توکن های غیرمثلی (NFT) ؛ جنون جدید بعد از دیفای؟

صنعت توکن های غیرمثلی (NFT) ،طی ماه های گذشته توجه فراوانی را به خود جذب نموده است. ولی هدف و مقصود این صنعت چیست؟ طی قسمت زیادی از سال ۲۰۲۰، امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) در بالاترین توجه افکار عمومی جامعه ارزهای دیجیتال قرار گرفته است. این موضوع، امکان آغاز فصل تازه آلت کوین‌ها را زیاد کرده است و خیلی افراد بر این باورند که در ۳ تا ۱۰ سال پیش رو، حوزه دیفای با پذیرش فراوان و عمومی مواجه خواهد شد. با این وجود، زمینه های دیگری هم در جامعه ارزهای دیجیتال بسیار در کانون توجه بوده اند.

یکی از نامدارترین قسمت های این صنعت که در ماه های اخیر به شهرت و توجه بسیار خوبی دست پیدا کرده، قسمت مربوط به توکن های غیرمثلی (NFT) میباشد. توکن های غیرمثلی (NFT) ، ورژن توکنیزه‌شده یک دارایی دیجیتال یا غیردیجیتال میباشد. طی این مقاله از «زرین اکسچنج»، با بهره از مقاله‌ای از سایت کوین‌تلگراف، به بررسی و معرفی اینگونه توکن های غیرمثلی خواهیم پرداخت، لذا جهت آشنایی بیشتر تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

توکن های غیرمثلی (NFT) فعالیتی مانند استیبل کوین‌ها در اختیار دارند، ولی در عوض ارز فیات، نشانگر دارایی‌های غیرمثلی، مانند اثرهای هنری، املاک و مستغلات یا کالاهای با ارزش میباشند.

یک توکن غیرمثلی یا همان NFT، یک دارایی دیجیتال با ارزش و کم نظیر روی بلاک چین میباشد. نشانه های بازی‌های رایانه ای، وسایل های کلکسیونی، اثرهای هنری دیجیتال، بلیط رخداد های متنوع، اسم‌ دامنه‌ها، یک خانه که به‌ شکل توکن شده و … غیره، قادر هستند به‌ شکل توکن های غیرمثلی (NFT) بنظر بیایند.

یکی از مورد علاقه ترین کاربردهای توکن های غیرمثلی (NFT)، بره از آن ها در بازی‌های مجازی، مثل کریپتوکیتیز(CryptoKitties) یا دیسِنترالند (Decentraland) میباشد.

در طول سال جاری، بخصوص طی ماه های گذشته، این شکل توکن‌ و پروژه‌های وابسته با آن به‌ شکل پیوسته در حال رشد و توسعه بوده اند. با توجه به پلتفرم اطلاعات‌ NonFungible.com، طی هفته نخست ماه سپتامبر (۱۱ الی ۱۷ شهریور)، آمار خرید توکن های غیرمثلی (NFT) به تقریبا یک میلیون دلار دست پیدا کرد و در هفته نخست اکتبر (۱۰ الی ۱۶ مهر)، مقدار معاملات توکن های غیرمثلی (NFT) تا مقدار ۲ میلیون دلار نیز دست پیدا کرد.

با پیروی از دیفای، پروژه‌های جامعه توکن های غیرمثلی (NFT) هم آغاز به ایجاد توکن‌های نظارتی (Governance token) خودشان کردند؛ فعالیتی که قادر است به شهرت این صنعت کمک بسیاری کند، مانند تأثیری که به‌ سبب افزایش نقدینگی بر دنیای دیفای اعمال شد. با بهره از توکن‌های نظارتی کاربران دارای توکن قادرند در تصمیمات بنیادی پلتفرم با رأی‌دادن حضور خودرا ثابت کنند. ایلیا آبوگف (Ilya Abugov)، مدیر ارشد پروژه در برنامه دی‌اپ‌ریدار (DappRadar)، در گفتگویی اظهار کرد:

