همه ما ممکن است چیزهایی را گم یا فراموش کنیم. مانند کلیدها، جای پارک خودرو یا حتی ممکن است از یادمان برود که در فصل پیشین یک سریال چه ماجراهایی پیش آمد. ولی چنانچه یک چیز دیجیتالی را مانند ارزهای دیجیتال گم کنیم چه اتفاقی میفتد؟ بیت کوین جسمی فیزیکی نیست بنابراین شما قادر نیستید آن را در جایی گذاشته و یا دلهره افتادن آن از جیبتان را داشته باشید. با این وجود احتمال گم کردن آن وجود دارد و خیلی از افراد هم با این معضل روبرو شده اند. اکنون قصد داریم برای شما شرح دهیم که بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به چه صورتی گم میشوند، چه اتفاقی برایشان میفتد و چگونه میشود آن هارا یافت و یا مانع از گم شدن آن ها شد.
بیت کوین چگونه گم می شود؟
کل موجودی بیت کوین هم اکنون تقریبا بیست و یک میلیون واحد میباشد و هرروز مقدار تازه به این مقدار اضافه میشود. انتظار داریم که مقدار این بیت کوین ها تا سال 2140 به بیشترین حد خود برسد. گم شدن یا نابود شدن یک سکه یا یک پول مورد استفاده کاغذی تأثیر زیادی روی اقتصاد یک کشور ندارد زیرا دولت به آسانی قادر است پولهای تازه و جایگزینی چاپ کند.
ولی با توجه به اینکه ارائه بیت کوین محدود است چنانچه که شخصی اندکی از آن را گم کند باعث کم شدن چرخه عرضه بیت کوین میشود . با این حساب هنگامی که ما به عدد 21 میلیون واحد برسیم، مقدار مجموع بیت کوین های موجود جهت خرید، فروش، ذخیره و یا استفاده به هر شیوه و اتفاقی پایین تر از مقدار مجموع خواهد بود.
دقیقا معلوم نیست که چه مقدار بیت کوین تا کنون گم شده، و علت این اتفاق هم تا حدودی به اشخاصی که بیت کوین های خود را گم کرده اند مربوط است، چرا که برخی از این اشخاص قادرند در آینده آنها را پیدا کنند، ولی این امر روندی بخیل سخت را به همراه دارد.
طی مطلبی از شرکت تحلیل بلاکچین Chainalysis گفته شد که تا پایان سال 2017 تقریبا 4 میلیون بیت کوین گم شده است. دور از ذهن است که این میزان از قبل تا کنون افزایش نداشته باشد ولی با توجه به اینکه نرخ بیت کوین در سال های گذشته بالا بوده دارندگان آن حتما دقت بالاتری در حفاظت از آن کرده اند. پس با این تفاسیر مقدار مجموع بیت کوین های حاضر در چرخه عرضه بیت کوین تقریبا 17 میلیون واحد میباشد. البته به خاطر داشته باشید که بیت کوین های به سرقت رفته جزو اینارقام نیستند چرا که آن ها در اختیار سارقان خود قرار دارند.
شیوه های متنوعی جهت گم شدن بیت کوین وجود دارد:
دستگاه های گم شده یا دور انداخته شده
بیت کوین تقریبا 10 سال است که خلق شده. از آن زمان تا به کنون این تکنولوژی تغییرات بسیاری داشته و اشخاص تجارت ارزهای دیجیتال دیگر از رایانه ها و سیستم عامل های سنتی نظیر ویندوز ویستا بهره نمیبرند. ولی در برخی از اوقات برخی ها لپتاپ خود را گم می کنند یا آن را دور میندازند و در خاطرشان نیست که بیت کوین هایشان را بر روی آن مگهداری کرده اند. دستگاه هایی که بلااستفاده میشوند و مادربورد هایی که می سوزند هم میتوانند موجب از دست رفتن بیت کوین های گمشده باشند.
شما جهت نگهداری بیت کوین خود قادرید از برنامه هایی نظیر Luno بهرمند شوید و یا آن را بر روی حافظه رایانه خود نگهداری کنید. تنها در یک مورد، یک کارمند بخش IT به نام جیمز هاولز با دور انداختن یک هارد رایانه 7500 بیت کوین استخراج شده را گم کرد و یا به نوعی نابود کرد، البته این مقدار بیت کوین در روزهای نخست قیمت چندانی نداشت. این مقدار اکنون میلیون ها دلار قیمت دارد ولی دیگر هیچ روش وجود نداردکه هاولز قادر باشد این بیت کوین ها برای خود محیا کند.
