آیا اوردینالز برای شبکه بیت کوین اتفاقی ارزشمند است؟

توکن‌های غیرمثلی (NFT) امروزه به نکته داغ بازار ارز‌های دیجیتال تبدیل شده‌اند و طی چند سال گذشته شاهد رشد و افزایش علاقه به مجموعه‌های کلکسیونی بلاک چینی بودیم.

عرضه و فعالیت توکن های غیرمثلی نیازمند پشتیبانی از قراردادهای هوشمند در یک بلاک چین است؛ ویژگی‌ای که بلاک چین بیت کوین از آن بهره مند نبود و به همین علت هم‌اکنون اکثر توکن‌ها و پروژه‌های NFT در بلاک چین اتریوم ارائه شده‌اند.

اما در ۲‍۱ ژانویه سال ۲۰۲۳ (۱ بهمن ۱۴۰۱)، مهندس نرم‌افزاری به نام کیسی رودرمور (Casey Rodermor) از افتتاح پروتکل اوردینالز (Ordinals) خبر داد. این پروتکل ساخت NFT‌ها را در مین نت شبکه بیت کوین میسرمی‌کند و گویا از این پس عرضه و فعالیت این توکن‌ها را در بلاک چین بیت کوین هم می‌توانیم مشاهده کنیم.

پروتکل اوردینالز موفق شده است تا با استفاده از آخرین به‌روزرسانی‌ها و ارتقا‌های انجام‌شده در بلاک چین بیت کوین، این امکان را برای این شبکه فراهم کند تا از این توکن‌های غیرمثلی پشتیبانی کند و این پروسه با حکاکی و افزودن اطلاعات (Inscriptions) بر روی ساتوشی‌ها میسرشده است.

بااین‌حال، اضافه‌شدن NFT به بیت کوین حاشیه‌های خود را داشته و منجر به ایجاد تعدادی دلواپسی‌ها و بحث و گفت‌وگو‌هایی در بین دوست‌داران و فعالان بلاک چین و بیت کوین شده است.

نکتهی که توجه اولگا اوکولووا (Olga Ukolova)، هیئت‌مدیره انجمن غیرانتفاعی LNP/BP را هم جلب کرده است. در ادامه این مقاله می‌توانید ترجمه مطلب منتشر شده از او در رسانه Bitcoin Magazine را با ناچیزی ویرایش و تغییر مطالعه کنید.

علاقه مردم به کلکسیون‌ها و علت ارزشمندی آن‌ها

اگر مقاله‌های آموزشی، اهداف و مستندات اوردینالز را مطالعه کنید، آگاه می‌شوید که یک ایده کاملاً ساده در پشت این معنی وجود دارد که مشابه ایده و هدف جمع‌آوری سکه‌ها و ارز‌های قدیمی است.

دوست‌داران به سکه‌های کلکسیونی، آن‌ها را به اهداف مختلفی همچون زیبایی، سرگرمی، برای کلکسیون شخصی و یا به‌هدف ذخیره برای نسل‌های آینده و فروش در قیمت بالاتر نگهداری می‌کنند.

اگر هویت غیرمثلی و حکاکی اطلاعات را هم به این سکه‌ها اضافه کنیم، آن‌ها می توانند ارزش بسیاری پیدا کنند؛ چون این سکه‌ها بیشتر اوقات به تعداد بسیار کمی تولید می‌شوند.

برای نمونه، هم‌اکنون ارزش سکه‌های آمریکایی دابل ایگل (Double Eagle) که در سال ۱۹۹۳ ضرب شده‌اند به حدود ۱۸.۹ میلیون دلار رسیده است که آن را به یکی از ارزشمندترین مجموعه‌های کلکسیونی جهان تبدیل می‌کند.

ایده ضرب چنین سکه‌ای در نخست توسط تئودور روزولت (Theodore Roosevelt)، بیست‌و‌ششمین رئیس جمهور آمریکا مطرح شد و موقعیتی تکرارنشدنی را برای هنرمند و مجسمه‌ساز شناخته‌شده آن زمان، یعنی آگوستوس سنت گوادنز (Augustus Saint-Gaudens)، فراهم کرد.

بااین‌حال، این سکه‌های جذاب عمر طولانی‌ای نداشتند و در سال ۱۹۹۳، رئیس جمهور فرانکلین دلانو روزولت استاندارد طلا (سیستمی که در آن پشتوانه پول طلا است) را حذف کرد.

در ادامه این تغییر، ۴۴۵ هزار سکه طلای دابل ایگل ساخته‌شده غیرقانونی اعلام شد و دولت روزولت دستور داد تا تمام آن‌ها جمع‌آوری و ذوب شوند.