هم اکنون، توکن های غیرمثلی (NFT) سر و صدای بسیاری ایجاد کرده اند. تا اندازه ای می‌توان آن را پیامد هیجان و جنون در جامعه دیفای برداشت کرد. ما در دیفای مشاهده کردیم که اگر فرایندی شروع شود، در ادامه ممکن است اثر گلوله برفی را بسازد، یعنی به‌تدریج افزایش یافته و بزرگتر خواهد شد. در زمینه دیفای، در آغاز پلتفرم کامپاند عرضه توکن نظارتی خود را شروع نمود که از قبیل محرک‌های بنیادی جهت عرضه توکن نظارتی بوسیله دیگر پروژه‌ها بود. در حال حتضر در بازار توکن های غیرمثلی (NFT)، رِیرِبِل (Rarible)، نخستین پروژه‌ای میباشد که توکن نظارتی خود را در دسترس قرار داده است و دیگر پروژه‌ها نیز امکان دارد مشتاق به عرضه توکن‌های خود باشند.

توکن های غیرمثلی (NFT) چگونه فعالیت می‌کنند؟

در مجاورت اوج‌گرفتن امورات و پیشرفت پروژه‌های در این زمینه، توکن های غیرمثلی (NFT) با فروش‌های فوق العاده کم نظیر نیز همراه بوده‌اند، از قبیل فروش ۱۳۰,۰۰۰ دلاری یک مورد هنری که کُد بیت کوین را به تصویر کشیده بود. این امورات سبب ورود اشخاص مشهور به زمینه توکن های غیرمثلی (NFT) شده‌ که توجه زیادی را به خود جذب نموده است. به‌عنوان نمونه، پاریس هیلتون (Paris Hilton)، مدل و سلبریتی آمریکایی، طی ماه اوت (مرداد) تابلوی دیجیتالی یک گربه را به نرخ ۴۰ اتر برای فروش گذاشت. در آن هنگام، این مقدار مساوی با ۱۷,۰۰۰ دلار بوده است. ولی، توکن‌های غیرمثلی اصن چه چیزی هستند و چرا تا این حد برای مردم از جذابیت برخوردارند؟

با توجه به آنچه قبل تر گفتیم، توکن های غیرمثلی (NFT) نمایشگر دارایی‌های غیرقابل ‌تعویض میباشند. در نگاه اول، توکن‌های غیرمثلی فرقی با دیگر توکن ها ندارند. با این وجود، این توکن‌ها متفاوت با هم نوعان خود تقسیم‌ناپذیر هستند، به این مفهوم که ارسال کسری از یک توکن غیرمثلی، به همان شکلی که برای ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین میسر است، برای توکن‌های غیرمثلی قابل انجام نیست. شما قادرید به‌عنوان نمونه ۰.۰۰۱ بیت کوین در جایی بفرستید، ولی توکن غیرمثلی تنها به شکل  یک واحد کامل میتواند فرستاده شود. همچنین، این توکن‌ها قابلیت های منحصربه‌فردی در اختیار دارند که آنها را از توکن های هم نوع خود متمایز خواهد کرد.

توکن های غیرمثلی (NFT) را می‌توان به جای دارایی‌‌های مختلفی استفاده نمود، از قبیل وسایل های مجازی کلکسیونی، آیتم‌های بازی‌های کامپیوتری، اثرهای هنری دیجیتال، بلیت بازی های متنوع، املاک و مستغلات و دیگر دارایی‌های قابل فروش، این موضوع طیف زیادی از قابلیت ها را در اختیار دارایی‌های حقیقی و دیجیتال قرار خواهد داد، از قبیل نقل‌وانتقالات آسوده و ثبت کردن مالکیت. همچنین، توکن‌های غیرمثلی قادرند به رفع خیلی از معضلات معمول صنایع متنوع کمک کنند. آبوگف گفت:

آثار هنری و کالاهای کلکسیونی ساده ترین موارد بهره جهت کاربران خُرد میباشند و هر زمینه ای که مدتی مورد توجه باشد، توجه زیادی را به خود جذب میکند. اگر شاهد راه‌اندازی یک بازی هیجان‌انگیز باشیم و هنرمندان زیادتری وارد این اکوسیستم شوند، این فرایند قادر است با استقبال عمومی زیادی مواجه شود. با این وجود، توکن های غیرمثلی (NFT) کاربردهای بسیاری در اختیار دارند ، از توکنیزه‌کردن دارایی‌ها تا ثبت کردن اسناد.

