بورد ایپ یات کلاب که بهاختصار BAYC هم نامیده میگردد. یک مجموعه توکن غیرمثلی (NFT) است که با الهام از مجموعه کریپتوپانکس (CryptoPunks) ایجاد شد و به حجم معاملات میلیارد دلاری دست یافت. طراحی منحصربهفرد این مجموعه طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است. نامهای بزرگ و حتی برندهای مشهوری مثل آدیداس در بین هواداران این توکن غیرمثلی هستند.
آیا میدانید چه نکته مشترکی بین نیمار، ممفیس دپای، شکیل اونیل، استفن کری، پاریس هیلتون، دیجی خالد، جاستین بیبر، جیمی فالون، اِمینِم و مارک کوبان وجود دارد؟ تقریباً هیچچیز؛ بهجز اینکه همگی این افراد صدها هزار دلار برای خرید مجموعهای از تصاویر چند میمون کارتونی بهنام بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club) هزینه کردهاند و از آنها بهعنوان تصاویر پروفایل خود در شبکههای اجتماعی استفاده میکنند! اما داستان این میمونهای عجیبوغریب چیست و چرا تا این حد مشهور و البته گرانقیمت هستند؟
در سال ۲۰۲۱، اغلب معاملهگران حرفهای با خریدوفروش توکنهای بورد ایپ در پلتفرم اوپنسی (OpenSea) تا دهها برابر سود کردند. این نکته تا زمانی ادامه یافت که برحسب گزارش انافتیاستریت (NFTStreet)، قیمت هریک از ۲۰ توکن برجسته این میمونهای بیحوصله! به ۱ تا ۳ میلیون دلار رسیده است!
بورد ایپها نهتنها بر تصاویر پروفایل اغلب اینفلوئنسرها و افراد مشهور وظیفه بستهاند، بلکه نوعی کارت عضویت ویژه برای دسترسی به یک باشگاه آنلاین هم بهشمار میجریان که مزایای خاصی برای اعضای خود عرضه میدهد. برای اینکه اطلاعات بیشتری از این NFTهای محبوب و جنجالی بهدست آورید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
بورد ایپ یات کلاب چیست؟
بورد ایپ یات کلاب محصول شرکت آمریکایی یوگا لبز (Yuga Labs) و مجموعهای از ۱۰,۰۰۰ توکن غیرمثلی با استاندارد توکن ERC-721 در بلاک چین اتریوم است. این توکنها از ۱۷۰ ویژگی متمایز مثل گوناگونی ظاهر، لباسهای عجیب و حالات گوناگون چهره تشکیل شدهاند.
باید به این نکته اشاره کرد که یک NFT مثل سند مالکیت یک کالای دیجیتالی عمل میکند و به خریداران حق مالکیت انحصاری میدهد. خریداران این NFT، تصویری از یک میمون کارتونی بیحوصله (Bored Ape) با ویژگیها، رنگها و لباسهای عجیبوغریب و تصادفی دریافت میکنند. جداب است بدانید هیچ دو تصویری از این ۱۰,۰۰۰ میمون به یکدیگر شبیه نیستند و کمیاببودن هر ویژگی میتواند به ارزش این توکنها اضافه کند.
«بورد ایپ یات کلاب» (Bored Ape Yacht Club) از دید تحتالفظی بهمعنای «باشگاه قایقرانی میمونهای بیحوصله» است. در حقیقت، دارندگان این توکنها همگی بخشی از یک باشگاه و جامعه ویژه هستند که با داشتن یک توکن منحصربهفرد، مجوز ورود به باشگاهی با بیش از ۵,۰۰۰ عضو و استفاده از مزایای آن را دریافت میکنند. در کنار سود چندبرابری توکنها برای خریداران، بهویژه خریداران اولیه، شماری از مزایای عضویت در این باشگاه عبارتند از:
- ایردراپهای ارزشمند و چندین هزار دلاری؛
- دورهمیها و بازیهای بلاک چینی مخصوص اعضاء؛
- شرکت در رویدادها، مهمانیها و گردهماییهای مخصوص دارندگان توکن با حضور ستارگان و ورزشکاران مشهور؛
- حق استفاده تکنونی از میمونها با استفاده از IP توکن در محصولاتی مثل تیشرت، لیوان و موارد دیگر؛
- جمعآوری سرمایه و تصمیمگیری درباره اختصاصدادن آن به خیریههای گوناگون؛
- دسترسی به یک اثر هنری پیکسلی و عجیبوغریب دیجیتالی؛
- برخورداری از شهرت این NFTها که نماد ثروت و آگاهی از فضای ارزهای دیجیتال است.
