محض اینکه قیمت به طرف دیگری حرکت نمود، با خبر گردند.

معامله‌گران بلند مدت نیز علاقه دارند به میانگین‌های متحرک ساده (SMA) روی بیاورند چراکه این سرمایه‌گذاران عجله ای جهت  اقدام ندارند و ترجیح می‌دهند کمتر در معاملات خود تغییر بوجود بیاورند.

نکته‌ی مهم : در پایان ، انتخاب هر یک از این میانگین‌های متحرک به اولویت شخصی هر معامله‌گر مربوط است.

برای نمونه می‌توانید هر دو شیوه EMA و SMA را با هم امتحان نمایید و ببینید کدام یک به شما کمک می‌کند تا تصمیمات معاملاتی مناسب تری را پیاده کنید.

در نمودار زیر که مربوط به سهام فولاد خوزستان میباشد، میانگین متحرک ساده (با رنگ آبی) و نمایی (با رنگ قرمز) نماین گردیده. هر دو میانگین 100 روزه میباشند.

• میانگین متحرک  نمایی (EMA) سریعتر نسبت به نوسانات قیمت واکنش نشان خواهد دارد،  علاقه دارد به پرایس اکشن نزدیک‌تر شود و همچنین تأکید بیشتری بر آنچه که پیش تر اتفاق افتاده است خواهد داشت.
• میانگین متحرک ساده (SMA) کندتر واکنش را بیان میکند، همه‌ی اطلاعات قیمتی در آن ارزش یکسانی دارد و توجهی به تازه تر بودن آن نمی‌شود.

در حالت کلی، هنگامی که قیمت بالاتر از میانگین  متحرک نمایی و ساده میباشد، روند رو به افزایش خواهد بود، و هنگامی که قیمت پایین‌تر از میانگین های متحرک باشد، روند رو به ریزش خواهد بود. جهت بررسی درستی این توصیه در یک نمودار، باید رفتار پیشین قیمت بررسی گرددتا بینشی مناسبی در مورد روندها و تغییرات روند در گذشته فراهم کند.

بنابراین این یک توصیه مجموع میباد و باید سایر شرایط و فاکتورها در نظر گرفته شود.

این مسئله هم در میانگین  متحرک نمایی و هم در میانگین متحرک ساده قادر است صحیح باشد.

شما باید میانگین‌های متحرک مختلف را امتحان نمایید تا ببینید با تغییر تنظیمات آن، کدام یک بر روی نمودار بهترین عملکرد را خواهد داشت.

بعضی از میانگین های متحرک امکان دارد بر روی انواع ابزارهای مالی، عملکرد مناسب تری داشته باشند (از قبیل بازار سهام).

نکات مهم در میانگین‌های متحرک

از میانگین‌های متحرک به عنوان اندیکاتورهای تاخیری (lagging)، جهت مشخص کردن نقاط سطوح مقاومت و حمایت به خوبی می‌توان استفاده نمود.

در طی روند افزایشی ، قیمت بیشتر به محدوده‌ی میانگین متحرک پولبک خواهد زد و سپس از آن باز خواهد گشت.

اگر در یک روند افزایشی ، قیمت‌ها به زیر یک میانگین متحرک شکسته شود، روند صعودی امکان دارد کاهش پیدا کند و یا ممکن است قیمت در بازار رو به تثبیت برود.

اگر قیمت در روندی ریزشی بالاتر از یک میانگین متحرک شکسته گردد، امکان دارد روند آن در شرف شروع حرکتی صعودی و یا تثبیت قیمت باشد.

در این موارد، معامله‌گر قادر است از طریق زیر نظر داشتن حرکات قیمت نسبت به میانگین متحرک، موقعیت و یا خطر را شناسایی نماید.

بعضی دیگر از معامله‌گران به این حد نگران حرکات قیمت نسبت به میانگین‌های متحرک نمیباشند، بلکه در عوض 2 میانگین متحرک را با اندازه‌ی طول متفاوت در نمودارشان معین میکنند و سپس قطع شدن یک میانگین متحرک با میانگین دیگر را زیر نظر می‌گیرند.

در نمودار زیر از میانگین  متحرک ساده 50 و 100 روزه در نمودار شرکت شیر پاستوریزه پگاه فارس (غفارس) بهره گرفته شده است.

بعضی وقت ها، عبور از میانگین  متحرک سیگنال های خوبی را فراهم میکند که قادر است منجر به سودی هنگفت شود و در مواردی نیز، این عبورها قادراست  منجر به سیگنال هایی ضعیف گردند.

این یکی از نقاط ضعف میانگین‌های متحرک میباشد.

میانگین‌های متحرک زمانی به خوبی فعالیت میکنند که قیمت در یک روند ریزشی یا افزایشی حرکت می‌کند ولی زمانیکه قیمت در روندی خنثی قرار میگیرد، میانگین‌های متحرک عملکرد ضعیفی خواهد داشت.

جهت دریافت عملکرد بهتر از میانگین‌های متحرک در دوره‌های زمانی طولانی، قادرید از میانگین‌های متحرک 50 و 100 و یا حتی 200 روزه بهرمند شوید.

به عنوان نمونه، با بهره از میانگین‌های  متحرک 50 و 100 روزه، اگر میانگین حرکت 50 روزه به زیر میانگین متحرک 100 روزه برسد، به آن “تقاطع مرگ” (به انگلیسی Death cross) گفته میگرددو به احتمال قوی حرکت ریزشی قابل توجهی در حال رو به وقوع میباشد.

در شرایطی که میانگین متحرک 50 روزه‌ به بالاتر از میانگین متحرک 100 روزه برسد، گفته میگردد “تقاطع طلایی” (به انگلیسی Golden cross) رخ داده است و نشان ‌دهنده افزایش قیمت خواهد بود.

در این خصوص، معامله گران کوتاه مدت برخی اوقات میانگین متحرک تقاطع 8 و 20 روزه را زیر نظر می‌گیرند.

این ترکیبات نامحدود میباشند و هرکس قادر است با آزمون و خطا، بهترین ترکیب میانگین‌های متحرک را ترسیم نماید.

سخن آخر

میانگین‌های  (MA) یکی از کاربردی‌ترین و مشهور ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال میباشند.

میانگین‌های ساده و میانگین‌های نمایی، به تشخیص روند از راه وزن دادن به حرکات قیمتی کمک می‌کنند.

الزاما هیچ یک از میانگین‌های  متحرک بهتر از دیگری نخواهد بود، بسته به شیوه استفاده معامله‌گر از میانگین های متحرک، امکان دارد یکی از آن‌ها در وضعیت خاص بهتر عمل کند.

در هر بازار امکان دارد میانگین‌های متحرک با دوره‌های زمانی بخصوص، دارای عملکرد بهتر و مناسب‌تر باشند.

بهره گیری از نظرات کارشناسان باتجربه و همینطور آزمون و خطا قادر است در یافتن این بازه‌های زمانی به شما کمک بزرگی داشته باشد.