استخر استخراج یا استخر ماینینگ (Mining Pool) چیست؟

ماینینگ و استخراج ارزهای دیجیتال دارای مراحل متفاوتی است، از انتخاب ارز دیجیتال مورد نظر گرفته تا خرید دستگاه و تجهیزات، آماده‌سازی آنها و در نهایت انتخاب استخر استخراج (Mining Pool). اما سوال اصلی اینجاست که استخر استخراج چیست؟ چرا ماینرها به استخرهای استخراج وصل می‌شوند. در ادامه به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

استخر استخراج چیست؟

استخر استخراج (Mining Pool)، محلی مجازی است که جامعه‌ای از ماینرها هر کدام قدرت پردازشی دستگاه‌های خود را در آنجا با یکدیگر ادغام می‌کنند تا شانس خود را برای سودآوری در ماینینگ افزایش دهند. از آنجایی که رقابت بر سر حل کردن مسائل پیچیده ریاضی در شبکه بیت کوین بسیار زیاد است، ماینرها قدرت پردازشی خود را در استخر استخراج متمرکز می‌کنند.

برای درک بهتر استخر استخراج، لازم است که پروسه ماینینگ را کمی توضیح دهیم. در پروسه ماینینگ، ماینرها تراکنش‌ها را در بسته‌هایی به نام «بلاک» (Block) قرار می‌دهند. برای اتصال یک بلاک به بلاک چین، ماینرها باید با حدس زدن اعداد و حل برابرات ریاضی، جواب برابره یا همان هش بلاک را بدست بیاورند. این کار نیازمند داشتن قدرت پردازش سخت‌افزاری و مصرف برق است. هدف ماینینگ این است که شبکه را امن نگه دارد و از حملات به آن جلوگیری کند. در نهایت برای اینکه انگیزه کار برای ماینینگ وجود داشته باشد، هر ماینری که زودتر از بقیه به جواب برابره برسد، پاداش می‌گیرد که به آن پاداش بلاک (Block Reward) هم می‌گویند. مثلاً پاداش بلاک کنونی بیت کوین، ۱۲.۵ واحد بیت کوین است که هر ده دقیقه تولید و به ماینرها تعلق می‌گیرد.

در ماه‌های اولیه پیدایش بیت کوین، ماینرها به صورت مستقیم در کار ماینینگ شرکت می‌کردند و استخر استخراجی وجود نداشت. اما اکنون از آنجایی که استخراج یک پروسه رقابتی است و امروزه غول‌های ثروتمند وارد حوزه ماینینگ شده‌اند، ماینرهای کوچک دنیا نمی‌توانند با فارم‌های چند ده هزار دستگاهی رقابت کنند و مستقیما به استخراج ارزهای دیجیتال بپردازند.

فرض کنیم شما دستگاهی با ۵۰ تراهش بر ثانیه قدرت پردازش برای استخراج بیت کوین دارید. اگر نیت استخراج مستقیم را داشته باشید، باید با رقبایی بر سر حل مسائل رقابت کنید که توان پردازشی مجموع آنها چیزی در حدود ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تراهش بر ثانیه است؛ به همین علت شانس شما برای دستیابی به پاداش بلاک تقریباً صفر است.

در نتیجه، مهمترین عامل در پیوستن یک ماینر به یک استخر استخراج، بالاتر رفتن شانس سوددهی اوست. ماینرهای کوچک، قدرت پردازش خود را در اختیار یک استخر استخراج قرار می‌دهد و استخر استخراج به نمایندگی از همه‌، در پروسه ماینینگ شرکت می‌کند، پاداش استخراج را بدست می‌آورد و در مقابل قدرت هر ماینر آن را بین ماینرها تقسیم می‌کند.

بعد از آنکه ماینر وارد یک استخر استخراج می‌گردد. در حقیقت توان پردازشی‌اش را به توان پردازشی دیگر اعضای استخر اضافه می‌کند و همه آن‌ها یک ماینر واحد را تشکیل می‌دهند؛ بدین گونه جریان استخراج ارز دیجیتال سریع‌تر، آسان‌تر و به صرفه‌تر خواهد بود.

نکته دیگری که در خصوص استخرهای استخراج وجود دارد، اینجاست که اجتماع ماینرها در یک استخر استخراج مجازی است؛ یعنی، شما در کشور ایران توسط اینترنت به استخری در کشور روسیه متصل می‌شوید و با قدرت پردازشی خود را با ماینرهایی از سرتاسر جهان به اشتراک می‌گذارید.

انواع پاداش دهی در استخرهای استخراج

روش پرداخت سود ماینینگ توسط استخرهای استخراج می‌تواند مفرق باشد. استخرهای استخراج بزرگ بیشتر اوقات از یکی از روش‌های زیر برای پرداخت به کاربران خود بهره می‌برند.

