بر اساس بررسی های انجام گرفته توسط سایت ترید سیتی، تقریبا 95 درصد تریدر ها و قماربازان با شکست و ضرر مواجه میشوند. ولی چرا؟ طی این مطلب به زبان ساده دلایل مهم باخت بیشتر تریدر ها را بررسی میکنیم.
یکی از مهم ترین نکته ها در ترید و سرمایه گذاری که در اغلب قسمت های زندگی عادی نیز میتوان آن لرا مشاهده کرد. موردی است که در علم سرمایه گذاری آن را “محرک تصادفی” ، (Random Reinforcement) مینامند.
محرک تصادفی همانطور که اسمش خودرا بیان میکند، هنگامی به وقوع میرسد که تریدر تازه وارد بواسطه یک روش تازه در یک معامله کسب سود میکند ولی علت کسب سود این معامله هیچگونه ارتباطی به شیوه مورد استفاده تریدر ندارد. و یا برعکس یک تریدر حرفه ای موجب ضرر میشود با وجود اینکه علت ضرر او تصادفی بوده و تحلیل ها و بررسی های او اشتباه نبوده است.
در بازار سرمایه گذاری و معاملات بعضی وقت ها میبینیم که تریدر های حرفه ای با تمام تحلیل ها و بررسی های صحیح خود موجب ضرر میشوند و تریدر های تازه وارد بدون هیچ برنامه و تحلیل به سود هنگفتی دست پیدا میکنند. امکان دارد تریدر حرفه ای تمام جوانب معامله خودرا در نظر گرفته باشد ولی شرایط پیش آمده تصادفی بوده و در پیش بینی و برنامه او وجود نداشته.
ولی زمانی که یک تریدر تازه وارد با وجود اینکه برنامه ای نداشته یا اینکه برنامه و بررسی هایش صحیح نبوده و در انتها به صورت تصادفی به سود دست پیدا میکند، گمان میکند که روش صحیحی را انتخاب کرده و به هوش و زکاوت خود میبالد. او به همین شیوه خود ادامه میدهد و در اتنها دچار ضرر هنگفتی میشود.
همچنین در مقابل تریدر حرفه ای با برنامه منظم و صحیح متحمل ضرر بواسطه تصادفات بازار میشود، با تفکر اینکه برنامه و بررسی هایش صحیح نبوده است، برنامه و شیوه خودرا تغییر میدهد. یکی از مهم ترین دلایل ضرر برخی از تریدرها همین محرک های تصادفی هستند که هم تریدر های تازه کار دچار آن میشوند و هم تریدر های حرفه خودرا به موجب آن متحمل ضرر میکنند.
در سال ۲۰۱۷ همه نابغه بودند!
سال 2017 سال جالبی بود، قیمت تمام ارزهای دیجیتال حرکت صعودی فوق العاده ای به خود گرفته بود و برای کسب سود در این بازار تنها کافی بود وراد آن بشوید. در این شلوغی های معاملات افرادی گمان کردند که نابغه های نوین این بازرا میباشند، در این هنگام بود که کانال های تحلیل تلگرامی و سیگنال فروشی افزایش پیدا کرد.
تعداد زیادی از تریدر ها گمان میکردند به سبب تحلیل هایشان به سود میرسند و در گمراهی ماندند و تعدادی نیز از تحلیل هایشان در جایی سخن نمگفتند. اما واقعیت این است که شما در نیمه دوم سال 2017 جهت سود در بازار تنها کافی بود سهام بخرید.
ولی بالاخره در سال 2018 و 2019 به خیلی ها ثابت شد که ترید تنها خریدن و فروش نیست و نیاز به تحلیل بررسی دقیق دارد و این بازار پیچیده تر از چیزی است که برخی افراد در سال 2017 به آن فکر میکردند.
نقطه اشتراک معامله و قمار
محرک تصادفی قادر است در تریدر رفتار و عادت های بدی ایجاد کند و ترک آن خیلی سخت خواهد بود. وجه تشابه قمار و معامله که خیلی از افراد از آن سخن میگویند، همین عادت ها و رفتارهای گمراه کننده است که موجب ضرر بسیاری از افراد میباشد.
