سال ۲۰۲۰ سال شگفت انگیزی بود: شیوع ویروس کرونا، فراز و نشیب های بازار سهام، رشد تعداد بیکاران و ادامه درگیری ها در بازارهای جهانی. با این وجود ، ما در این بین شاهد رشد قیمت بیت کوین از ۵,۳۰۰ دلار در ماه مارس به بیشتر از ۱۹,۰۰۰ دلار (در هنگام نگارش این مطلب) بودیم که بازدهی ۲۶۰ درصدی در تنها ۹ ماه را به پدید آورد.

جهت سرمایه گذاران بازار، پرسش کلیدی این میباشد که آیا بیت کوین در حال حاضر بیشتر از اندازه قیمت‌گذاری شده است؟ آیا جهت خرید بیت کوین خیلی دیر شده است؟ آیا حقیقتا رشد قیمت بیت کوین قادر است به ۱۰۰,۰۰۰ دلار یا بالاتر برود ؟ هونگ فانگ (Hong Fang) طی مقاله‌ جالبی که روزهای گذشته در وب‌سایت کوین دسک منتشر نموده است، با بررسی احتمالات متنوع جهت رشد قیمت بیت کوین، به این پرسش‌ها جواب می‌دهد.

هونگ فانگ، مدیرعامل شرکت اوکی‌کوین (OKCoin) میباشد ، صرافی روز ارزه دارای مجوز و متمرکز بر فراهم کردن خدمات فیات که دفتر مرکزی آن در شهر سانفرانسیسکو قرار گرفته سات. هونگ هشت سال سابقه کار در شرکت سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس (Goldman Sachs) را در کارنامه خود دارد و آخرین جایگاه او در این شرکت، نایب‌رییس بانکداری سرمایه‌گذاری بوده است. هونگ فانگ دانش‌آموخته دانشگاه پِکینگ در پکن چین میباشد و کارشناسی ارشد خود را در حوزه مدیریت کسب‌وکار (MBA) از دانشکده کسب‌وکار دانشگاه شیکاگو بدست آورده است. مقاله زیر را از زبان فانگ نقل خواهیم کرد.

چنانچه فراز و نشیب های کوتاه‌مدت را کنار بگذاریم و چشم‌اندازی بلندمدت اتخاذ کنیم، با نقطه نظری منطقی، رشد قیمت بیت کوین را در دهه آینده می‌توان بیشتر از ۵۰۰,۰۰۰ دلار در نظر گرفت. اگر بخواهیم کمی خوشبینانه تر باشیم، حتی می‌توانیم بگوییم احتمال رسیدن بیت کوین به ۱۰۰,۰۰۰ دلار در ۱۲ ماه آینده دور از انتظار نخواهد بود. بیت کوین هنوز روند صعودی درخورِ توجه خود را شروع نکرده است.

بیت کوین اکنون ذخیره ارزش است

جهت ارزیابی یک دارایی مورد نظر، نخستین قدم درک اقتصاد بنیادین میباشد. به‌عنوان نمونه سهام، اوراق قرضه و املاک و مستغلات ارزش خود را از طریق ساخت جریان‌های نقدی به دست می‌آورند. لذا ، جهت ارزیابی این دارایی‌ها باید جریانات نقدی آینده را پیش‌بینی نمود. از طرفی دیگر، ارزش کالاهای دیگر بیشتر بر پایه مقدار کارآیی آنها میباشد و بنابراین، قیمت آنها وابسته به عرضه و تقاضای صنعتی آن ها خواهد بود.

پیش از هر اقدامی در خصوص رشد قیمت بیت کوین ، پیشنهاد دارم از خودتان سوال کنید «بیت کوین به چه کار می‌آید؟» این پرسش به شما کمک خواهد کرد تا به دیدگاه مناسب تری در خصوص ارزش این ارز دیجیتال و محدوده قیمت حقیقی آن در یک افق زمانی معین دست یابید.

برداشت من به‌عنوان یک سرمایه‌گذار بلندمدت (هودلر) این است:

• بیت کوین نخستین پول بومی اینترنت در جامعه بشری میباشد.
• بیت کوین کمیاب (۲۱ میلیون عرضه ثابت)، با دوام (دیجیتالی)، قابل‌دسترس (عملکرد ۲۴ ساعته بلاک چین در ۷ روز هفته)، تقسیم پذیر (۱ بیت کوین: ۱۰۰ میلیون ساتوشی)، قابل ‌تأیید (متن‌بازبودن بیت کوین کور) و از همه مهمتر مقاوم در مقابل سانسور (رمزگذاری‌شده) میباشد . بیت کوین با این قابلیت های برتر پولی، به ذخیره‌ ارزشی مناسبی تبدیل شده است. وقتی بیت کوین به شکل ذخیره ارزش به پذیرشی عالی برسد، قادر است با گذشت زمان به یک ارز ذخیره جهانی (و علاوه بر این واحد حسابی جهانی) تبدیل گردد.
• تاریخچه پول به ما بیان میکند که انواع و اَشکال طبیعی پول در روند تکامل خود، به شکل کلی، از سه مرحله عبور کرده اند: نخستین مرحله عملکرد کلکسیونی (سفته‌بازی روی کمیاب‌بودن آن) و دومین مرحله سرمایه‌گذاری (ذخیره ارزش) میباشد. در سومین مرحله، دارایی مورد نظر به‌عنوان پول (واسطه پرداخت) در نظر گرفته خواهد شد. ارزش بیت کوین نیز طی گذر از مراحل متنوع، در حال تغییر میباشد. به عقیده من، بیت کوین در حال حاضر، گام‌های نخست خود را در مرحله دوم (ذخیره ارزش) برخواهد داشت. در ادامه، خلاصه‌ای کوتاه از دو مرحله‌ای که بیت کوین تا امروز طی نموده است، با هم مرور خواهیم کرد و ارزش این دارایی را در هر کدام از مراحل مورد تحلیل قرار خواهیم داد.