• پرداخت به ازای سهم
• پرداخت نسبی
• پرداخت بر پایه امتیاز
• پرداخت به ازای N سهم آخر

پرداخت به ازای سهم (PPS)

در این روش پرداخت سود استخراج، در مقابل مقدار توان پردازشی که در اختیار شبکه قرار می‌دهید، به شما سهام اعطا شده و به همان نسبت هم سود پرداخت خواهد شد. در این روش که کوتاه شده عبارت «Pay Per Share» است، صرف نظر از موفقیت آمیز بودن استخراج بلاک و بدون در نظر گرفتن درآمد استخر، سودی به شما تعلق خواهد گرفت.

در روش پرداخت به ازای سهم، این استخر است که از موجودی خود، سهم استخراج افراد را پرداخت می‌کند. نسخه جدیدتر این روش پرداخت سود، PPS+ نام دارد. کارکرد PPS+ مثل PPS است با این فرق که کارمزد تراکنشِ هر بلاک هم توسط استخر محاسبه می‌گردد.

پرداخت نسبی (Proportional)

درست به مثل روشی قبلی، در پرداخت نسبی هم به نسبت قدرت پردازشی که یک ماینر در اختیار استخر قرار می‌دهد، سود دریافت می‌کند، با این فرق که پاداش تنها در صورتی به شما اعطا خواهد شد که یک بلاک ماین شود. در روش نسبی، بلافاصله بعد از استخراج یک بلاک، پاداش شما به نسبت سهم شما از قدرت پردازشیِ کلی، به حساب کیف پول‌تان واریز خواهد شد.

به یاد داشته باشید در پرداخت نسبی، با بیشتر شدن تعداد ماینرها در استخر، پاداش دریافتی کمتر می‌گردد. از سوی دیگر شانس پیدا شدن بلاک و تخصیص پاداش بیشتر خواهد بود.

پرداخت بر پایه امتیاز (Score-Based)

پرداخت بر پایه امتیاز، روشی است که با هدف جلوگیری از تعویض مداوم استخر ایجاد شده است؛ به تعبیری دیگر استخر استخراج در مقابل فعالیت شما، امتیاز به شما می‌دهد و هر چه امتیاز شما در استخر بیشتر باشد به تبع آن پاداش دریافتی هم بیشتر خواهد شد. در روش پرداخت بر پایه امتیاز هم، پاداش بعد از ماین یک بلاک به حساب ماینرها واریز خواهد شد.

پرداخت در ازای N سهم آخر (Pay
Per Last N Share)

در این روش پرداخت پاداش ماینینگ، ماینرها نخست سهم‌هایی دریافت می‌کنند که در چارچوبی از پیش مشخص‌شده محاسبه می‌گردد. بر خلاف دیگر روش‌های پرداخت سود، به سهم‌های خارج از محدوده پاداش تعلق نمی‌گیرد. در روش پرداخت در ازای N سهم آخر، N نشان دهنده آخرین سهم‌های دریافت‌شده تا زمان حل بلاک است.

مثلا اگر N را ده میلیارد سهم در نظر بگیریم، بعد از ایجاد یک بلاک، تنها ده میلیارد سهم آخر که به پروسه استخراج پیوسته‌اند، پاداش دریافت می‌کنند. به یاد داشته باشید که N رقمی مشخص نیست اما روش محاسبه آن ضریب ثابتی دارد که به سختی استخراج استخر مرتبط است.

از این روش پرداخت با نام «پرداخت در ازای شانس» هم یاد می‌گردد. به این علت که در صورت اجرای صحیح آن، ماینرها توانایی محاسبه زمان دقیق پیوستن به استخر را بیابند.

مزایا و معایب پیوستن به استخر
استخراج

همانطور که در گذشته توضیح دادیم، پیوستن به استخر استخراج شانس یافتن پاسخ برابرات و در نتیجه دریافت پاداش استخراج را بیشتر می‌کند. وقتی شما به تنهایی به استخراج بیت کوین بپردازید، باید با تعداد زیادی غول ماینینگ، بر سر حل برابرات بلاک‌ها، رقابت کنید این مسئله سبب کاهش شدید شانس دریافت پاداش می‌گردد.

برتری دیگری که پیوستن به یک استخر استخراج برای شما ایجاد می‌کند، ثبات در درآمد است. وقتی شما در بستری با نام استخر استخراج بیت کوین استخراج می‌کنید، در حقیقت یک ماینر بسیار قوی را تشکیل می‌دهید و می‌توانید سود دریافتی خود را تخمین بزنید. در نتیجه درآمد شما با نرخی ثابت به حساب‌تان واریز می‌گردد.

کاهش هزینه‌های استخراج ارزهای
دیجیتال از دیگر مزایایی است که با پیوستن به یک استخر استخراج از آن برخوردار
خواهید شد. در صورتی که بخواهید چندین دستگاه را به صورت انفرادی، مستقیما به شبکه
بلاک چینی وصل کنید و به حل برابرات آن بپردازید، هزینه‌های گزافی گریبان شما را
خواهد گرفت.

