پولکادات چیست ؟ پروژه پولکادات (Polkadot) یکی از مباحث جذاب در زمینه بلاکچین (Blockchain) میباشد که در سال جاری حواشی زیادی پیرامون آن بوجود آمده است. پولکادات با رسیدن به ارزش بازار ۳.۵ میلیارد دلاری، و گرفتن رتبه هفتمین ارز دیجیتال برتر بازار خیلی از کارشناسان این عرصه را قانع کرده است که قادر است یک خطر واقعی برای تاج و تخت اتریوم بشمار برود.
جهت اینکه بیشتر با پروژه پولکادات آشنا شوید، لطفا تا پایان این مطلب با زرین اکسچنج همراه باشید..
پولکادات چیست ؟
از لحاظی میتوان گفت که پولکادات نسل آینده فناوری بلاکچین میباشد. پولکادات در تلاش است تا شبکه‌های بلاکچینی مختلف را به یکدیگر وصل کرده و یک شبکه بلاکچین یکدست از آن‌هاپدید آورد.
از پلتفرم پولکادات به عنوان بهبود دهنده نسل بعدی وب، یعنی وب ۳ نام میبرند که انحصار اینترنت را از بین میبرد و آن را در اختیار تمام کاربران قرار میدهد. پولکادات با داشتن چندین مزیت اصلی، سعی در ساخت تحولی عظیم در ساختار شبکه‌های بلاکچینی دارد.
پولکادات چیست و چگونه کار میکند؟
ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین جهت بهینه سازی زندگی انسان ها و کمک به رفع مشکلات مردم و مقابله با تجمیع قدرت، انباشت ثروت، انحصار در دسترسی به داده ها و تمرکز زدایی از هرشکلی از رانت ایجاد شده است. اما پولکادات پلتفرمی میباشد که جهت حل مسائل و مشکلات مربوط به خود شبکه بلاکچین و ارتقای این سیستم پای به این عرصه گذاشته است.
با توجه به اطلاعات قابل رویت در وبسایت رسمی این پروژه، به شکل چکیده میتوان گفت که پولکادات یک تکنولوژی چند زنجیرهای و شبکه‌ای میباشد. به زبان ساده تر، پولکادات یک بلاکچین مادر و رابط میباشد که سایر بلاکچین‌ها را به یکدیگر وصل خواهد کرد.
پولکادات سعی میکند تا اموراتی که مانع از فراگیری استفاده از شبکه‌های بلاکچین می‌شود را رفع کند و به پیشرفت و توسعه این فناوری کمک کند. مشکلاتی مثل مقیاس پذیری و انزوای شبکه‌های بلاکچینی که به شدت مانع از توسعه این فناوری میباشد.
ویژگی‌های اصلی پولکادات چیست ؟
از جمله مزیت ها و قابلیت های اصلی پولکادات میتوان به مقیاس‌پذیری، اختصاصی سازی، کار گروهی، جامعه خودگردان و ارتقاء ساده آن اشاره کرد.
- مقیاس پذیری – هر بلاکچین فقط میتواند پاسخگوی حجم معینی از ترافیک اطلاعات باشد. اما پولکادات به عنوان یک شبکه چند زنجیرهای اشتراکی قدرت پردازش حجم زیادی از تراکنش‌ها به شکل همزمان، روی زنجیرهای موازی، را در اختیار دارد.
- اختصاصی سازی – زمانی که حرف از ساختار بلاکچین است باید به یاد داشت که یک بلاکچین خاص قادر نیست پاسخگوی تمام امورات باشد. هر بلاکچین جهت برآورده سازی بعضی ویژگی‌های خاص، مجبور است سایر ویژگی‌های مطلوب را فدا کند. ولی روی پولکادات هر بلاکچین قادر است طرحی منحصر به فرد را برای پشتیبانی از ویژگی خاص در اختیار داشته باشد و سرویس بهتری را برای کاربران خود فراهم کند.
- کار گروهی – شبکه و اپلیکیشن‌های پولکادات قادرند داده ها و ویژگی‌های عملکردی خود را مانند اپلیکیشن‌های تلفن همراه با یکدیگر به اشتراک بگذارند. با این اختلاف که در پولکادات نیازی به اتکا به سرویس‌های مرکزی جهت اشتراک گذاری اطلاعات نخواهد بود.