بیت کوین به‌عنوان دارایی کلکسیونی

بیت کوین از هنگام پیدایش خود در سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ در مرحله دارایی «کلکسیونی» قرار داشت. تنها عده کمی از اشخاص علاقه‌مند به فناوری‌های رمزنگاری و حفظ حریم خصوصی، به بیت کوین به چشم «پول آینده» نگاه داشتند. در این زمان ، رسیدن به طرح مناسبی جهت ارزش‌یابی بیت کوین به شکلی که با عوامل بنیادین بازار این ارز دیجیتال مطابقت داشته باشد، سخت بود. علاوه بر این، در این زمان خیلی زود بود که بگوییم بیت کوین قادر است در نظر عموم سرمایه‌گذاران یک «ذخیره ارزش» شمرده شود.

بیت کوین در کل به جهت کارآیی روزمره ایجاد شده است و جریان نقدی ایجاد نخواهد کرد؛ لذا، هیچ راهی جهت پیش‌بینی رشد قیمت بیت کوین بر اساس جریان‌های نقدی آن وجود نخواهد داشت. تا سال ۲۰۱۸ محاسبه تعداد بیت کوین‌های در گردش ساده بود، ولی تخمین تقاضا با توجه به اینکه از این ارز دیجیتال بیشتر جهت سفته‌بازی استفاده می‌شد، خیلی سخت به نظر می‌رسید. زمانی که تقاضای سوداگرانه تریدرها بالا رفت  و خصوصاً با توجه به حباب ICO‌ها در سال ۲۰۱۷، شاهد رشد قیمت بیت کوین بودیم که از ۹۰۰ دلار در آغاز سال ۲۰۱۷ به ۱۹,۰۰۰ دلار در پایان این سال رسید و سپس تا پایان سال ۲۰۱۸، تا کف ۳,۷۰۰ دلار ریزش را تجربه کرد.

مخالفان بیت کوین، فراز و نشیب های قیمت بیت کوین را معضلی بزرگ می‌دانند، ولی من معتقدم که بی‌ثباتی قیمت بیت کوین یک خصوصیت «خودبازاریابی» منحصربه‌فرد، خودکار و هوشمند میباشد که موجب می‌شود این ارز دیجیتال در نزد دیگر سرمایه‌گذاران تبلیغ گردد. این قابلیت ، رمز بقای بیت کوین در روزهای شروع پیدایش آن بود. هیچ تیم بازاریابی هماهنگی جهت تبلیغ کارآیی بیت کوین فعالیت نداشت، بلکه، فراز و نشیب های چشم‌گیر قیمت این ارز دیجیتال است که همواره توجه افراد خارج از این زمینه را به خود جلب کرده است. بعضی از این افراد بعدها به طرفداران دوآتشه بیت کوین پیوستند و زمینه را جهت پذیرش عمومی این ارز دیجیتال ساده تر کرده‌اند.

بیت کوین به‌عنوان سرمایه‌گذاری

هویت بیت کوین به‌عنوان «پول»، قبل از اینکه به وسیله‌ای جهت سرمایه‌گذاری تبدیل گردد، کمی متزلزل شد. این جریان با بحث بر سر مقیاس‌پذیری بیت کوین (مسئله کم سرعت بودن تراکنش‌ها و بالا رفتن کارمزدها) در سال ۲۰۱۷ شروع شد، زمانی که شبکه با حجم رکوردشکن تقاضا و افزایش سرسام‌آور کارمزد تراکنش مقابله میکرد. ذکر این مطلب خالی از لطف نیست که در دسامبر ۲۰۱۷ (آذر ۹۶) همزمان با رکوردشکنی رشد قیمت بیت کوین ، کارمزدهای بیت کوین به ۵۰ دلار هم دست یافته بود. در آن دوران در جامعه بیت کوین بحث بر سر مسیر آینده این ارز دیجیتال داغ شده بود، تا حدی که بعضی آن را «جنگ داخلی» میدانستند.

