یرن فایننس (Yearn Finance) ارز دیجیتالی است که طی چند هفته گذشته افزایش ارزش فوق العاده چشمگیری را تجربه کرد و خیلی زود به محبوبیت رسید. توکن یرن فایننس (YFI) طی هفته اول ماه آگوست و تنها در چند روز، رشدی ۳۰۰ درصدی را تجربه کرد.
در مقاله‌ی پیش رو، اصولی را بررسی خواهیم کرد که منجر به تهیه و ساخت پلتفرم یرن فایننس شده‌اند. لذا در جهت اینکه بیشتر با این ارز دیجیتال پر هیاهو آشنا شوید تا آخر این مقاله با زرین اکسچنج همراه باشید.
داستان پیدایش یرن فایننس
قبل از آنکه توضیح دهیم یرن فایننس چیست و عملکرد آن چگونه است ، بیاید داستان پیدایش این رمزارز را کمی باهم مرور کنیم.
آندره کرونیه (Andre Cronje)، بنیانگذار یرن فایننس، به عنوان یکی از افراد الهام بخش در حوزه ارزهای دیجیتال شناخته میشود. وی که دانشجوی رشته حقوق بود، از این رشته انصراف داد تا بتواند مطالعات خود را در حوزه علوم کامپیوتر ادامه بدهد.
جالب اینجاست که وی تواسنت تنها در مدت شش ماه، تحصیلات خود را در این زمینه به پایان برساند و در فضای فینتک سریعاً مشغول به کار شود.
فناوری دفترکل غیرمتمرکز (DLT)، یکی از مواردی بود که نظر کرونیه را به شدت به خود جلب کرد. همین امر باعث شد تا وی به سمت ارزهای دیجیتال کشیده شود. بعدها، او شیفته‌ی اکوسیستم دیفای و بازده بالقوه‌ی استیبل کوین‌ها شد.
کرونیه خیلی زود موفق شد به فردی تأثیرگذار در فضای دیفای تبدیل شود و پیش از خلق یرن (yEarn)، به خاطر موشکافی و بررسی کدها، جایگاه و احترام زیادی نزد اعضای جامعه کریپتو بدست آورد.
این وسواس او در کالبد شکافی کدهای سایر پلتفرم‌ها بود که به او کمک کرد تا نسخه اولیه پلتفرم خود را نهایی کند. وی در مرحله ایجاد پلتفرم متوجه شد که دیفای برای یک کاربر متوسط، بسیار پیچیده میباشد. بنابراین تصمیم گرفت برای کمک به حل این مشکل، بر دو جنبه از پروژه خود متمرکز شود: تجربه کاربر و امنیت.
نسخه اولیه یرن فایننس
کرونیه از نسخه نخست یرن فایننس برای مدیریت پول دوستان و نزدیکانش استفاده کرد. او می‌خواست برای کسب سود از استیبل کوین‌ها راهی پیدا کند. در آن زمان پروتکل‌های آوه، کامپوند، فول کروم و دی وای دی ایکس وجود داشتند. در نتیجه، کرونیه تک تک این پروتکل‌ها را به صورت دستی بررسی کرد تا متوجه شد کدام یک از آنها، بهترین درصد بازده سالانه را ارائه می‌دهند.
ولی در این دوران جابهجایی توکن‌ها و پرداخت هزینه گس (کارمزد) به شکل دستی، باعث خستگی کرونیه می‌شد. لذا وی تصمیم گرفت قسمتی از قراردادهای هوشمند را به گونه‌ای رمزگذاری کند که کارهایی همچون پرداخت کارمزد به صورت اتوماتیک انجام شوند. وی سپس کد دستور تکرار (Iterations) را برای وای توکن‌ها (yToken) نوشت. وای توکن‌ها قادرند خروجی نرمال درصد بازده سالانه را بخوانند و به پروتکل‌هایی منتقل کنند که بهترین بازده را دارند.