دلیل اینکه قماربازران هیچوقت از قمار دست نمیکشند این است که آن ها بعد از باخت های مکرر میبرند و یا اینکه به برد های شانسی عادت میکنند و گمان میکنند همیشه قضیه از این قرار است و این تنها موجب میشود آن ها به بخت ازمایی و شانس خود تکیه کرده و ادامه دهند. اما علم ریاضی چنین میگوید که ان ها در طولانی مدت به صورت آرام در حال باخت دارایی هایشان هستند و خود متوجه نمیشوند زیرا مثلا آن ها 8 تومان میبرند ولی در گذشته 10 تومان باخته اند.
یک گمان باز بعد از چند باخت مکرر، شیوه خودرا برای قمار تغییر میدهد و به شیوه های دیگری با هدف جبران مافات روی میاورد. این در صورتی است که احتمال دارد شیوه نخست او صحیح تر بوده باشد و تنها بدشانسی و یا عوامل دیگر در بازی مانند تقلب دلیل باخت او باشد. در حقیقت به همان اندازه که قمارباز سرمایه کمتری برای قمار و ریسک در اختیار داشته باشد، سرعت از دست دادن دارایی هایش افزایش میابد.
به عنوان مثال میتوانیم به سایت های شرطبندی فوتبال اشاره کرد که بسیاری از افراد تا به مرز نابودی کشانده است و برخی از افراد نیز با وجود از دست دادن بیشتر سرمایه خود هنوز به شرطبندی در این گونه سایت ها اعتیاد دارند.
مردم در این سایت ها با روش های متنوعی سعی در رسیدن به سود دارند. برخی روی گل های بازی پول میگذارند و برخی روی خطاها یا کرنرها. بسیاری از مردم فوتبال را به طول جدی تحلیل و بررسی میکنند و گمان میکنند که میشود آن را پیش بینی کرد ولی در انتها دچار باخت شده و سرمایه خودرا از دست میدهد. حقیقت این است که فرقی ندارد چه شیوه ای را انتخاب میکنید و یا چه اندازه تحلیل میکنید، در نهایت سایت پذیرنده برنده اصلی بازی هاست.
ضریب های برد در این سایت ها قابل طراحی مباشد و به نوعی طراحی مشوند که کاربران در طولانی مدت متحمل ضرر شوند، برای مثال اگر احتمال برد یک شرط 50 درصد باشدف سایت به نوعی برنامه ریزی میکند که احتمال برد سایت 52 و احتمال برد کاربر 48 درصد باشد. با این وجود در طولانی مدت و با تکرار این روش ها، قطعا سایت ها برنده نهایی هستند. حتی اگر در این میان افرادی با خوش شانسی و یا نفوذ به سود زیادی دست پیدا کنند.
این صحیح است که نمیشود معاملات را با قمار و شرطبندی مقایسه کرد ولی در معاملات و بازرا نیز همچنین شرایطی وجود دارد که بازار از کنترل معامله گران خارج شود.
فهم این موضوع که سود کردن و یا ضرر کردن شما اختمال دارد بواسطه بررسی ها و برنامه های شما نبوده باشد، موجب میشود احساساتی نشده و ذهن خودرا تقویت کنید و در ادامه دچار ضرر های بیشتری نشوید. در ادامه مطلب به بررسی دو مثال میپردازیم.
مثال ۱: در توهم تحلیل‌گر بودن
علی کسی است که قصد دارد یک تریدر ارزهای دیجیتال شود، او دانش خوبی در خصوص ارزهای دیجیتال دارد، اخبار را به خوبی پیگیری میکند ولی تا به حال هیچوقت ترید نکرده است. وقتی به بازار و معاملات توجه میکند با خودش گمان میکند که کسب سود و معامله در بازرا بسیار اسان اسن، چندین بار نیز به شکل چشمی و حدسی بازار را پیش بینی کرده و پیش بینی او درست بوده و همین دلیل بر اشتیاق او شده است.