در پایان ، در تاریخ ۱ اوت ۲۰۱۷ (۱۰ مرداد ۹۶)، هارد فورکی در شبکه بلاک چین بیت کوین پدید آمد و بیت کوین کش به وادر بازار شد. بیت کوین کش سعی داشت با بالا بردن اندازه بلاک‌ها، معضل سرعت و کارمزدها را حل کند، ولی بیشتر جامعه بیت کوین بر این باور بودند بیت کوین باید ثابت بماند و جهت مقیاس‌پذیری از سِگویت (SegWit) و راهکارهای لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ بهر ببریم. در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۸ (۲۴ آبان ۹۷)، فورک دیگری در شبکه بیت کوین کش شکل گرفت  و آن را به دو بخش  بیت کوین کش و بیت کوین ساتوشی ویژن (Bitcoin Satoshi’s Vision یا به‌اختصار BSV) تقسیم نمود.

خوشبختانه، بیت کوین از درد روزافزون در بازاری ریزشی که تمام صنعت ارزهای دیجیتال را در بر گرفته بود، رهایی پیدا کرد و بعد از آن، رشد قیمت بیت کوین ادامه داشت. علاوه بر این، در میانه این اختلاف‌ها در سطح عمومی و عملکرد قیمت بیت کوین پس از هارد فورک، حمایت و سلطه بیت کوین بیش‌ از پیش مستحکم تر گشت و تعداد آدرس‌های بیشتری جهت نگهداری بیت کوین بوجود آمد که بی‌ثباتی بازار را کمتر نمود.

اینجا بود که سال ۲۰۲۰ آغاز شد.

سالی فوق‌العاده

سال ۲۰۲۰، از بسیاری جوانب سال پرماجرایی بوده است، اما می‌توان گفت برای رشد قیمت بیت کوین واقعا نقطه عطفی بود. همه‌گیری ویروس کرونا موجب ایجاد فشار روحی و اقتصادی برای بسیاری از افراد در سرتاسر جهان شده است. علاوه بر این، ۱۲ سال پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ و انتشار مقاله معرفی (وایت پیپر) بیت کوین، دوباره به ما یادآوری شد که اقتصاد ما تا چه‌اندازه ممکن است تحت تأثیر چاپ بی‌رویه پول جدید قرار بگیرد. فقط طی سه ماه گذشته در ایالات متحده، ۳ تریلیون پول جدید ایجاد شده که برابر با ۱۴ درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ است؛ ایالات متحده تنها کشوری نبود که تحت‌الشعاع قرار گرفت.

در سال ۲۰۲۰، یافتن گزینه سرمایه‌گذاری واقعی و قابل‌اعتماد برای افرادی که تمایل داشتند ارزش ثروتِ به‌سختی به‌دست‌آمده خود را حفظ کنند، دشوار بود. خانواده‌های طبقه متوسط ​​آمریکایی مجبور شدند نرخ سود صفر تا منفی بانک‌ها و ریسک کاهش ارزش پول را بپذیرند یا اینکه وقتی اقتصاد دچار مشکلات جدی می‌شود، وارد بازار سهامی شوند که به اوج تاریخی خود رسیده است، درحالی‌که نمی‌دانند این شرایط چه وقت پایان می‌پذیرد. در کشورهای دیگر، افراد باید هر روز در نبردی نفس‌گیر تلاش کنند تا فقط بتوانند قدرت خرید درآمد خود را حفظ کنند.

تأثیر این وقایع به‌قدری شدید است که کسی نمی‌تواند آنها را نادیده بگیرد. در مقابل، شبکه بیت کوین نیز سومین رویداد هاوینگ (نصف‌شدن عرضه) خود را در ۱۱ مه ۲۰۲۰ (۲۲ اردیبهشت) با موفقیت پشت سر گذاشت و زیبایی نظام پولی را نشان داد که از پیش کدنویسی شده است و از آن زمان تاکنون، توسط شبکه‌ای جهانی به‌راحتی اجرا می‌شود. در نتیجه، سرمایه‌گذاران بیشتری در اقتصاد، از جمله مؤسسات وال‌استریت، متوجه شده‌اند که بیت کوین قابلیت منحصربه‌فردی در زمینه پوشش ریسک در مقابل خطر تورم بلندمدت دارد و عملکرد تاریخی آن ثابت کرده است که در مقایسه با شبیه‌ترین هم‌نوعش، طلا، نسبت ریسک – پاداش بهتری ارائه می‌دهد.

در حال حاضر رشد قیمت بیت کوین ، که با روند سال ۲۰۱۷ متفاوت است، مهر تأیید مؤسسات و نهادهای مختلف را بر خود دارد: شرکت‌های اسکوئر (Square) و مایکرواستراتژی (MicroStrategy)، بودجه قابل‌توجهی به بیت کوین اختصاص داده‌اند؛ دفتر کنترل ارز (OCC) به بانک‌های ایالات متحده اجازه داد تا خدمات امانی (کاستدی) دارایی‌های دیجیتال ارائه دهند؛ پی‌پل خرید و فروش ارزهای دیجیتال را اضافه کرد؛ شرکت خدمات مالی فیدلیتی (Fidelity) پنج درصد از دارایی‌های خود را به ارزهای دیجیتال اختصاص داد و استخدام مهندس در زمینه ارزهای دیجیتال را در این شرکت دوبرابر کرد؛ مدیران برجسته دارایی‌های سنتی از جمله پال تودور جونز (Paul Tudor Jones) و استنلی دراکنمیلر (Stanley Druckenmilller) از بیت کوین به‌شکل علنی حمایت کردند. در حال حاضر، موج جدیدی در راستای پذیرش عمومی بیت کوین به راه افتاده است که این ها به خودی خود موجب رشد قیمت بیت کوین شده اند.