- جامعه خودگردان – جامعه پولکادات حاکمیت شبکه را مطابق با نیازهای خود برنامه ریزی خواهد کرد و نقشی شفاف را در آینده شبکه پولکادات بر عهده خواهد داشت. تیم‌ها این قدرت را دارند تا سیستم مدیریتی بلاکچین خود را مطابق با نیازهای خود برنامه ریزی کنند.
- ارتقاء ساده – مانند اغلب نرم افزارها، بلاکچین‌ها نیز برای اینکه در بلندمدت کارایی خود را از دست ندهند نیازمند ارتقاء و بروزرسانی میباشند. هرچند، بروزرسانی زنجیره‌های سنتی نیازمند تغییری تحت عنوان “هارد فورک” یا “انشعاب سخت” است که موجب ایجاد دو تاریخچه متفاوت از تراکنش‌ها و جدایش جامعه کاربری خواهد شد. با این حال پولکادات اجازه یک ارتقاء بدون انشعاب را جهت استفاده سریعتر و ساده‌تر از فناوری‌های نوین به توسعه‌دهندگان خواهد داد.
ساختار و بدنه اصلی پولکادات
جهت فهم بهتر جزئیات ارائه شده بوسیله پلتفرم پولکادات در جهت حل مشکلات شبکه‌های بلاکچینی، تنها نیاز است نگاهی به ساختار این پلتفرم هوشمند داشته باشیم.
- ریلِی چین (Relay Chain): ریلی چین شبکه مادر پلتفرم پولکادات میباشد که شبکه بلاکچین تمام پروژه‌های دیگر به آن وصل خواهند شد.
- پاراچین (Parachain): پاراچین مخفف واژه زنجیره‌های موازی (Parallelized Chains) میباشد. پاراچین بلاکچین‌های تک زنجیرهای را به شکل موازی و از طریق شبکه پولکادات اجرا خواهد کرد.
- بریج چین (Bridge Chain): این زنجیره، جهت اتصال بلاکچین‌هایی برنامه ریزی شده که از پروتکل‌های گاورننس (Governance) یا همان نظردهی پولکادات استفاده نمی‌کنند.
توکن دات (DOT)
توکن دات ارز دیجیتال بومی پلتفرم پولکادات میباشد. این توکن سه فعالیت اصلی را در شبکه انجام میدهد: حاکمیت، استیکینگ و باندینگ.
حاکمیت (Governance)
همانطور که از پیش گفتیم، دارندگان توکن دات حق کنترل پلتفرم را در اختیار دارند. وقتی می گوییم “حق” به این معنی نیست که از سمت شخصی به آنها اجازه داده شده بلکه این امکان در پروتکل پولکادات برنامه ریزی شده و دارندگان دات اساسا دارای ویژگی های حاکمیتی میباشند. این ویژگی ها شامل تعیین کارمزدهای شبکه، تغییرات پروتکل و همچنین اضافه کردن پاراچین ها است. همچنین، هولدرها بر روی بروزرسانی، رفع اشکال و دیگر تنظیمات سیستم تأثیر گذار میباشند.
استیکینگ (Staking)
شبکه های غیرمتمرکز جهت اطمینان از اینکه تنها تراکنش های معتبر تأیید می شوند، به مکانیسم های اجماع نیازمند هستند. پولکادات از اثبات سهام کاندید شده (NPoS) به عنوان الگوریتم اعتبارسنجی خود استفاده می کند. دارندگان توکن دات این اختیار را دارند که در این فعالیت مهم شبکه تاثیرگذار باشند.
اساساً، دارندگان دات در عوض سهام گذاری (استیکینگ) و ریسک دارایی خود جهت تایید شبکه، پاداش دریافت می کنند. نیاز به مشارکت تا میزان زیادی به مدت زمان استیکینگ و تعداد کل توکن های استیک شده بستگی دارد.
پیوستگی (Bonding)
آخرین شاخصه، باندینگ (Bonding) میباشد. باندینگ فرآیند استفاده از دات در جهت افزودن پاراچین های تازه است. پاراچین های قدیمی یا غیرقابل استفاده با از بین بردن توکن های باندینگ حذف می شوند. در حقیقت این نوعی اثبات سهام میباشد.