اثرهای هنری در شکل توکن های غیرمثلی (NFT)

تا امروز، توکن های غیرمثلی (NFT) مورد علاقه ترین فعالیت ها را در حوزه هنر در اختیار داشته‌اند. مقدار رویدادهای مزایده هنر دیجیتال که موجب رشد محبوبیت فناوری توکن‌های غیرمثلی شده است، رو به رشد میباشد. نخستین رکورد فروش در مزایده باارزش ترین اثر هنری وابسته به توکن‌ غیرمثلی طی ماه ژوییه (تیر) رخ داد، زمانی که اثر «گاو پیکاسو» (Picasso’s Bull) با نرخی بیشتر از ۵۵,۰۰۰ دلار به فروش رفت. بعد از آن، یک اثر هنری بر پایه فراز و نشیب های بیت کوین به اسم «مکان خوب و زمان خوب» (Right Place & Right Time) با نرخی بیشتر از ۱۰۰,۰۰۰ دلار از راه پلتفرم ای‌سینک آرت (Async Art) خریداری شد. قطعا، این رکورد در ۷ اکتبر (۱۶ مهر) زده شد، زمانی که اثری کلکسیونی با برداشت از کُد بیت کوین با نام «نگاره هایی از ذهن» (Portraits of a Mind) با قیمتی بیشتر از ۱۳۰,۰۰۰ دلار در بنگاه مشهور مزایده کریستیز (Christie’s) خریداری شد.

همچنین، توکن های غیرمثلی (NFT) قادرند به هنرمندانی مثل موسیقی‌دان‌ها و فیلم‌سازها یاری کنند تا هنرهای خود را ثبت کنند و از آنها در مقابل نقض حق مؤلف (کپی‌رایت) نگهداری کنند. این پروژه‌ها حتی قادرند با ساخت ارتباط مستقیم میان هنرمندان و مشتری‌ها از راه شیوه های پرداخت و مبادلات بر پایه بلاک چین، درآمد هنرمندان را زیادتر و راه دریافت آن را آسان تر کنند. واسیا وِبِر (Vasja Veber)، هم اسا گذار و مدیر اصلی توسعه کسب‌وکار در وایبریت (Viberate) میباشد، شرکتی که از تکنولوژی بلاک چین به‌ جهت کمک به هنرمندان، مخصوصا در جهت حفظ حق مؤلف بهره میبرد. وبر در گفتگویی گفت:

توکن های غیرمثلی (NFT) قادرند  این هرج‌ومرج را آرام و مدیریت کنند. هم اکنون، محبوب ترین کاربرد این توکن‌ها، پیگیری حق مؤلف میباشد. قطعات موسیقی بسیار جریان درآمد برای هنرمند میسازند؛ حق مؤلف، حق اجرا، حق جانبی مالکیت، درآمد بدست آمده از همگام‌سازی، فروش‌ها و دیگر موارد. برای هنرمندان معروف تر، اغلب پای واسطه‌های خیلی زیادی در میان میباشد که هر کدام به‌ دنبال سود و نفع خود میباشند. حفظ حقوق مؤلف، روند پیچیده‌ای میباشد و در هر مرحله پول زیادی را با خود دارد که هیچوقت به صاحب و مالک اصلی آثار نخواهد رسید.

ورود بازی‌ها به مرحله تازه

به کمک توکن های غیرمثلی (NFT) در روزهای نزدیک قادرید لباس (اسکین) و سلاح‌های مورد علاقه خود را در صرافی‌ها با پول حقیقی خریداری کنید.