برای نخستین بار پس از ظهور تاریخی بیت کوین، این ارز دیجیتال رسماً به‌عنوان «طلای دیجیتال» (digital gold) وارد رسانه‌های عمومی شد، دارایی جایگزینی که قانونی، قابل‌اعتماد و نقدینه است و می‌تواند گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری فردی و سازمانی باشد. با شرایط کنونی، مقایسه رشد قیمت بیت کوین با «حباب گل لاله» به‌تدریج از بین می‌رود. حباب یا جنون گل لاله، اوایل قرن ۱۷ میلادی در هلند اتفاق افتاد و طی این رویداد، قیمت پیاز گل لاله تا حدی رشد کرد که در بعضی موارد از قیمت یک خانه نیز فراتر ‌رفت! این حباب بزرگ اقتصادی به‌طور ناگهانی ترکید و سقوط قیمت آن موجب ورشکستگی افراد بسیاری شد!

در حال حاضر، افراد بیشتری در حال افزایش اطلاعات خود در خصوص بیت کوین هستند و این ارز دیجیتال از یک دارایی تجاری سوداگرانه به یک سرمایه‌گذاری بلندمدت تبدیل شده است. اکنون، می‌توانیم با یک فرمول ساده عرضه و تقاضا، به عوامل فاندامنتال و بازه تثبیت‌شده رشد قیمت بیت کوین نگاهی داشته باشیم.

در ادامه سه سناریو را بررسی خواهبم کرد که می‌توان از آنها برای پیش‌بینی سه مسیر بالقوه بیت کوین طی یک سال آینده استفاده کرد.

سناریوی اول: تخصیص ۱ تا ۲ درصد از سرمایه افراد عادی به بیت کوین

• براساس اطلاعات فدرال رزرو، ثروت خانوارهای ایالات متحده تا ژوئن سال ۲۰۲۰ (تیر ۹۹) به ۱۱۲ تریلیون دلار رسیده است (۱۰ درصد از افراد صاحب دو سوم ثروت هستند).
• ۱ تا ۲ درصد از ۱۱۲ تریلیون دلار برابر است با ۱.۱ تا ۲.۲ تریلیون دلار تقاضای احتمالی برای بیت کوین (آخرین گزارش شرکت فیدلیتی از احتمال اختصاص ۵ درصد سرمایه به بیت کوین خبر می‌دهد).
• در حال حاضر، کل بیت کوین در گردش حدود ۱۸.۵ میلیون واحد است. برای ساده‌کردن محاسبات، فرض کنید که عرضه حداکثری ۲۱ میلیون واحد بیت کوین ساده برای فروش موجود است.
• اگر تقاضای بالقوه را بر عرضه حداکثری تقسیم کنیم، به بازه قیمت ۵۶,۰۰۰ تا ۱۱۲,۰۰۰ دلار دست خواهیم یافت. این سناریو شامل بقیه دنیا نمی‌شود. بر اساس گزارش ثروت جهانی از شرکت سرمایه‌گذاری کردیت سوییس (Credit Suisse Wealth Report) در سال ۲۰۲۰، سرمایه خانوارها در سرتاسر جهان به ۴۰۰ تریلیون دلار می‌رسد. اگر سرمایه‌گذاری یک ۱ تا ۲ درصد ثروت خانوارهای دنیا را در نظر بگیریم، می‌توانیم به بازه قیمت ۲۲۸,۰۰۰ تا ۴۵۶,۰۰۰ دلار فکر کنیم. آیا این اتفاق طی ۱۲ ماه آینده رخ خواهد داد؟ احتمالاً نه. طی یک دهه آینده چطور؟ به نظر من، احتمالش خیلی زیاد است.

سناریوی دوم: تخصیص ۲ تا ۳ درصد از سرمایه افراد ثروتمند در سرتاسر جهان به بیت کوین