او یک حساب در صرافی درست میکند و در همان هنگام متوجه یک ارز دیجیتال میشود که در پایین ترین قیمت دو سال قبل خود قرار گرفته است. با خودش فکر میکند که احتمال اینکه قیمت از این بیشتر کاهش پیدا کند ممکن نیست. بدون هیچ برنامه و تحلیل یک میلیون تومان از آن ارز دیجیتال را به امید سود خریداری میکند.
پس از سپری مدت زمان کمی سهام افزایش پیدا میکند و او 200 هزار تومان سود بدست میاورد. با این وجود او گمان میکند که شیوه خاص خودرا یافته است و از این بعد هر صامی که کمترین قیمت خود نسبت به سال خود قراردارد را خریداری میکند و به سود خوبی میرسد. خوشبختانه چندبار نیز این شیوه برای او سود در پی دارد.
تا روزی که متوجه بیت کوین و ارز دیجیتال بیت کانکت میشود که 20 درصد ریزش داشته است. بر اساس شیوه خاص خود مقدار بسیاری بیت کانکت به امید سود خریداری میکند. ولی پس از مدتی اخباری مبنی بر کلاهبرداری بیت کانکت پخش میشود و سهام این ارز دیجیتال در یک روز با کاهش 100 درصدی مواجه شده و قیمت آن به صفر میرسد. و همین اتفاق باعث میشود تا علی با این تفکر ترید را ادامه ندهد که پس از هر سقوط، صعوده خوبی در انتظار اوست.
مثال ۲: خارج شدن از راه راست!
علی مدت زیادی است که بازار ارزهای دیجیتال مشغول به ترید و معامله میباشد و این موضوع را فهمیده است که نباید با احساسات و بدون برنامه ریزی و تحلیل دقیق به معامله ای وارد شد. او از خطاهایی که در گذشته مرتکب شده درس های خوبی گرفته است و حال تنها با برنامه ریزی و تحلیل دقیق پیش میرود.
برنامه و زمان بندی او برای مدتی به خوبی کار میکرد و در مسیر سود قرار گرفته بود ولی پس از مدتی روی غلتک ضرر قرار گرفت و اغلب تحلیل های او برای او ضرر بهمراه داشت.
او به تاین نتیجه میرسد که بهتر اسن برنامه و روند خودرا تغییر دهد و با شیوه های جدیدی مجدد وارد بازرا شود. ولی این شیوه های جدید هنوز خودرا نشان نداده اند و او نمیداند که ممکن است بازرا به دلایل دیگری تغییر نگرش داده باشدد و شیوه قبلی او صحیح میباشد شیوه درست و صحیح خودرا باش یوه ای جدید و ازمایش نشده عوض میکند.
جمع‌بندی
بازارها همیشه در حال پیشرفت و تغییر هستند. اتفاقات تصادفی و خارج از برنامه اغلب اوقات روی میدهد و موجب میشود تریدرهای تازه کار بدون تکنیک و تحلیل به سود برسند و تریدرهای حرفه موجب ضرر شوند.
پیشبرد معینی جهت مقابله با تصادفات بازار و جلوگیری از اتفاقات وجود ندارد و باید این واقعیت کنار آمد که بیشتر از 95 درصد تریدرهای کوتاه مدت دچار ضرر میشوند.
اما تریدرها قادرند با داشتن برنامه معین و تجربه کافی، تا حد قابل قبولی ریسک ناشی از محرک های تصادفی را کاهش بدهند. فراموش نکنید که حتی بزرگترین و حرفه ای ترین تریدرهای دنیا نیز برخی اوقات دچار ضرر میشوند.
با در اختیار داشتن برنامه و روند معین و صحیح و همچنین بررسی های کافی قبل از شروع ترید و مطالعه تاریخچه سهام میتوان درصد پیروزی را در معاملات تا حد مطلوبی افزایش داد. گفتنی است که در بازرا ارزهای دیجیتال درصد وجود محرک های تصادفی بسیار بالاست به همین دلیل برخی کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال از خطرناک ترین بازارهای معاملاتی میدانند.