توکن های غیرمثلی (NFT) در حوزه بازی نیز از محبوبیت خوبی برخوردارند. با بهره از این فناوری و توکنیزه‌کردن موارد داخل بازی، میشود مبادله داخل بازی ها و خریدهای گیمرهای بازی های مختلف را بهبود داد. به‌عنوان نمونه، قادریم از توکن‌های غیرمثلی در قالب آیتم‌های داخل بازی و به‌ شکل ارزهای پرداختی استفاده نمود در حالت فاقد نیاز به اعتماد به فروشنده/خریدار و یا شخص ثالث، آنها را ارسال کرد یا مبادله نمود. به علاوه این فناوری، قابل ادغام با بازی‌های در دسترس یا قابل بهره جهت ساخت بازی‌های کاملاً نوین میباشد.

توکن‌های غیرمثلی نه فقط صنعت بازی هارا تسهیل میکنند و آن را ملموس‌تر و بهتر می‌کنند، بلکه سیستم اقتصاد نوینی را در دنیای بازی‌ها میسازند که به بازیکن‌ها این امکان را میدهد در قبال وقتی که برای بازی در نظر میگیرند، پول واقعی دریافت کنند. علاوه بر این، این قابلیت به توسعه‌دهندگان نیز امکان میدهد سیستم‌های تشویقی نوینی برای بازی‌های خود در نظر بگیرند.

هم اکنون، بسیاری بازی‌ معروف و بر پایه بلاک چین درحال فعالیت هستند. با این وجود، خیلی از پروژه‌ها از توکن‌های غیرمثلی جهت ارائه خدمات اصلی به گیمرها، ایجاد کنندگان بازی‌ها و دیگر شرکت‌کنندگان در این صنعت بهره میبرند. این وضعیت شامل شرکت بلاک چینی انجین (Enjin) هم میشود که به تازگی به جهت واردکردن توکن‌های غیرمثلی به بعضی سِرورهای بازی ویدئویی ماین‌کرفت (Minecraft)، همکاری این شرکت را با صرافی کوین چک (Coincheck) شروع نموده است. سیمون کرتونِگورو (Simon Kertonegoro)، معاون اصلی بازاریابی در شرکت انجین، در گفتگویی شرح داد:

ما اخیرا شاهد موثر بودن بازارهای بلاک چینی در صنعت بازی‌ها بوده‌ایم و انتظار داریم موقعیت های زیادتری برای توکن‌های غیرمثلی بوجود بیاید تا سازندگان، ناشران و بازیکنان بازی‌ها قادر باشند در کنار هم ارزش زیادتری بوجود بیاورند. تاثیر گذاری دارایی‌ها روی بلاک چین، امکان دادن به بازیکن‌ها جهت معامله دارایی‌ها و توانایی اثبات کم نظیر بودن آنها، روشی مناسب جهت ایجاد یک اقتصاد با ارزش در مقیاس عظیم تر است.

داخل شدن کالاهای کلکسیونی به دنیای مجازی

هم اکنون، کالاهای کلکسیونی مورد علاقه ترین کاربرد توکن های غیرمثلی (NFT) از لحاظ مقدار فروش میباشند و حدودا ۴۰ درصد از فروش ماه سپتامبر از طرف پروژه‌های مربوطه با کالاهای کلکسیونی بدست آمده است. در سال ۲۰۱۷، بازی کریپتوکیتیز که شرکت کنندگان آن، گربه‌های دیجیتالی را جمع میکردند و بزرگ میکردند، به یکی از محبوب ترین مباحث در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل گردید و این بازی اکنون هم از لحاظ مقدار فروش، یکی از عظیم ترین پروژه‌های توکن‌های غیرمثلی بشمار میرود.