• طبق گزارش ثروت جهانی شرکت فناوری کپجِمنای در سال ۲۰۲۰ (Capgemini World Wealth Report ۲۰۲۰)، سرمایه ثروتمندترین افراد دنیا در پایان سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۷۴ تریلیون دلار بود (حدود ۱۳ درصد سرمایه‌گذاری‌های مختلف، ۱۴.۶ درصد املاک و مستغلات، ۱۷ درصد درآمد ثابت، ۲۵ درصد پول نقد و معادل پول نقد و ۳۰ درصد سهام).
• ۲ تا ۳ درصد از ۷۴ تریلیون دلار برابر می‌شود با ۱.۴۸ تریلیون تا ۲.۲۲ تریلیون دلار تقاضای بالقوه.
• اگر این میزان تقاضای بالقوه را بر عرضه حداکثری تقسیم کنیم، محدوده قیمتی بین ۷۰,۰۰۰ تا ۱۰۵,۰۰۰ دلار به دست می‌آید.
• این سناریو نظری به داده‌های جهانی دارد، اما فقط سرمایه‌گذاری افراد ثروتمند را محاسبه می‌کند، با این فرض که این افراد دارایی بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارند و این مدیران و مشاوران شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند که درباره سرمایه‌گذاری آنها تصمیم می‌گیرند. همچنین، من برای میزان سرمایه این افراد بازه بیشتری را در نظر گرفتم، زیرا افراد ثروتمند برای دست‌یافتن به سود بالاتر در کنار ریسک کنترل‌شده، غالباً در موقعیت بهتری برای ریسک‌پذیری قرار دارند.

سناریوی سوم: رسیدن به طلا؟

• یکی از بحث‌های قدیمی و همیشگی این است که اگر به سبب رشد قیمت بیت کوین ، این رمزارز به‌شکلی گسترده به‌عنوان «نسخه دیجیتالی و برتر طلا» پذیرفته شود، می‌تواند از نظر ارزش بازار به طلا برسد.
• ارزش کنونی بازار طلا ۹ تریلیون دلار است که شامل حدود ۲ درصد از کل ثروت جهانی و ۱۲ درصد از ثروت افراد ثروتمند در جهان می‌شود.
• برای اینکه رشد قیمت بیت کوین موجب شود تا ارزشی معادل با صددرصدِ ارزش بازار طلا داشته باشد، باید به قیمت ۴۲۸,۰۰۰ دلار دست یابد. آیا این نقطه‌ای است که می‌توان برای ۱۲ ماه آینده در نظر داشت؟ چندان واقع‌بینانه نیست. اما، آیا بیت کوین می‌تواند طی ۱۲ ماه آینده به ۲۰ تا ۲۵ درصد از ارزش بازار طلا (که رقمی معادل با ۲.۴ تا ۳ درصد از سرمایه افراد ثروتمند در جهان) دست یابد؟ امکان‌پذیر است و این فرضیه، بازه قیمت ۸۰,۰۰۰ تا ۱۱۰,۰۰۰ دلاری را پیش پای ما می‌گذارد.

عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند جوانب مطلوب و مثبت بیشتری به رشد قیمت بیت کوین اضافه کنند. با توجه به اینکه ما هنوز در مرحله اولیه پذیرش عمومی بیت کوین هستیم، قصد من تأکید بیش از حد بر آنها نیست، بلکه می‌خواهم صرفاً جهت نمایش چشم‌انداز آینده بیت کوین آنها را مطرح کنم.

• تخصیص بالقوه بودجه شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری روی بیت کوین. در حال حاضر، شاهد اولین نشانه‌های این جریان با سرمایه‌گذاری شرکت‌های اسکوئر و مایکرواستراتژی هستیم. اخیراً، شرکت اسکوئر حدود ۱.۸ درصد از موجودی نقدی خود را برای خرید ۵۰ میلیون بیت کوین صرف کرد. البته، برآورد تقاضای شرکتی برای بیت کوین چندان ساده نیست؛ زیرا، هر شرکت جریان نقدی و روند رشد خاص خود را دارد که بر میزان ریسک‌پذیری آن در خصوص سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های مختلف تأثیر می‌گذارد.
• تخصیص بالقوه ذخایر ارزی همه کشورهای مستقل. طبق اعلامیه صندوق بین‌المللی پول، میزان ذخیره بازار جهانی تبادل ارز خارجی (فارکس) تا ژوئن سال ۲۰۲۰، ۱۲ تریلیون دلار بود که بخش عمده آن از سه ارز ذخیره‌ای برتر تشکیل می‌شد: دلار با ۷ تریلیون دلار (۵۸.۳ درصد)، یورو با ۲ تریلیون دلار (۱۶.۷ درصد) و ین با ۶۵۰ میلیارد دلار (۵.۴ درصد). آیا ممکن است کشورهای مستقل بخشی از ذخایر فارکس خود را به بیت کوین اختصاص دهند؟ به‌نظر من، این اتفاق با گذشت زمان و هنگامی‌که برتری رشد قیمت بیت کوین به‌عنوان «ذخیره ارزش» طی ۵ تا ۱۰ سال آینده تثبیت شود، به‌تدریج امکان‌پذیر خواهد بود. با فرض اختصاص ۲۵ درصد سرمایه (معادل با ۳ تریلیون دلار، کمی بیشتر از سرمایه یورو) قیمت، ۱۴۰,۰۰۰ دلار دیگر افزایش خواهد یافت. رسیدن بیت کوین به دلار ایالات متحده به‌عنوان ارز ذخیره‌ای برتر و بین‌المللی (اصلاً اگر بتواند برسد)، به زمان بسیار زیادی احتیاج دارد. با این حال، جای‌گرفتن رشد قیمت بیت کوین بین سه ارز برتر جهان غیرممکن نیست.
• تمام میزان عرضه حداکثری بیت کوین برای ترید در دسترس نیست. در حال حاضر، تقریباً ۱۸.۵ میلیون کوین در گردش است که از این میزان، حدود ۱۰ درصد از آن بیش از ۱۰ سال دست‌نخورده مانده است. دشوار می‌توان محاسبه کرد که در قیمت‌های مختلف، چه میزان بیت کوین در گردش، آماده فروش خواهد بود.
• هیچ‌یک از موارد فوق نرخ تورم دلار (حداقل حدود ۲ تا ۳ درصد سالیانه) را طی سال‌های آینده در نظر نگرفته است. همچنین، هیچ‌کدام از این سناریوها تأثیر احتمالی شبکه بیت کوین را در محاسبات خود لحاظ نمی‌کنند، احتمال اینکه با رشد قیمت بیت کوین این ارز به‌عنوان یک واحد حساب، پذیرفته‌تر و قابل‌اعتمادتر شود.