علیرقم تلاش‌های آمریکا برای جمع‌آوری تمام سکه‌ها، سرانجام تعداد بسیار محدودی از آن‌ها ناپدید و در سال‌های بعد در گوشه و کنار دنیا دیده شدند؛ سکه‌هایی که هم‌اکنون به‌علت کمیابی و تاریخچه آن‌ها بسیار ارزشمند هستند.

این اتفاق در بازار ارز‌های دیجیتال هم شاید رخ دهد و سکه‌های غیرمثلی تولیدشده و ذخیره‌شده در بلاک چین‌ها می‌توانند در مدت کوتاه و یا در بازه طولانی‌مدت چندساله ارزشمند شوند.

در نتیجه هدف فعالیت و اهمیت اوردینالز برای بیت کوین قابل درک است؛ چون مجموعه‌های NFT امروزه می‌توانند کلکسیون‌های ارزشمند آینده باشند و ثروت زیادی را برای دارندگان آنها به‌همراه داشته باشند.

بیت کوین؛ جایگزینی برای سکه‌های طلا

در طول تاریخ بار‌ها رویداد‌های مشابه سکه‌های دابل ایگل رخ داده است و مردم همیشه به جمع‌آوری چیز‌های زیبا، گران‌قیمت و کمیاب علاقه نشان داده‌اند.

سنگ، صدف، طلا، مواد معدنی، حیوانات و حتی لباس همچون این موارد هستند که با توجه به ویژگی‌های خود توجهات مردم را جلب کرده‌اند و ارزش آن‌ها بیشتر شده است.

امروزه گویا این جریان به توکن‌های غیرمثلی بلاک چینی رسیده است و این سکه‌ها و آثار هنری دیجیتالی ارزشمند شده‌اند؛ ویژگی‌ای که با اوردینالز به بلاک چین بیت کوین اضافه شده و تعدادی از برتری‌های آن در ادامه آورده شده است.

اوردینالز برای افرادی که بیت کوین را به عنوان یک کلکسیون دوست دارند و یا توانایی مالی برای خریداری مقدار زیادی از آن را ندارند، یک گزینه جذاب است.

• اوردینالز به افراد این امکان را می‌دهد تا ساتوشی‌های منحصربه‌فرد داشته باشند و مالکیت تعدادی از آن‌ها را به دست آورند.
• برای کلکسیونر‌ها (به خصوص دوست‌داران سکه) اوردینالز روشی دیجیتالی برای مالکیت، ذخیره و انتقال سکه‌هایی که در نظر آن‌ها ارزشمند است را عرضه می‌دهد.
• اوردینالز ضمناً در راستای ذخیره ارزش، یکی از اهداف و ویژگی‌های کلیدی بیت کوین فعالیت می‌کند و اگر یک ساتوشی منحصربه‌فرد دارید، می توانید آن را برای نسل‌های آینده نگهداری کنید.

اهمیت حریم خصوصی برای کلکسیونرها

علیرقم مزایای مختلف، اوردینالز یک پروتکل بی‌نقص نیست و تعدادی معایب و مشکلات هم در آن دیده می شود.

در دنیای فیزیکی، کلکسیون‌های ارزشمند بیشتر اوقات در سکوت و دور از چشم عموم مردم نگهداری می‌شوند. موقعیتی را خیال کنید که در خانه خود یک الماس سیاه ۲۲ قیراطی ارزشمند دارید. در چنین شرایطی، احتمالاً ترجیح می‌دهید همسایه‌هایی که هیچ شناختی از آن‌ها ندارید آگاه این دارایی و کلکسیون ارزشمند شما نشوند.

در نتیجه یکی از نکات مهم پیرامون نگهداری از دارایی‌های کمیاب و گران‌قیمت، حفظ حریم خصوصی و گمنامی است.

بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که از هویت شما محافظت می‌کند؛ اما فعالیت و تراکنش‌های شما مخفی نیست و در بلاک چین ثبت می‌گردد. این بدان معنی است که هرکسی می‌تواند با داشتن یک آدرس، پیشینه تراکنش و موجودی‌های دیجیتالی شما را مشاهده کند.

اوردینالز هم به همین صورت فعالیت می‌کند؛ در نتیجه نمی‌تواند موجودی شما را مخفی کند و راهی را برای حفظ حریم خصوصی به شما عرضه نمی دهد.

ضمناً از آنجایی که اوردینالز در بلاک چین بیت کوین فعالیت می‌کند، فعالیت این پروتکل بر این شبکه تأثیر می‌گذارد و پیچیدگی و مشکلات فنی مختلفی را برای اغلب فعالان شبکه و ماینر‌ها ایجاد می‌کند.