لازم به ذکر است، فعالیت این توکن‌ها در همن جا تمام نخواهد شد، چراکه از فناوری توکن های غیرمثلی (NFT) در جهت ساخت نسخه‌های توکنیزه‌شده از ورزشکاران و اشخاص مشهور، املاک و زمین‌های مجازی و دیگر موارد نیز می‌توان بهره برد. در نخستین هفته از ماه اکتبر (دومین هفته ماه مهر)، بازی فوتبال سوریر (Sorare)، بیشتر از ۲۲۰,۰۰۰ دلار فروش را تجربه کرد. این بازی غیرمتمرکز به بازیکن‌ها امکان میدهد تا در کنار مدیریت تیم خودشان، «مجموعه کمی از وسایل های کلکسیونی دیجیتال» را نیز بدست بیاورند.

مشهوریت توکن های غیرمثلی (NFT) در حوزه های ورزشی هر روز در حال افزایش است و این رشد قطعا محدود به بازی‌های آنلاین نمیباشد. طی ماه فوریه (بهمن)، بعضی از شرکت کنندگان دو لیگ NBA (لیگ برتر بسکتبال آمریکا) و NFL (لیگ برتر فوتبال آمریکا)، در رخداد مهم سالیانه توکن‌های غیرمثلی به اسم NFT.NYC سخنرانی کردند؛ هر دو لیگِ آمریکا، علاقه خود را به همکاری با تکنولوژی توکن‌های غیرمثلی و بررسی قابلیت های آن ابراز نمودند.

علاوه بر این، از توکن‌های غیرمثلی می‌توان جهت توکنیزه‌کردن دارایی‌های حقیقی و کلکسیونی مانند کارت‌ها، سکه‌ها و تمبرها بهجهت ثبت تغییرناپذیر مالکیت این وسایل بهره برد. به این صورت، نگهداری و انتقال دارایی‌های کلکسیونیِ توکنیزه‌ گردیده، مطمعن و آسان خواهد شد و کپی‌کردن و نسخه‌برداری از آن ها هم تا حدود زیادی غیر ممکن میشود.

آینده‌ توکن های غیرمثلی (NFT)

نمونه هایی که در بالا ذکر کردیم از معروف ترین کاربردها جهت توکن های غیرمثلی (NFT) محسوب میشوند، ولی امکانات این زمینه را می‌توان تا حدودی تمام نشدنی خواند. با توجه به اطلاعات شرکت بلاک چینی ایتالیایی LKS، توکن‌های غیرمثلی را می‌توان جهت توکنیزه‌کردن اسم های دامنه (domain name) و یا جهت مقابله با اخبار دروغین استفاده نمود.

فراوان بودن فروش توکن های غیرمثلی (NFT) هم به پیشرفت این برنامه کمک زیادی کرده است، مخصوصا از هنگامی که شرکت‌های سرمایه‌گذاری مانند مورگان کریک (Morgan Creek) پا به میدان نهادند. شبیه به آنچه در قسمت دیفای رخ داد، توکن‌های تازه نظارتی نیز قادرند  علاقه و توجه به زمینه توکن‌های غیرمثلی را بسیار بالا ببرند.

با این وجود، مسیر برای پروژه‌های وابسته به توکن های غیرمثلی (NFT) امکان دارد چندان شفاف نباشد. در سال های روبرو، احتمال ساخت موانع قانونی و بعضی مشکلات، قبل از آمادگی جهت استقبال از مخاطب عام و پذیرش بیشتر افراد، موجود است. آبوگف دراین خصوص گفت:

با اینکه فعالیت‌های این صنعت کمی زیاد شده است، ولی هنوز از لحاظ تجربه و رابط کاربری (UX/UI)، جهت پذیرش همگانی از آمادگی لازم برخوردار نیست. همچنین، توکن های غیرمثلی (NFT) وارثِ تمام معضلات عادی پروژه‌های بر پایه بلاک چین و بعضی از چالش‌های همیشگی این صنعت نیز میباشند. به‌عنوان نمونه، نقدینگی بازار آثار هنر و کالاهای کلکسیونی خیلی فراوان نمیباشد. بعد از فرونشستن گردوخاک کِشت سود (yield farming)، آثار هنری وابسته به صنعت ارزهای دیجیتال هم امکان دارد با چالشی از همین جنس روبرو شوند.