سازندگان بورد ایپ یات کلاب
بورد ایپ یات کلاب در آوریل ۲۰۲۱ بهوسیله یوگا لبز ساخته و معرفی شد. این تیم از چهار توسعهدهنده با نامهای مستعار گارگامل (Gargamel)، گوردون گونر (Gordon Goner)، امپرور تومیتو کچاپ (Emperor Tomato Ketchup) و نو سَس (No Sass) تشکیل شده بود و کسی از هویت آنها اطلاعی نداشت.
هر چهار نفر تا فوریه ۲۰۲۲ از نام مستعار استفاده میکردند، اما نامشخصبودن هویت آنها چندان طولانی نبود؛ چراکه شرکت رسانهای بازفید (BuzzFeed) هویت واقعی گارگامل و گوردون گونِر را آشکار کرد. اسامی واقعی گارگامل و گوردون گونر بهترتیب گِرِگ سولانو (Greg Solano) و وایلی آرونو (Wylie Aronow) است. این دو بعد از افشای هویتشان، تصاویر خود را در توییتر منتشر کردند.
بعد از این اتفاق، «امپرور تومیتو کچاپ» و «نو سس» هم مجبور شدند برخلاف میل باطنی در توییتهایی جداگانه تصاویر خود را در کنار توکنهای بورد ایپشان منتشر کنند.
این مجموعه که با ایدهای عجیب در ۲۹ آوریل ۲۰۲۱ (۹ اردیبهشت ۱۴۰۰) و قیمت ۰.۰۸ اتر در ازای هر توکن عرضه شد، کار خود را بهآهستگی شروع کرد و هیچکس فکرش را نمیکرد که این نقاشیهای عجیب مثل یک گلوله برفی آرامآرام به بهمنی عظیم تبدیل شوند. تنها دو روز بعد در روز اول ماه مه، حساب توییتری بورد ایپ در پیامی کوتاه اعلام کرد که تمامی توکنهای این مجموعه فروخته شدهاند.
جداب است بدانید کمترین قیمت توکنهایی که در نخست ۰.۰۸ اتر ارزش داشتند، هم اکنون بیش از ۹۴ اتر برآورد میگردد. در طول دو ماه بعد از شروع عرضه این پروژه، فروش ثانویه توکنها هم در پلتفرمهایی مثل اوپنسی اوج گرفت و تیم توسعهدهنده وظیفهه تازهای را برحسب جامعه روبهرشد بورد ایپ یات کلاب برنامهریزی کردند.
علل محبوبیت بورد ایپ یات کلاب
بیشک اصلیترین علت محبوبیت مجموعه بورد ایپ، هیاهو و جنجال پیرامون توکنهای غیرمثلی است که میلیونها دلار را به این عرصه سرازیر کرده است؛ اما محبوبیت این مجموعه را میتوانیم به علل دیگری هم نسبت دهیم:
کمیاببودن
در کل، فقط ۱۰,۰۰۰ توکن بورد ایپ وجود دارد. این عدد ممکن است زیاد به نظر برسد؛ اما برای کل جمعیت ۸ میلیاردی جهان عدد کمی است. در حقیقت، فقط ۰.۰۰۰۱۲۵ درصد از این جمعیت میتوانند از توکنهای غیرمثلی بورد ایپ برخوردار شوند.
در کنار عرضه محدود، ویژگیهای شماری از این میمونها مثل خز طلاییرنگ و چشمهای لیزری کمیابتر و بهشکل چشمگیری ارزشمندتر از بقیه هستند. در عین حال هر میمون با سبک خاص خود مثل لباس، رنگ و حالت چهره میتواند برای افراد مشخصی جذاب باشد.
استقبال افراد مشهور
یکی دیگر از علل جذابیت غیرقابلانکار بورد ایپ یات کلاب این است که دهها نفر از افراد مشهور تصمیم گرفتهاند روی این توکنها سرمایهگذاری کنند و آنها را در شبکههای اجتماعی نشان دهند.