در آغاز تنها خود کرونیه از این سیستم استفاده کرد اما بعداً آن را در دسترس دیگران نیز قرار داد. از این گذشته، هر چه تعداد افراد بیشتری از این پروتکل استفاده می‌کردند، نتیجه کار بهتر می‌شد. چرا که هر بار کاربری تراکنشی انجام می‌داد، قراردادهای هوشمند بررسی می‌کردند که آیا نیاز به تراز مجدد هست یا خیر.
بنابراین هرچه تعداد تراکنش‌ها بیشتر باشد، انتقال بیشتری بین پروتکل‌ها صورت می‌گیرد و هرچه انتقال و جابهجایی بیشتری انجام شود، بازده نیز بیشتر خواهد شد. با این تفاسیر، یرن (yEarn) نسبت به سایر منابع پایین دست و مستقل خود، بازده بهتری ارائه می‌دهد.
مفهوم مورد نظر کرونیه ساده بود. سرمایه بیشتری را به محلی با بیشترین بازده ارسال کنید. با این حال، هزینه‌های کارمزد نیز باید در نظر گرفته شوند، زیرا به هر یک از تراکنش‌ها و جابهجایی توکن‌ها، هزنیه گس مجزایی تعلق می‌گیرد.
یرن فایننس چیست ؟
خب حالا نوبت به پاسخ به این پرسش میرسد که یرن فایننس چیست ؟ یرن فایننس رمزارزی است که طی هفته گذشته موفق شد از لحاظ قیمتی بیت کوین را پشت سر گذاشته و به گران ترین رمزارز بازار تبدیل شود.
یرن فایننس یک پلتفرم حوزه دیفای در بستر اتریوم است که توسط آندره کرونیه توسعه یافته است. در حال حاضر یرن فایننس به اکوسیستمی از پروتکل‌ها تبدیل شده که هدف آن به حداکثر رساندن درصد بازده سالانه (APY) سرمایه گذاری برای کاربران میباشد.
از سوی دیگر یرن فایننس با توزیع توکن کامپوند (Compound) در ایجاد علاقه به کشت سود یا همان یلد فارمینگ (Yield Farming) میان کاربران، نقش مهمی ایفا کرده است.
یلد فارمینگ چیست ؟
یلد فارمینگ راهی جهت کسب ارز دیجیتال بیشتر، از طریق وام دهی یا همان لندیگ (Lending) رمزارزها است. و این وام دهی در اکوسیستم دیفای با استفاده از قراردادهای هوشمند اتفاق میفتد. در این سیستم، شما در ازای وام دادن رمزارزهای خود، قادر به دریافت کارمزد به صورت رمزارز خواهید بود.
وای ارن (yEarn) که بصورت خلاصه یِرن خوانده میشود، از پروتکل‌های معروف دیفای مانند کرو (Curve)، کامپوند، آوه (Aave) و دی وای دی ایکس (dYdX) جهت بهینه‌سازی اجرای “وام دهی توکن” استفاده میکند. به عبارت دیگر، یرن یک پروتکل پیچیده است که نقدینگی را به قسمت های مختلف حوزه دیفای هدایت میکند تا در پایان بهترین بازده بدست آید. یرن احتمالاً به سبب استفاده از مکانیزم وای پول (yPool) یا همان استخر نقدینگی در پروتکل کرو، شناخته شده است.
زمانی که توکن‌ها توسط کاربر به درون استخر نقدینگی واریز می‌شوند، به توکن‌های بهینه شده برای کشت سود یا به اصطلاح وای توکن‌هایی (yTokens) مانند وای تتر (yUSDT)، وای یو اس دس کوین (yUSDC) و وای دای (yDAI) تبدیل می‌شوند. این اتفاق به کاربر اجازه می‌دهد تا علاوه بر دریافت کارمزدهای معمول وام دهی، کارمزدهای معاملاتی خارج از پروتکل را نیز بدست آورد. با این حساب یرن نقدینگی را به بخش‌های مختلف حوزه دیفای هدایت میکند. گفتنی است که ایده وای پول (yPools) بهترین نرخ وام دهی در سال ۲۰۲۰ را از آن خود کرده است.