فراموش کردن
بله احتمال دارد فردی بیت کوین خریداری و یا استخراج کند و در آینده به کلی فراموش کند. البته ممکن است به نظر این معضل برای اشخاصی پیش می آید که صبحانه خاویار می خورند ولی در حقیقت در دوره های نخستین انتشار بیت کوین شما قادر بودید با استفاده از یک لپتاپ هزاران بیت کوین تولید کنید و این موضوع تا حدودی هیچ هزینه ای برای شما بوجود نمیاورد. نبود هزینه گزاف در آن دوره باعث می شد تا خیلی از افراد هیچگاه به فکر افزایش قیمت احتمالی بیت کوین نباشند و به همین دلیل آن را از یاد ببرند.
متاسفانه اگر فردی کمی ارز دیجیتال در اختیار داشته و با عدم در میان گذاشتن داده های ارزها با فردی دیگر فوت کند، آن بیت کوین ها هم به نوعی فوت و نابود میشوند. این روزه ها گاهی پیشنهاد میشود اشخاصی که ارزهای دیجیتال دارند داده های مربوط به آن را در وصیت نامه خود بنویسند تا پس از فوت آن ها این ارزهای دیجیتال به بستگان آن ها سپرده شود.
ارسال به آدرس های غلط
فرستادن بیت کوین به آدرس های غلط مانند فرستادن یک نامه به خانه ای بدون سکنه است که هیچکس در آن زندگی نمی کند. در واقع هیچ کس پشت در نیست که در را باز کند و آن را دریافت کند یا برگرداند. این معضل هنگامی رخ می دهد که شما آدرسی را به غلط بنویسید و باید به خاطر داشته باشید که تراکنش ها به هیچ وجه قابل برگشت نمیباشند.
فراموش کردن رمز عبور یا کلید خصوصی
شما قادرید با بهره از کلید خصوصی خود به مجموع بیت کوین های خود دستیابی کامل داشته باشید. گم یا فراموش کردن آن مانند گم کردن کلید یک گاوصندوق بزرگ و دشوار است. برخی از افراد داده های مهم و اصلی خود را مینویسند. ولی برخی اوقات این تکه کاغذ به راحتی نابود یا فراموش میشوند. برخی ها نیز آن را بر روی یک فلش مموری ذخیره می کنند و سپس ممکن است آن فلش مموری گم شده و یا نابود شود.
علاوه بر این بعضی وقت ها برخی از اشخاص ار عمد کلید شخصی خود را به علت های شخصی نابود میکنند. خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، تقریبا 1 میلیون بیت کوین استخراج کرده بود ولی هیچوقت از آنها بهره نبرد. بعضی از افراد اعتقاد دارند که او به دلایل شخصی کلیدهای شخصی خود نابود کرده است.
چطور مانع گم شدن بیت کوین خود شویم؟
در نقل و انتقالات دقت کنیم
هروقت که قصد دارید مقداری بیت کوین به یک آدرس کیف پول بفرستید، از صحیح بودن آدرس مطمئن شوید. مناسب تر است آدرس را اغلب کپی کنید یا سعی کنید از کد های QR بهره ببرید.
از شیوه ای مطمئن جهت نگهداری بیت کوین استفاده کنید
اگر کلید شخصی خود را خاطرتان نیست، شیوه ای جهت بازیابی آن پیدا نخواهید کرد. اگر نگهداری و حفاظت از کلیدهای شخصی برای شما سخت است قادرید از پلتفورم هایی نظیر Luno بهره ببرید. بدین ترتیب چنانچه رمز عبور حساب خود را از یاد برده اید، همچنین پلتفورم هایی قادرند شمارا یاری کنند تا آن را بازیابی کنید.
آیا ممکن است بیت کوین گم شده را یافت یا دوباره به دست آورد؟
این امر به طریق گم شدن بیت کوین بستگی دارد. با در نظر گرفتن مقادیر بسیار بیت کوین های گم شده، ممکن است خدماتی به مردم پیشنهاد شود که مدعی میشوند قادرند بیت کوین های گم شده یا نابود شده را بازیابی کنند، ولی هیچ تضمینی در این خصوص برای شما وجود ندارد.
چنانچه یک هارد درایو پر از بیت کوین را گم کنید هیچ روشی جز یافتن دوباره آن جهت بازیابی ممکن نخواهد بود. در صورتی که یک سیستم (دستگاه) مختل شده باشد (یا دور انداخته شده باشد)، در این صورت یازیابی بیت کوین های شما تقریبا غیر ممکن خواهد بود.
قطعا شما قادر نیستید وارد محل دفن زباله ها شوید و به جستجوی دستگاه خود مشغول شوید، چرا که این عمل در برخی از کشورها غیر قانونی میباشد، بسیار خطرناک بوده و یقینا تا هنگامی که شما بتوانید آن را بیابید نابود شده است. ولی وضعیت جهت دستگاه هایی که خراب یا دچار معضل میشوند فرق دارد، زیرا یک احتمال برای تعمیر و راه اندازی مجدد آن ها وجود دارد.