بهتدریج، به فهرست افراد مشهوری که از بورد ایپها بهعنوان تصویر پروفایل خود در شبکههای اجتماعی استفاده میکنند افزوده میگردد. بهعنوان مثال، استفن کری (Stephen Curry)، قهرمان سه دوره NBA در اوت ۲۰۲۱ بورد ایپی به ارزش ۱۸۰,۰۰۰ دلار خریداری کرد و به فهرست ورزشکارانی مثل جاش هارت (Josh Hart) و تایریس هالیبرتون (Tyrese Haliburton) و بازیکنان راگبی، دز برایانت (Dez Bryant) و ون میلر (Von Miller) پیوست.
این فهرست با استقبال افراد مشهور و پوشش رسانهای کماکان در حال رشد است؛ بنابراین افراد بسیاری جذب ایده و ارزش این میمونها شدند و همین استقبال فراوان برای این مجموعه مثل یک تبلیغ بزرگ عمل کرده است.
همکاری با برندهای بزرگ
جداب است بدانید حتی برندهای مطرحی مثل آدیداس هم از این مجموعه استقبال کردهاند. آدیداس در دسامبر ۲۰۲۱ اولین همکاری خود با یک پروژه NFT را با بورد ایپ یات کلاب شروع کرد. این برند مشهور تولیدکننده لوازم ورزشی، شماری محصولات منحصربهفرد خود را فقط به مشتریان ویژهای عرضه میکند که توکنهای بورد ایپ مخصوص این شرکت را داشته باشند.
در کنار این، مالکان توکنهای بورد ایپ یات کلاب و میوتنت ایپ یات کلاب (Mutant Ape Yacht Club) به تعدادی از ۲۰,۰۰۰ توکن آدیداس زودتر از دیگران دسترسی دارند.
انتشار موفقیتآمیز این توکنها با ۲۲ میلیون دلار سود همراه بود. البته چنین سود چشمگیری تنها در سایه همکاری بورد ایپ و آدیداس ممکن بود.
یکی دیگر از پروژههای هیجانانگیز بورد ایپ همکاری با شرکت سرمایهگذاری بازیهای بلاک چینی، انیموکا برندز (Animoca Brands) است. این دو شرکت روی یک پروژه بازی برای کسب درآمد (Play-to-Earn) کار میکنند که بهدنبال توسعه امکان استفاده از توکنهای بورد ایپ است. با توجه به موفقیتهای پیشین انیموکا، بسیاری بیصبرانه منتظر عرضه این بازی هستند.
شرکت تولید نوشیدنی آریزونا (Arizona Beverages) هم برای تبلیغ چای سرد خود از توکنهای غیرمثلی بورد ایپ استفاده کرده است.
وضعیت و هیجان پیوستن به جامعه
همان طور که اشاره شد، تعداد محدودی توکن بورد ایپ وجود دارد و اگر نیت دارید به این باشگاه بپیوندید، شانس ناچیزی پیشروی شماست. از آنجا که مهمانیها و جشنوارههای مخصوصی برای دورهم جمعشدن دارندگان این توکنها برگزار میگردد. با خرید یک میمون دیجیتالی میتوانید شانس حضور در مراسمی را پیدا کنید که ممکن است سلبریتیهایی مثل دیجی خالد یا جیمی فالون در آن شرکت کنند!
فومو (FOMO) شکلگرفته حول ازدستدادن موقعیت خرید این توکنهای غیرمثلی، سبب شده تا فروش این داراییهای دیجیتالی افزایش یابد. این در حالی است که گویا توسعهدهندگان این مجموعه در حال برنامهریزیهای بیشتر برای ادامه راه این مجموعه هستند.
چرا بورد ایپ ارزشمند است؟
پاسخدادن به این پرسش کار آسانی نیست؛ اما اگر بخواهیم بهشیوه خلاصه بگوییم، باید به این نکته اشاره کنیم که ارزش آثار هنری دیجیتال مثل ارزش آثار هنری در دنیای واقعی، توسط مخاطبان اثر سنجیده میگردد. بنابراین یکی از مهمترین موجباتی که موجب رشد قیمت و بهای این داراییهای دیجیتالی شده، استقبال گسترده و هواداران متعدد این مجموعه است.
قیمت مجموعه توکن بورد ایپ یات کلاب که از آوریل ۲۰۲۱ عرضه شد تا ماهِ ژوئیه آهسته و آرامآرام رشد کرد و در ماه اوت شاهد جهشی خیرهکننده بود.