یرن به عنوان یکی از غیر متمرکزترین پروژه‌های رمزنگاری، شناخته میشود. همچنین این رمزارز به سبب درصد بازده سالانه بالایی که برای پذیرندگان اولیه‌اش داشته، با عنوان “بیت کوین دیفای” نیز شناخته میشود.
وای توکن‌ها چگونه کار می‌کنند؟
به وای توکن‌ها (yToken) به عنوان یک استخر نگاه کنید. همانطور که در بالا اشاره کردیم، با هر بار برداشت یا واریز سرمایه به استخر، قراردادهای هوشمند، نرخ درصد سالانه (APR) را بررسی می‌کنند. وای توکن‌ها تا حدود بالایی مثل اوراکل‌ها فعالیت می‌کنند اما دقیقاً مثل آنها نیستند. کرونیه اینگونه توضیح می‌دهد که:
“اوراکل‌ها بررسی‌های خارج از زنجیره را انجام می‌دهند در حالیکه برای وای توکن‌ها، همه بررسی‌ها درون زنجیره‌ای میباشد.”
در حقیقت از نظر کرونیه، وای توکن‌ها شباهتی به تعریف سنتی اوراکل‌ها ندارند. بلکه وی از آنها به عنوان “اوراکل های APR” یاد میکند. آنها مثل رباتی که بالاترین بازده را جستجو میکند، اطلاعات درون زنجیره‌ای را نرمالایز می‌کنند. لازم به ذکر است که تمام فرآیندهای لازم جهت جابهجایی وجوه به مقصد مورد نظر، از طریق قراردادهای هوشمند و به صورت خودکار انجام می‌شوند.
یک استخر دای (DAI) را در نظر بگیرید. عملکر قراردادهای هوشمند به این صورت است که هر چه کاربر، دای بیشتری به استخر واریز کند، قرارداد هوشمند از اوراکل APR می‌پرسد که بیشترین APR در کجا قرار گرفته است؟ اگر اوراکل APR، پروتکل آوه را پیشنهاد کند، توکن‌های دای، به آوه منتقل می‌شوند.
با این تفاسیر کاربر قادر است کنار بایستد و به راحتی در آوه، سود دریافت کند. حال فرض کنید که یک سپرده گذار دیگر با دای وارد استخر میشود. قرارداد هوشمند مجدداً اوراکل APR را بررسی کرده و این بار می‌فهمد که بهترین نرخ بازده در کامپوند است. بنابراین دای را از آوه برداشت کرده و توکن a را به آوه باز می‌گرداند و دای را در کامپوند واریز میکند.
اکنون کاربر دارای توکن c کامپوند میباشد. بنابراین، هر بار که کاربر تراکنشی را انجام می‌دهد، اوراکل APR بررسی میکند که وجوه واریزی جهت کسب بهترین نرخ به کجا باید بروند.
محاسبه ریسک یرن فایننس
در نسخه اولیه یرن فایننس، پروتکل قادر به محاسبه ریسک نبود و تنها سرمایه کاربر را به پروتکلی با بالاترین نرخ منتقل می‌کرد. هنوز هم مشکلات و ریسک‌هایی وجود دارد مثلاً اینکه جا به جایی سرمایه چه تأثیری بر استخر خواهد گذاشت؟
در روزهای نخست، انتقال ۱۰۰۰۰ دلار به پروتکل‌های پایین دستی می‌توانست تأثیر کمی روی APR داشته باشد. اما این روزها با محبوبیت روزافزون یرن فایننس، جابجایی میلیون‌ها دلار به پروتکل‌های مختلف قادر است، اثرات عمیقی به همراه داشته باشد.