با این وجود پیوستن به یک استخر استخراج معایبی هم دارد که همچون آنها می‌توان به افزایش تمرکز در شبکه اشاره کرد. هر چه افراد بیشتری به سمت استفاده از استخرهای استخراج پیش جریان، تمرکز در شبکه افزایش می‌یابد. در خصوص بیت کوین به دلیل گستردگی بالای استخرهای استخراج، متمرکز شدن شبکه تنها روی کاغذ امکان پذیر است و نباید خیلی نگران آن بود، اما در ارتباط با ارزهای کوچکتر، افزایش نفوذ استخرهای استخراج خطرناک خواهد بود.

شفافیت استخرهای استخراج از
دیگر معایب آنهاست. این احتمال وجود دارد که استخر ارقامی اشتباه را به شما نشان
دهد و درآمد شما را دستکاری کند. در این صورت شانس شما برای پیدا کردن این دستکاری
بسیار کم خواهد بود. در نتیجه پیش از پیوستن به یک استخر استخراج، از صحت کارکرد و
شفافیت آن اطمینان حاصل کنید.

مشکلات فنی استخرها از دیگر مشکلاتی
است که در هنگام پیوستن به آنها، دچارش خواهید شد. در صورتی که به یک استخر متصل
شوید، مقدار درآمد شما به با دوامی اتصالات و تجهیزات ارتباطی استخر هم بستگی
خواهد داشت؛ به تعبیری دیگر از استخر به دلیل مشکلات فنی از دسترس خارج شود، درآمد
شما هم قطع می‌گردد.و باید منتظر بمانید تا استخر به رفع مشکل اقدام کند و این
مسئله می‌تواند حاشیه سود شما را دستخوش تغییراتی کند.

انتخاب استخر استخراج

برای یافتن یک استخر استخراج مناسب باید فاکتورهای متفاوتی را در نظر داشته باشید که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.

زیرساخت‌های خود را بررسی کنید؛ به یاد داشته باشید که تعدادی از استخرها، تنها به ماینرهای خاصی اجازه اتصال می‌دهند؛ پس لازم است پیش از انتخاب استخر از این مسئله اطمینان حاصل کنید که تجهیزات شما با تجهیزات مورد قبول استخر همخوانی دارد. به عنوان مثال اسلاش پول (Slushpool)، مانع فعالیت دستگاه‌هایی می‌گردد.که با استفاده از کارت‌های گرافیک (GPU) یا پردازنده‌های مرکزی (CPU) به استخراج بیت کوین می‌پردازند و تنها با دستگاه‌های ای‌سیک (ASIC) می‌توان به آنها متصل شد. تعدادی دیگر از استخرها، امکان اتصال با هر نوع اینترنتی را به کاربر نمی‌دهند و برای اتصال به آنها سطح حداقل مشخص شده است.

روش‌های پرداخت استخرها را به مناسبی بشناسید؛ انتخاب روش پرداخت مناسب بر درآمد شما تاثیر بسزایی خواهد داشت. از همین رو پیش از انتخاب یک استخر استخراج، روش پرداخت آن را بررسی کنید. از سوی دیگر تعدادی استخرها در بازه‌های مشخصی پاداش استخراج را به حساب ماینرها واریز می‌کنند؛ تعدادی از آنها دارای محدودیت در پرداخت و تعدادی دیگر دارای سطح حداقلی برای برداشت هستند.

بیشتر بخوانید: بهترین استخرهای استخراج بیت کوین

استخری شفاف انتخاب کنید؛ همانطور که در بخش‌های بالاتر به آن پرداختیم، تعدادی از استخرهای استخراج شفافیت خیلیی ندارند و ماینرها از جزئیات فعالیت‌هایی که در استخر صورت می‌گیرند مطلع نیستند. این مسئله سبب می‌گردد.تا در صورت تخلف یا دستکاری در آمار، کاربران آگاه آن نشده و گاها زیانهایی جبران ناپذیر برای آنها به همراه داشته باشد.

کارمزد هر استخر را در نظر داشته باشید؛ هر استخر دارای نرخ مشخصی است که به عنوان کارمزد از ماینرها دریافت می‌کند. پیش از اتصال به استخر، حتما از این مقدار اطلاع پیدا کنید.

تعدادی از استخرها محدودیت‌هایی را برای ماینرها ایجاد می‌کنند؛ مثلا تعدادی از استخرها خصوصی‌اند و هر ماینری نمی‌تواند به آنها متصل شود. تعدادی از استخرها هم کاربرانِ کشورهای متفاوتی را تحریم کرده‌اند؛ از همین رو پیش از انتخاب استخر از نبود مشکلاتِ راجع به تحریم اطلاع پیدا کنید. محدودیت‌های دیگر مثل محدودیت در نرخ هش، محدودیت در زیرساخت‌ها و محدودیت در پرداخت و بازه‌های پرداخت، همچون مواردی است که باید آنها را در نظر داشته باشید.

سوالات شایع