حمایت اینفلوئنسرها و افراد مشهور، قدرت جامعه دارندگان توکن و کاربردهایی که این توکن برای اعضایش دارد، سه عاملی اصلی برای استقبال و فروش بالای این مجموعه است. همان طور که اشاره کردیم، ستارگان فوتبال و خوانندگان از این تصاویر بهعنوان پروفایل استقبال کردهاند. همین مسئله سبب جلبتوجه افراد بسیاری شده و جامعه قدرتمندی پیرامون این توکنها شکل گرفته است.
دیدارها، مهمانیها و حتی کنسرتهای بسیاری برای دارندگان این توکن غیرمثلی در نیویورک، کالیفرنیا، هنگکنگ و بریتانیا برگزار میگردد.
در کنار این، بورد ایپها مزایا و کاربردهای ویژهای برای دارندگان خود دارند. این میمونها به مالکان خود اجازه میدهند به بورد ایپ کِنِل کلاب (Bored Ape Kennel Club) دسترسی داشته باشند؛ باشگاهی که افراد میتوانند یک توکن غیرمثلی با تصویر سگی را انتخاب کنند که دقیقاً ویژگیهای اثر بورد ایپ آنها را دارد.
یکی دیگر از امتیازهای مالکیت یک توکن بورد ایپ، شیشههای دیجیتالی است که از مادهای مخصوص پر شده است. این ماده عجیبوغریب میمونها را جهشیافته میکند! مالکان بورد ایپها با استفاده از این ماده میتوانستند میمونهایی با ظاهر جدید و جهشیافته بسازند.
این مجموعه که میوتنت ایپ یات کلاب (Mutant Ape Yatch Club) نام گرفت، اکنون با قیمتهایی خیرهکنندهای به فروش میرسد. طبق اطلاعات وبسایت کوینگِکو (CoinGecko)، کفِ قیمت توکن میمونهای جهشیافته تا اواخر فوریه ۲۰۲۲ از مرز ۶۰,۰۰۰ دلار هم فراتر رفته است. ایپ کِنل کلاب و میوتنت ایپ یات کلاب دو نمونه از ایردراپهای برجسته این مجموعه هستند که در ادامه مقاله با آنها بیشتر آشنا میشویم.
اکوسیستم بورد ایپ
از شروع راهاندازی تا امروز، توسعهدهندگان بورد ایپها بیکار ننشستهاند. آنها بهشیوه مداوم در حال ایجاد محتوا و امتیازهای بیشتر برای صاحبان توکن هستند تا جامعه را کماکان فعال نگه دارند. دو اقدام کلیدی تیم توسعهدهنده، عرضه دو ایردراپ ارزشمند مختص دارندگان توکن بورد ایپ بود که هم اکنون بهعنوان بخشی از اکوسیستم این مجموعه به شمار میجریان.
بورد ایپ کنل کلاب
بورد ایپ کنل کلاب یک پروژه NFT است که منحصراً برای دارندگان بورد ایپ طراحی شده است. فرض پروژه این است که هر میمون به یک همراه، مثلاً یک سگ همدم احتیاج دارد. بنابراین، به صاحبان توکنهای بورد ایپ این موقعیت داده شد تا یک «سگ همدم» برای میمون خود بهرایگان (البته با کسر کارمزد اتریوم) به سرپرستی بپذیرند.
این سگها که ایردراپِ بورد ایپ یات کلاب محسوب میشوند، هیچوقت برای فروش قرار داده نشدهاند و همین مسئله این آیتمها را ارزشمندتر کرده است. نوع و نحوه عرضه این ایردارپ هم داستان جدابی دارد.
ماجرا این بود که به مالکان بورد ایپ یک هفته مهلت داده شد تا این سگها را نجات دهند. بعد از آن، هر توکن سگی که انتخاب نشده بود از مجموعه حذف میشد. این پروژه هم سروصدای زیادی ایجاد کرد و اعضای جامعه را به اکوسیستم بورد ایپ مشتاقتر کرد.
میوتنت ایپ یات کلاب
در اوت ۲۰۲۱، دارندگان توکنهای بورد ایپ سِرُمی دیجیتال که درون آن مادهای عجیب بود، دریافت کردند. این ماده، میمونهای بیحوصله را به میمونهای جهشیافته (Mutant) تبدیل میکرد و به مالکان اجازه میداد نسخه جدید و جهشیافته NFT خود را بسازند. مجموعه میوتنت ایپ یات کلاب ارزشی حدود ۲۶۷,۰۰۰ اتر دارد و کف قیمت آن تابهحال از محدوده ۶۰,۰۰۰ دلار هم عبور کرده است.