زمانی که که مبلغ زیادی پول جا‌به‌جا میشود، این احتمال وجود دارد که APR به سرعت کم شود (مثلا بازگشت ۱۰٪ به ۵٪). بنابراین قرارداد هوشمند نه تنها باید نقدینگی را ارزیابی کند بلکه در صورت لزوم باید به سرعت توکن‌ها را جابجا کند. از سوی دیگر باید ارزیابی کند هنگامی که مقدار زیادی سرمایه به یک پروتکل واریز میشود، چه اتفاقی برای APR می‌افتد.
اکوسیستم یرن فایننس
یرن فایننس یا وای ارن (yEarn) اکوسیستم کاملی است که علاوه بر یرن فایننس پروتکل‌های ytrade.finance ،yliquidate.finance ،iborrow.finance و yswap.exchange را نیز شامل میشود. یرن از استیبل کوین‌های دای (DAI)، یواسدی کوین (USDC)، تتر (USDT)، ترو یواسدی (TUSD) و اس یواسدی (sUSD) پشتیبانی میکند.
افرادی که به تازگی با دیفای آشنا شده‌اند شاید فکر کنند که یرن یک پروتکل بسیار پیچیده است. از طرفی کمبود اطلاعات کافی در خصوص این پروژه، یرن را برای کاربران به یک موجود ناشناخته و عجیب تبدیل کرده است. اما نگران باشید. مفهوم یرن بسیار ساده است.
یرن با توجه به اینکه کدام استخر دارایی بیشترین بازده را ارائه می‌دهد، استیبل کوین‌های پشتیبانی شده را بین پروتکل‌های آوه، کامپوند، کرو و دی وای دی ایکس جابجا میکند.
هدف استفاده از پروتکل کرو افزایش پاداش در توکن‌های یرن میباشد. بنابراین هنگامی که یک کاربر دای را واریز میکند، در عوض yDAI دریافت میکند. سپس کاربر قادر است yDAI را در کرو عرضه کند تا علاوه بر بازده پاداش، کارمزد معاملاتی نیز دریافت کند. این پروتکل، قسمت کوچکی را در اختیارتان قرار می‌دهد که تنها در دسترس دارندگان توکن‌های YFI است.
برای امتحان کردن آن، کافی است به آدرس yearn.finance/zap رفته و حداقل یکی از این توکن‌ها را واریز کنید و سپس شروع به دریافت سود کنید. به خاطر داشته باشید که این محصول هنوز در مراحل آغازین خود قرار دارد، بنابراین همیشه با مقادیر کم شروع کنید تا بتوانید کنترل درستی بر روی دارایی هایتان داشته باشید.
حاکمیت YFI
YFI یک توکن ERC20 حاکم بر اکوسیستم یرن فایننس است. این پروتکل میان ارائه دهندگان نقدینگی (LP) که وای توکن های خاصی را تهیه می کنند، YFI توزیع میکند.
هدف اولیه از این امر این بود که از YFI برای رأی دادن استفاده شود و نه به عنوان وسیله‌ایی جهت مبادله. کرونیه چندین بار تأکید کرده است که توکن YFI فاقد هرگونه ارزش میباشد و در صرافی‌ها قابل معامله نیست. با این وجود، به نظر میرسد که رفتار کرونیه، اثر روانشناسی معکوس داشته است. زیرا در حال حاضر YFI با قیمتی بالاتر از بیت کوین در حال معامله میباشد.
در حال حاضر، کاربران قادر هستند از طریق صرافی های ارز دیجیتال بایننس (Binance) و یونی سواپ (Uniswap) برای مبادله YFI اقدام کنند. هنگامی که بایننس YFI را به فهرست معاملاتی خود اضافه کرد، ارزش YFI طی مدت زمان اندکی تا ۵۰٪ افزایش را تجربه کرد. همچنین با اضافه شدن YFI به لیست معاملاتی یونی سواپ، قیمت آن به شکل تعجب آوری تا ۴۰۰۰٪ افزایش یافت.