مشکلات احتمالی

سرمایه‌گذاری یک‌جانبه هرگز خوب نیست. شرط احتیاط این است که سایر جوانب را نیز ارزیابی کنید و ریسک و خطر سرمایه‌گذاری را بسنجید. چه خطرات مهمی می‌توانند مانع روند صعودی بیت کوین شوند؟

خطر پروتکل

بزرگ‌ترین خطر همیشه از درون شبکه نشأت می‌گیرد. ارزش ذاتی بیت کوین صرفاً وابسته به ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن است: کمیاب، بادوام، قابل‌دسترس، قابل‌تقسیم، قابل‌تأیید و مقاوم در برابر سانسور. اگر هر یک از این ویژگی‌ها به خطر بیفتد، بیت کوین زیرساخت اصلی خود را متزلزل خواهد دید و عده‌ای یا تمام سرمایه‌گذاران خود را از دست خواهد داد.

این خطرات مربوط به پروتکل در چند سال اول بسیار زیاد بودند؛ اما، پس از دو هارد فورکِ جنجالی مهم و سه رویداد موفق هاوینگ، به‌نظر می‌رسد که خطرات مربوط به پروتکل تا حدودی مهار شده‌اند. اکوسیستم به‌خوبی وظیفه پشتیبانی از توسعه‌دهندگان مستقل خود را انجام داده است. طبق گزارش شرکت مدیریت دارایی دیجیتال الکتریک کپیتال (Electric Capital) در مورد توسعه‌دهندگان، از سال ۲۰۱۴ تاکنون، اکوسیستم توسعه رشد قیمت بیت کوین هرماه بیش از صد توسعه‌دهنده مستقل به خود جذب کرده است. علاوه بر این، تعهد توسعه‌دهندگان به کد پایه بیت کوین کور نیز در سال ۲۰۲۰ افزایش یافت و در ماه مه (حدوداً زمان رویداد سوم هاوینگ) به اوج خود رسید.

همچنین، پیشرفت‌های کلیدی در شبکه بیت کوین نیز دلگرم‌کننده بوده است، از جمله ادغام شبکه‌های آزمایشی سیگنت (Signet)، اشنور/تپروت (Schnorr/Taproot) و افزایش تمرکز روی آزمایش فازی (fuzz testing) که روشی برای صحت عملکرد یک نرم‌افزار و ارزیابی آسیب‌پذیری آن است. این گام‌های جدیدِ مربوط به پروتکل همچنان به افزایش حریم خصوصی و مقیاس‌پذیری شبکه کمک می‌کنند و ثبات فنی بیت کوین را به‌عنوان یک ارز افزایش می‌دهند.

برای اطمینان از آینده‌ای سالم و ایمن برای رشد قیمت بیت کوین ، باید مطمئن شویم که جامعه توسعه‌دهنده بیت کوین کور مستقل و غیرمتمرکز باقی می‌ماند و قدم‌هایی استوار و مداوم در راه پیشرفت در حوزه‌هایی همچون امنیت و حفظ حریم خصوصی برمی‌دارد. سرمایه‌گذاری روی توسعه بیت کوین به کاهش خطر مرتبط با پروتکل کمک می‌کند.

خطر تمرکز

از دیدگاه من، این دومین خطر عظیمی میباشد که رشد قیمت بیت کوین را تهدید خواهد کرد. ینبان و اساس بیت کوین بر قدرتمند سازی افراد متنوع از راه تمرکززدایی شکل گرفته است ؛ ولی ، همیشه خطر متمرکزشدن بیخ گوش بیت کوین میباشد.

در درون شبکه، این خطر مربوط به تمرکز توان استخراج میباشد. همه میدانند که ۶۵ درصد از قدرت هش جهان در دست چین میباشد. اگر قدرت استخراج هم ‌دستی کند و به‌عنوان نمونه، استخر استخراج یا گروهی از ماینرها، تراکنش‌های شبکه را ویرایش کنند و از راه دوباره خرج‌کردن (double-spending)، کوین جعلی بوجود بیاورند، این موضوع تأثیر سوء خود را بر بازار خواهد گذاشت.