۴ پروژه آینده دار پولکادات
پولکادات تا همینجای فعالیت خود نیز چهار پروژه آینده دارد مثل مانترا دائو (MANTRA DAO)، اکالا (Acala)، آکروپلیس (Acropolis) و سورا (Sora) را در اختیار دارد.
پروتکل پولکادات بنیاد وب ۳ (WEB3 Foundation)، که تبوسیله گاوین وود (Gavin Wood) هم‌بنیانگذار اتریوم (Ethereum)، ایجاد شده است، انتقال هر نوع اطلاعات یا دارایی میان بلاکچین‌ها را تضمین خواهد کرد. پولکادات، پاراچین‌ها (Parachain) یا زنجیره‌های جانبی (Sidechain) را قادر می‌سازد تا به شکل پیوسته با زنجیره اصلی پولکادات، در ارتباط باشند.
عدم وجود ویژگی تبادل اطلاعات به شکل پیوسته، همیشه مانعی جهت استفاده گسترده‌تر از زنجیره بلوکی بوده است. در نتیجه، قابلیت منحصربفرد پولکادات در برقراری ارتباط میان شبکه‌های متفاوت، علاقه شدید جامعه توسعه‌دهندگان را به همراه داشته و موجب جلب طیف گسترده‌ای از پروژه‌های جذاب شده است.
جهت درک بهتر اینکه پولکادات چیست و چه پتانسیل‌های بالقوه‌ای را در خود داراست، در ادامه نگاهی کوتاه به بعضی از پروژه‌های محبوب پولکادات خواهیم داشت.
پروژه مانترا دائو ؛ پلتفرم دیفای تعامل‌پذیر با پولکادات
مانترا دائو، یک پلتفرم دیفای (DeFi) تحت مدیریت جامعه میباشد که بر سهام‌گذاری، وام دهی و مدیریت تمرکز دارد و روی زنجیره ریو (Rio) ایجاد شده است. ریو یک زیرساخت فرعی میباشد که قابلیت تعامل‌پذیری (Interoperablility) و همکاری متقابل با شبکه پولکادات را در اختیار دارد.
پلتفرم مانترا دائو، از توکن بومی خود با نام اوام (OM) بهره میبرد. توکن OM به دارندگان خود این اختیار را میدهد تا از طریق پروتکل کارما (KARMA) در تصمیم‌گیری‌های کلیدی مشارکت داشته باشند و همچنین به عنوان پاداشی میان مشارکت‌کنندگان آن تقسیم می‌شود.
مانترا دائو در شروع فعالیت خود خدمات سهام‌گذاری غیر حضانتی (Non-Custodial) را جهت دارایی‌های اکوسیستم پولکادات، همچون کساما (KSM) و پولکادات (DOT)، ارائه میدهد.
پروژه اکالا ؛ مرکز خدمات دیفای
قابلیت بخصوص اکالا، که خود را یک مرکز خدمات دیفای معرفی میکند، این است که نخستین زنجیره جانبی پولکادات به حساب می‌آید. در حقیقت اکالا روی آخرین تست‌نت روکوکو (Rococo)، ایجاد شده است.
پلتفرم غیرمتمرکز بر پایه استیبل کوین اکالا، استفاده از برنامه‌های دیفای میان زنجیرهای را امکان پذیر میکند. صدور وثیقه بر پایه استیبل کوین اکالا دلار (aUSD)، سهام‌گذاری، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و پشتیبانی از داپ‌های (dApp) دیفای از جمله خدمات ارائه شده اکالا محسوب میشوند.
نیازی به گفتن نیست که این پلتفرم بوسیله دارندگان توکن شبکه اکالا (ACA) مدیریت می‌شود. در صورت تحقق رویای سازندگان این پروژه در بهبود روند انتقال کم هزینه اطلاعات و دارایی میان چندین بلاکچین، اعتبار پولکادات به شکل چشمگیری رشد را تجربه خواهد کرد.
پروژه آکروپلیس ؛ تبلور ویژگی‌های سیستم دیفای پولکادات
آکروپلیس، نمایش دهنده قابلیت های سیستم دیفای پولکادات خواهد بود: کاربر پسندی، مقیاس پذیری و قابل ترکیب بودن. آکروپلیس ابزارهایی را جهت تهیه سازمان‌های غیرمتمرکز خودگردان (DAO)، قرض گرفتن، وام دهی و سپرده‌گذاری بر پایه دیفای فراهم خواهد کرد.