بازار با ارزش گذاری صفر YFI به شدت مخالف است و موفقیت YFI مدیون ایجاد حق چاپ است. اما کرونیه معتقد است که حامیان قوی‌تر افرادی هستند که از پروتکل استفاده می‌کنند. او همواره توصیه کرده است که مردم به جای خرید یرن فایننس از صرافی‌ها، با استفاده از پروتکل، YFI فایننس خودرا دریافت کنند. سرمایه گذاران نیز تصمیم گرفته‌اند به نیت کسب درآمد در آینده، آن را از پروتکل خریداری کنند.
کل ارزش قفل شده در YFI
کرونیه معتقد است که میان هدف اولیه یرن فایننس و ارزش گذاری سرمایه گذاران، یک تضاد فاحش بوجود آمده است. بر اساس گزارش منتشر شده توسط دیفای پالس (DeFi Pulse)، ارزش کل قفل شده (TVL) در یرن فایننس در هنگام نوشتن این مطلب، برابر با ۸۴۵.۸ میلیون دلار میباشد. دارندگان YFI می‌توانند در مورد تمام پروتکل‌های موجود در اکوسیستم یرن فایننس رای دهند. در زمان راه‌اندازی این پروتکل، هیچ ICO وجود نداشت.
اگر علاقه‌مند هستید می‌توانید با ارائه نقدینگی در اکوسیستم یرن فایننس، کسب درآمد داشته باشید. یا می‌توانید YFI را در بایننس یا یونی سواپ (Uniswap) خریداری کنید. بد نیست بدانید که حداکثر عرضه YFI برابر با ۳۰ هزار توکن میباشد.
پیش بینی آینده یرن فایننس
وقتی کرونیه گفت که دیفای برای یک فرد معمولی، خیلی پیچیده میباشد، حق با او بود. در حال حاضر هرکسی که بتواند روند فعالیت را ساده کرده و تجربه کاربری بهتری ارائه دهد، شانس بیشتری جهت به دست آوردن پذیرش انبوه دارد. تمامی استراتژی‌های کشت سود شامل سطح بالایی از ریسک هستند. این در حالی است که یرن فایننس بازده خوبی را با ریسک نسبتاً محدود ارائه می‌دهد.
البته هر زمان که کاربر بازی را در yGov و با توکن BPT آغاز کند، لایه‌هایی از مشتقات زیرمجموعه دارایی اصلی فعال می‌شوند. این بدان معنی است که تنها یک پیوند اشتباه در زنجیره، می‌تواند همه چیز را خراب کند و بدین ترتیب سخت است که آن را به عنوان یک استراتژی کم خطر مد نظر قرار داد.
در حالی که کرونیه تنها توسعه دهنده یرن فایننس است، اما yEarn دارای جامعه‌ای متعهد مختص به خود است. گفتنی است که yEarn یک توکن با طراحی کامل و بسیار مطلوب است. در این پروتکل تغییرات از طریق پیشنهادات درون زنجیره‌ای و رأی‌گیری انجام می‌شوند و کاربران باهوش دیفای می‌توانند از این طریق پاداش کسب کنند.
گفتنی است که در حال حاضر YFI با قیمتی بالاتر از پادشاه ارزهای دیجیتال، بیت کوین، معامله میشود. البته قیمت این توکن می‌تواند نتیجه ارزش کل قفل شده در پروتکل باشد. همچنین این ارز دیجیتال با داشتن مارکت کپ 509,654,417 USD و رتبه 35 برترین ارزهای دیجیتال بازار قابل دسترس است. در تیتر حساب توئیر yearn.finance نوشته شده:
“این توکن جهت مدیریت پلتفرم است. اما خیلی از سرمایه گذاران اغلب این جمله را نادیده می‌گیرند. اگر علاقه‌ای به مدیریت پلتفرم ندارید، از این توکن دوری کنید.”