یوگا لبز در کنار عرضه سرم جهش به صاحبان بورد ایپ، ۱۰,۰۰۰ میوتنت ایپ جدید هم عرضه کرد. با انتشار این مجموعه جدید کاربران میتوانستند با قیمت ۳ اتر آنها را خریداری کنند. جداب است بدانید که کل این مجموعه تنها در یک ساعت با سودی ۹۶ میلیون دلاری فروخته شد.
آینده بورد ایپ
بورد ایپ یات کلاب از دید شهرت با مجموعه شناختهشدۀ کریپتوپانکس (CryptoPunks) برابری میکند و حتی در دسامبر ۲۰۲۱، کف قیمت بورد ایپها از کریپتوپانکها هم فراتر رفت؛ نکتهی که نشاندهنده تغییر احساسات کاربران درباره پروژه رقیب بود. جداب است بدانید NFTهای کریپتوپانک که در سال ۲۰۱۷ بهعنوان یکی از اولین مجموعههای توکنهای غیرمثلی عرضه شدند بهنوعی الهامبخش تیم توسعه بورد ایپها بودند.
با موفقیتهای پیدرپی، اعضای جامعه و تیم توسعه بورد ایپها باید در مقابل حضور سایر پروژههای قدرتمند توکنهای غیرمثلی در این عرصه هوشیار باشند.
پرایم ایپ پِلنت (Prime Ape Planet) که در مدتزمان ۲۴ ساعت بیش از ۱۰۰,۰۰۰ عضو در گروه دیسکورد خود پذیرفت یا مجموعه «دودلز» (Doodles) با بیش از صد ویژگی جذاب ظاهری که مورداستقبال گسترده اعضای جامعه این توکنها قرار گرفت و در نهایت، پروژه کلون ایکس (CLONE X) که نسل جدیدی از آواتارهای سهبُعدی و قابلتغییر به شمار میرود، پروژههایی هستند که به نظر میرسد در آینده محبوبیت و جایگاه بورد ایپ یات کلاب را به چالش بکشند.
در کنار رقبای حال حاضر، راهاندازی گسترده مجموعههای جدید NFT و استقبال کممثل کاربران از این تصاویر کمیاب و جذاب میتواند در نهایت به راهاندازی مجموعههایی منتهی شود که گوی سبقت را از دست این میمونهای بیحوصله بگیرد.
کارکرد تیم توسعه تا به اینجا، نشان میدهد این مجموعه موفقیت کنونی خود را همیشگی نمیداند و بههمین علت بهشیوه پیوسته بهدنبال بهبود و توسعه بورد ایپ هستند.
جمعبندی
در این مطلب با یکی از پروژههای پرطرفدار توکنهای غیرمثلی به نام «بورد ایپ یات کلاب» آشنا شدیم؛ مجموعهای از تصاویر ۱۰,۰۰۰ میمون منحصربهفرد و البته گرانقیمت که مشتاقان فراوانی در جهان پیدا کرده است. در عین حال، اشاره کردیم که این میمونهای بیحوصله بهآرامی از فضای کریپتو فراتر رفتهاند و توجه افرادی را که آشنایی چندانی با این فضا ندارند هم بهسوی خود جلب کردهاند.
ممکن است حجم و ارزش معاملاتی که پیرامون این میمونهای عجیبوغریب شکل میگیرند، غیرمنطقی بهنظر برسد؛ اما همکاری این مجموعه با نامهای معتبری مثل آدیداس یا ایجاد بازی برای کسب درآمد در دنیای متاورس بههمراه امتیازهایی که اعضاء با خرید این توکنها به دست میآورند، نشان میدهد که شهرت بورد ایپها نکتهی ساده نبوده و تبوتاب آن به این زودیها فروکش نخواهد کرد.
مجموعه بورد ایپ یات کلاب میتواند یک نمونه موفق از توقع کاربران از بازار NFTها در آینده باشد. با پیدایش مجموعههای بیشتر، جوامع و اکوسیستمها هم بهسوی تکامل پیش میجریان و در نتیجه اهداف و کاربردهای بیشتری را برای این صنعت نوپا ایجاد میکنند.