با این وجود، این بحث نیز وجود خواهد داشت که با توجه به روش طراحی مشوق‌های شبکه بیت کوین جهت ماینرها، گرچه خطر تمرکز از بین نخواهد رفت، ولی مشکل چندانی نیز برای شبکه بوجود نخواهد آمد. به زبان دیگر، مشوق‌هایی که در قالب بیت کوین نوین و کارمزد تراکنش فراهم میکنند، قادر هستند اکثریت نودها را ترغیب نمایند که عملکرد صادق و صحیحی در شبکه برجا بگذارند؛ چراکه، تقلب در شبکه بیت کوین از لحاظ اقتصادی هزینه زیادی در بر خواهد داشت (و نه اینکه تقلب سخت یا نشدنی باشد). فرض بر این میباشد که شرکت‌کنندگان در استخراج، مجموعا منطقی میباشند و تصمیماتی می‌گیرند که به‌لحاظ اقتصادی به‌صرفه واقع گردد.

بیرون از شبکه نیز خطر تمرکز مالکیت شبکه در کمین است. سرمایه‌گذاران بزرگ، یا همان «نهنگ‌ها»، با موجودیِ بسیار بالا بیت کوین خود، قادرند به کمک خرید و فروش بیت کوین در مقیاس بالا و با زمان‌بندی معین ، تغییراتی در رشید قیمت بیت کوین بوجود بیاورند، بر بازار تأثیر بگذارند و حتی آن را ویرایش کنند. با توجه به اینکه یک شخص (یا یک نهاد) قادر است بیش از یک آدرس بیت کوین در اختیار بگیرد، سخت است تصویر معینی از مالکیت بیت کوین بوجود آورد.

با این اوصاف، این خطر را نیز باید در نظر بگیریم و به همین سبب، من خیلی مشتاق به رشد دانش ارزهای دیجیتال و سواد مالی افراد میباشم. به عقیده من، هرچه اشخاص دانش بیشتری در خصوص بیت کوین بدست بیاورند و با آن بیشتر خو بگیرند، آینده‌ اقتصاد دیجیتال نیز به‌مراتب سالم‌تر و پایدارتر خواهد بود. دیدن نخستین موج سرمایه‌گذاری سازمانی هیجان‌انگیز میباشد؛ ولی ، اگر مالکیت بیت کوین بیش‌ازحد به دست سازمان‌ها بیفتد، امکان دارد در مسیر رسیدن به شبکه‌ای گسترده‌ که قدرت را به دست اعضای شبکه می‌سپارد، ناکام بمانیم.

خطر سیاسی

یکی دیگر از خطرهای بنیادی ، دولت‌های حاکم میباشند. با توجه به این موضوع بیت کوین عنوان «پول آینده» را از آنِ خود کرده است، امکان دارد دولت‌های مستقل به سبب ترس از تهدید ارزش ارزهای فیات، بیت کوین را ممنوع اعلام کنند.

در این خصوص هم تنها تا زمانی که بیت کوین به پذیرش عمومی قابل‌قبولی نرسیده باشد، چنین خطرهایی مطرح خواهند شد. در حقیقت، چنین موانعی قبل از این در چندین کشور متنوع ایجاد شده است؛ به عنوان نمونه ، هند در سال ۲۰۱۸ معاملات بیت کوین را ممنوع دانست که البته، در سال ۲۰۲۰ لغو شد. آزمایش ارزهای دیجیتال ملی (CBDC) در سراسر جهان نیز قادر است در شکل‌گیری آینده بیت کوین تأثیرگذار واقع شوند.

در سال جاری، نخستین موج تأیید و پذیرش بیت کوین از طرف سرمایه‌گذاران سازمانی مشاهده شد و بنابراین سال ۲۰۲۰ را می‌توان نقطه عطفی در کاهش خطرهای سیاسی محسوب کرد. با سرمایه‌گذاری و طرفداری از بیت کوین بوسیله شرکت‌های سهامی عام، مدیران دارایی و افراد مشهور، چنین محدودیت‌هایی به‌تدریج مخالفت عمومی را برمی‌انگیزد و اِعمال این گونه ممنوعیت‌ها را در کشورهایی که رأی و نظر شهروندان مهم است، کار را سخت می‌کند. من امیدوارم که این جنبش با قدرت ادامه داشته باشد و با گذشت زمان، خطر ممنوعیت بیت کوین را به‌شکل فزاینده‌ای کمتر کند.

اِعمال موفقیت‌آمیز و تام ممنوعیت بیت کوین هم به تلاش‌ هماهنگ مجموع دولت‌های مستقل نیازمند است که خیلی بعید به نظر می‌رسد. تا هنگامی که کشورهایی وجود داشته باشند که به بیت کوین مجوز فعالیت قانونی اهدا میکنند، این ارز دیجیتال موقعیتی جهت پیروزی خواهد داشت؛ هیچ شخص، نهاد یا حکومت واحدی قادر نیست به‌تنهایی یک شبکه جهانی غیرمتمرکز را از فعالیت منع کند یا مانع رشد قیمت بیت کوین شود.