بیت کوین یک ارز دیجیتال مقیاس‌پذیر نیست و در زمان ایجاد قرار نبود از آن در جایگاه یک سیستم ذخیره فایل استفاده شود؛ پروسهی که می‌تواند تراکنش‌های بیت کوین و هزینه‌های مرتبط با آن را افزایش دهد.

فعالیت اوردینالز می‌تواند منجر به افزایش بار پردازش شبکه شود و در نهایت شاهد رخ‌دادن وضعیتی همثل شبکه اتریوم باشیم که کارمزد‌های زیاد آن پیوسته موردتوجه است.

طبیعی است که هیچکس نمی‌خواهد برای پرداخت‌های روزمره خود با بیت کوین، کارمزد‌های سنگین پرداخت کند و دوست‌داران این ارز دیجیتال ترجیح می‌دهند که این نکته تغییر نکند.

ماینر‌های شبکه بیت کوین هم شاید ترجیح دهند تا به‌جای پردازش و تأیید چند تصویر JPEG بی‌ارزش بر ساتوشی‌ها، از انرژی و دستگاه‌های گران‌قیمت خود برای فعالیت‌های مهم‌تری همثل تأیید تراکنش‌های مالی استفاده کنند؛ نکتهی که می‌تواند جریان پردازش و تأیید NFT‌های بیت کوین را به تعویق بندازد.

هرچه اوردینالز تلاش کند تا بهینه باشد و بار پردازش شبکه را افزایش ندهد، با درنظرگرفتن دورنمای کنونی پیشرفت بیت کوین تعدادی دلواپسی‌ها وجود دارد و شاهد تکرار بحث و گفت‌وگو‌های مشابه سال ۲۰۱۷ در فضای اکوسیستم بیت کوین هستیم؛ سالی که با افزایش سایز بلاک و انشعاب بلاک چین، مشکلاتی در اکوسیستم بیت کوین ایجاد شد.

بیشتر بخوانید: اندازه بلاک (Block Size) بیت کوین چیست و چه اهمیتی دارد؟ + تاریخچه‌ای مختصر

با اضافه‌شدن NFT‌ها و توکن‌های کلکسیونی به بیت کوین، پیش‌بینی می‌گردد.چالش‌های جدیدی برای اندازه بلاک ایجاد شود و هم‌اکنون باری دیگر شاهد بحث‌ و اختلاف نظر پیرامون بلاک و توانایی‌های شبکه بیت کوین هستیم.

ضمناً لازم است بدانیم تنها حکاکی اطلاعاتی مثل یک فایل MP3 یا JPEG روی یک ساتوشی نمی‌تواند این ساتوشی را منحصربه‌فرد کند و یا ارزش بیشتری برای آن به همراه داشته باشد. همان‌طور که در بازار NFT دیده شد، موارد متنوعی در ارزشمندشدن یک ساتوشی و یا توکن NFT تأثیرگذار است.

بحث و گفت‌وگو پیرامون مشکلات و چالش‌های اوردینالز و سکه‌های کلکسیونی طی چند هفته گذشته در انجمن‌ها و گروه‌های اجتماعی بیت کوین دنبال شده است. پروتکل اوردینالز موافقان و مخالفان خود را دارد و هرگروه در تلاش هستند تا دیگری را متقاعد کنند که فعالیت این پروتکل در نهایت به‌نفع و یا به‌زیان بیت کوین خواهد بود.

چه نوع NFT و پروتکلی می‌تواند برای بیت کوین مفید باشد؟

انسان‌ها در طول تاریخ پیوسته به ایجاد، مالکیت و مبادله مجموعه‌های هنری و ارزشمند کلکسیونی علاقه‌مند بوده‌اند و هم‌اکنون این علاقه به بلاک چین هم رسیده است؛ اما اوردینالز و اغلب راه‌حل‌های موجود دیگر در کنار برتری‌های خود، مشکلات بسیاری را هم برای شبکه ارز دیجیتال به همراه دارند.

اما اگر اوردینالز برای بیت کوین مناسب نیست، چه نوع از NFT می تواند برای بلاک چین بیت کوین مفید و کاربردی باشد؟ برای درک بهتر این نکته، یک NFT و کلکسیون بلاک چینی بی‌نقص را خیال کنید. این توکن باید ویژگی‌های مختلفی ازجمله موارد زیر را داشته باشد:

• مالک دارد؛ همیشه اولین صاحب و مالک یک کلکسیون و توکن سازنده آن است که حق تغییر، اضافه‌کردن اطلاعات، فروش، اجاره‌دادن و دیگر موارد مرتبط با آن را دارد.
• حق مالکیت این کلکسیون باید به‌گونه ای باشد که بتوان آن را به‌شکل همتابه‌همتا و با حذف واسطه ها به مالک جدید منتقل کرد؛ انتقالی که به‌صورت کامل انجام شود و امکان فروش دوباره آن توسط مالک قبلی وجود نداشته باشد.
• منحصربه‌فرد و ارزشمندبودن دارایی هم باید در هر زمان قابل بررسی و تأیید باشد.