این پروژه در جال حاضر در حال ادغام یک درگاه پرداخت فیات میباشد تا از این طریق به کاربران خود اجازه دهد با بهره از یک کارت اعتباری (کردیت کارت) نسبت به واریز سرمایه در کیف پول خود و ورود به اکوسیستم آکروپلیس اقدام کنند.
همچنین، ساخت یک پرتال حاکمیتی، توسعه بیمه مبتنی بر قرارداد هوشمند با بهره از نکسوس میوچال (Nexus Mutual) و پشتیبانی از استیبل‌کوین‌هایی مثل تتر (USDT)، یواسدی کوین (USDC) و ترو یواسدی (TUSD) نیز در نقشه راه توسعه دهنده‌گان آکروپلیس قرار دارد.
پروژه سورا ؛ ایده‌آل برای نمایش قابلیت های پولکادات
سورا در تلاش است یک اقتصاد خودگردان غیرمتمرکز را بسازد، اساساً هدف از این پروژه تهیه یک DAO غیر رسمی حول توکن بومی سورا (XOR) میباشد. اپلیکیشن سورا کاربران را قادر می‌سازد تا دارایی‌های رمزنگاری شده را ارسال یا دریافت کنند و در ازای آن اعتبار خوشنامی کسب کنند.
همچنین کاربران قادرند با رأی دادن به پروژه‌هایی که توسط سورا اجرا میشوند، توکن XOR دریافت کنند. سورا یک آزمایش اقتصادی برجسته میباشد و تا امروز توجه خیلی از اعضای جامعه رمزنگاری را به توکن و دورنمای ترسیم شده خود جلب کرده است.
سورا از آن دست پروژه‌هایی میباشد که جهت توسعه در چارچوب بلاکچین مقیاس پذیری همچون پولکادات، ایده آل میباشند. پروژه‌هایی که کارمزد آنها به شکل تضمینی پایین است، از پرداخت‌های درون برنامه‌ای نیز پشتیبانی می‌کنند، نشان خواهند داد هدف از پروژه پولکادات چیست .
نقش پولکادوت در پروژه های دیفای
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به ترکیب پذیری، ارتباطات میلن زنجیره ای، انتقال ارزها و پروتکل های ادغام شده با یکدیگر مرتبط است. موارد گفته شده عملاً بنیاد و اساس پروژه پولکادات را نشان میدهند. به این ترتیب، پروژه های دیفای از پروتکل پولکادات بهره میبرند.
به عنوان نمونه، قابلیت خودکار و تراکم پروژه Akropolis به همکاری با پروتکل های Maker ،Compound، Curve و dYdX وابسته است. همه آنها با اکوسیستم پولکادات همکاری و مشارکت زیادی داشته اند.
شباهت پولکادات با اتریوم 2.0
انتظار می رود که فاز 0 شبکه اصلی اتریوم 2.0 در نوامبر سال 2020 راه در دسترس باشد. با این وجود، استقرار کامل آن تا چند سال دیگر به اتمام خواهد رسید. همانطور که به نظر می رسد پولکادات شباهت فوق العده ای با اتریوم 2.0 دارد.
برای نمونه، هر دو بلاک چین از فناوری شاردینگ (sharding) پشتیبانی می کنند، به این صورت که آنها پردازش را به صورت موازی با فراهم کردن قابلیت تقسیم میزان فعالیت و برقراری ارتباط با یکدیگر توسط شاردها انجام می کنند. هر دو همچنین از مدل دوگانه اجماع و مکانیسم استیکینگ بهره میبرند.
آینده پروژه پولکادات
چنانچه پولکادات واقعاً قصد داشته باشد اتریوم را به چالش بکشد، نیازمند آن است که پروژه‌های منتسب به آن، در بدو راه‌اندازی اثرگذاری کافی داشته باشند. رویای پولکادات جهت اتصال دارایی‌ها، بهبود سیستم‌های رأی گیری و توانمند کردن بلاکچین‌ها در برقراری ارتباط با یکدیگر، یک شبه محقق نخواهد شد.
اما با وجود نوآوری‌هایی که تا امروز در زمینه پولکادات توسعه یافته‌اند، جبهه گرفتن علیه یک چنین پروژه آینده داری، چندان عاقلانه به نظر نمی‌رسد.