با این همه، فراز و نشیب های رشد قیمت بیت کوین امکن دارد هر از گاهی تحت تأثیر تغییرات ملی و جغرافیایی-سیاسی قرار گرفته باشد. به عقیده من، خطر سیاسی، دومین خطر تهدیدکننده بیت کوین میباشد تا هنگامی که بیت کوین به‌اندازه‌ای عظیم شود که کسی قادر نباشد آن را دستکاری کند. بدیهی میباشد که ما از این نقطه فاصله داریم.

با اینکه بیت کوین به‌عنوان یک دارایی مالی قانونی مشهور است، هنوز امکان دارد ممنوعیت بیشتری برای پرداخت شکل بگیرد. چنین خطری هنوز به شکل کامل دور از ذهن نخواهد بود. جنبه مثبت این میباشد که ما در سناریوی بازه قیمت ۱۰۰,۰۰۰ تا ۵۰۰,۰۰۰ دلاری، هنوز بیت کوین را به‌عنوان واحد حساب و واسطه پرداخت، در نظر نمی‌گیریم. زمانی که بیت کوین وارد مرحله سوم گردد، دیگر در خصوص رشد قیمت بیت کوین صحبت نخواهیم داشت؛ بلکه، مسئله مورد بحث، قیمت دیگر موارد در شبکه بیت کوین خواهد بود.

خطر پذیرش

این خطر مربوط به زمان‌بندی است. کاملاً محتمل میباشد که پذیرش بیت کوین بوسیله عموم افراد بیشتر از آنچه انتظار می‌رود، طول خواهد کشید.

تنها راه جهت مدیریت این خطر این میباشد که مقدار سبد سهام بیت کوین خود را تنظیم نمایید.

اگر روی بیت کوین (یا هر چیز دیگری) سرمایه‌گذاری نمایید و نگران باشید که رشد قیمت بیت کوین در ۱۲ ماه آینده، به چه نحوی خواهد بود، احتمالاً سبد سهام بیت کوین شما بیشتر از حد سنگین میباشد. اندازه سبد سهام خود را بر اساس مقدار ریسک‌پذیری و اعتماد خود به بیت کوین، تغییر دهید. بیشتر از آنچه در توان دارید (یا به آن اعتقاد دارید) سرمایه‌گذاری انجام ندهید.

همچینین، به عقیده من، زمان کیفیتِ فوق العاده بیت کوین را نشان خواهد داد. رشد قیمت بیت کوین میان سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ خیلی شبیه به یک حباب بود. با این وجود، چنانچه به تاریخچه کامل معاملات در شبکه بیت کوین نگاهی داشته باشیم ، شاهد یک حرکت افزایشی آشکار همراه با رشد آدرس‌های نگهداری دارایی، افزایش آدرس‌های فعال و افزایش توان محاسباتی شبکه خواهیم بود. رشد میانگین نرخ هش (hashrate) شبکه بیت کوین بیانگر سطح امنیت مناسب برای شبکه‌ای میباشد که ثروت افراد در آن نگهداری شده است.

من طرفدار رشد قیمت بیت کوین در ۱۲ ماه آینده میباشم ؛ ولی در مجموع، مطمعن هستم که بیت کوین در گذر زمان بهترین دوست همه ما خواهد شد.

نگاهی به آینده

بیت کوین شبیه به هیچ دارایی دیگری که پیش تر از این با آن اشنا شده باشیم، نیست. بیت کوین شبکه‌ای ثروتمند، کاملاً سلامت و بین‌المللی میباشد که هرچه اشخاص بیشتری در سرتاسر جهان به اهمیت قابلیت های خاص آن پی ببرند، بیشتر افزایش خواهد داشت. جهت بررسی این ارز دیجیتال فاقد جانب‌گیری ، قادریم به توییتِ اخیر مایکل سیلور (Michael Saylor)، مدیرعامل شرکت مایکرواستراتژی، نگاهی داشته باشیم که بیت کوین را یک ابزار کارآمد و ذخیره ارزش معرفی کرده بود. سیلور چندی قبل در توییت خوداینگونه اظهار کرد:

بیت کوین نه یک ارز است و نه یک شبکه پرداخت؛ بیت کوین بانکی در زمینه سایبری و اینترنتی میباشد که نرم‌افزاری فسادناپذیر آن را اداره می‌کند و حساب‌های پس‌اندازی بین‌المللی، مقرون‌به‌صرفه، ساده و ایمن برای میلیاردها نفری فراهم میکند که قادر نیستد یا قصد ندارند مدیریت سرمایه خود را در مقابل ریسک بازار برعهده بگیرند.

در دنیایی پر از نابه‌سامانی و بلاتکلیفی، بیت کوین به اشخاصی مانند من، اعتماد به نفس خواهد داد. تأثیر شبکه بیت کوین خیلی وسیع میباشد و در پایان قادر است به هر شخصی که به آن اعتقاد داشته باشد و آن را به کار بگیرد، قدرت بدهد. من روند تکامل اکوسیستم بیت کوین را مشتاقانه پیگیری میکنم و از اینکه قسمتی از آن محسوب میشوم، بسیار هیجان‌زده میباشم.