به‌صورت پیش‌فرض، مالکیت و اطلاعات پیرامون دارایی باید به‌صورت خصوصی باشد و این گزینه را در اختیار دارندگان قرار دهد تا در صورت نیاز، این اطلاعات را به‌صورت عمومی منتشر کنند.

تجربه نشان داده است که اغلب هنرمندان در مقابل انتقادات واکنش مناسبی ندارند و نمی‌توانند این انتقادات را بپذیرند. عمومی‌بودن اطلاعات به‌صورت پیش‌فرض می‌تواند موجی از حملات را آگاه این هنرمندان کمک کند و پیامدی را به همراه داشته باشد.

در کنار آن، اگر یک نقاشی، سنگ یا فلز گران‌قیمت را در اختیار داشته باشید، طبیعی است که نمی‌خواهید تمام دنیا از آن باخبر شوند؛ چون احتمال سرقت و مشکلات بزرگ دیگر را در دنیای فیزیکی و دیجیتالی افزایش می دهد.

اغلب کلکسیونرها ضمناً ترجیح می دهند دارایی های خود را مخفیانه نگهداری کنند تا در زمانی که موقعیت مناسب ایجاد شد و ارزش آن به بیشترین مقدار رسید، آن را نشان دهند و به فروش برسانند.

این کلکسیون‌ها نباید در زنجیره بلاک چینی بیت کوین فعالیت کنند و نباید هیچ بار اضافی و تغییری را در زنجیره اصلی برای کاربران، ماینر‌ها و اجرا‌کنندگان نود به همراه داشته باشند. فعالیت توکن های غیرمثلی نباید بر اندازه بلاک تأثیر بگذارد و یا حجم عظیمی از اطلاعات نامربوط را به بلاک‌ها اضافه کند.

بیت کوین به‌نحوی ساخته شده است که چنین فعالیتی مناسب بلاک چین آن نیست و تمام اطلاعات و اطلاعات پیرامون دارایی‌ها باید در سمت کاربر نگهداری شود.

درست است که اوردینالز NFT‌ها را به بیت کوین آورده است؛ اما روش و بستر بلاک چینی مورداستفاده آن ایدئال نیست و همان‌طور که تابه‌الان آگاه شدید، مشکلات مختلفی را می‌تواند برای بیت کوین رقم بزند.

شرایط ایدئال گفته‌شده شاید برای بیت کوین غیرقابل‌اجرا و تنها یک رویا به نظر برسد؛ اما هم‌اکنون تعدادی راه‌حل‌ها ایجاد شده‌اند که این موارد را عرضه می‌دهند. یکی از این پروتکل‌های ساخته شده، RGB نام دارد که می‌تواند گزینه بهتری در مقابل اوردینالز باشد.

RGB یک سیستم قرارداد هوشمند و مالکیت حقوقی است که به مجموعه‌داران و هنرمندان کمک می‌کند تا دارایی‌های ارزشمند خود را ایجاد کنند و آن‌ها را بدون نیاز به ایجاد توکن جدید، به صورت خصوصی و مقیاس‌پذیر روی بیت‌کوین بفروشند و یا بخرند.

RGB دارایی‌های مرتبط با داده را در سمت کاربر پردازش می‌کند و از آنجایی که تأیید همتابه‌همتای توکن های غیرمثلی را بدون تکیه بر اشخاص ثالث یا ماینر‌ها میسرکرده است، منجر می‌گردد.تا باری اضافه به شبکه بیت کوین تحمیل نشود و ماینر‌های این شبکه مشغول NFT‌ها نشوند.

روی هم‌رفته، اضافه‌شدن و فعالیت توکن‌های NFT و مجموعه‌های کلکسیونی بلاک چینی می تواند برای بیت کوین خبر مثبتی باشد؛ اما نحوه کار و پروتکل آن‌ها اهمیت بسیاری دارد.

پروتکل اوردینالز هم‌اکنون به‌گونه‌ای فعالیت می‌کند که شاید تعدادی مشکلات را برای بلاک چین بیت کوین به همراه داشته باشد و به همین علت شاهد تعدادی مخالفت‌ها با فعالیت این پروتکل هستیم. باید دید در نهایت اوردینالز به چه شکلی فعالیت خود را ادامه می دهد و آیا می‌تواند چالش‌های عنوان‌شده را برطرف کند یا خیر.