چه بلایی بر سر صرافی‌های ورشکسته می‌آید؟

از سال ۲۰۰۹، ارز‌های دیجیتال مثل بیت کوین و اتریوم جایگزینی غیرمتمرکز برای سیستم‌های بانکداری سنتی عرضه کرده و معاملات مالی جهانی را متحول کرده‌اند. با‌این‌حال، در سال ۲۰۲۲ به‌وضوح مشخص شد که هویت بدون نظارت و گاهاً غیرقانونی ارز‌های دیجیتال سرمایه‌گذاران را در‌برابر کلاهبرداری‌ها و ورشکستگی صرافی‌ها و سایر بحران‌های مالی آسیب‌پذیر می‌کند.

تنها در سال گذشته، چندین صرافی و صندوق‌ سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال از‌جمله اف‌تی‌ایکس (FTX)، سلسیوس (Celsius)، ‌تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital)، بلاک‌فای (BlockFi) و جنسیس (Genesis) موجی از ورشکستگی‌ها را به‌علت مدیریت ضعیف یا فعالیت‌های مجرمانه ایجاد کردند. اهرم بیش‌از‌حد و سرمایه‌گذاری‌های پرخطر و سوءاستفاده از وجوه کاربران از‌جمله عللی است که وظیفه مهمی در سقوط و ورشکستگی تعدادی از صرافی‌های بزرگ ارز دیجیتال ایفا کرده‌اند.

ورشکستگی صرافی‌ها و شرکت‌های فعال در بازار ارز‌های دیجیتال به میلیارد‌ها دلار زیان مشتریان آن‌ها منجر شد و اثرات مخربی برای شهرت ارز‌های دیجیتال و اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار به‌همراه داشت.

با شروع سال ۲۰۲۳، دلواپسی‌ها کماکان ادامه دارد و سرمایه‌گذاران از امنیت دارایی‌های خود در بسترهای معاملاتی ارز‌های دیجیتال مطمئن نیستند. متأسفانه علل زیادی برای این دلواپسی‌ها وجود دارد. وب‌سایت کوین‌مارکت‌کپ در مطلبی تعدادی از این علل را بررسی کرده که در‌ مقاله حاضر، به‌نقل از این رسانه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال به چه معناست؟

زمانی‌که پلتفرم معاملاتی و صرافی ارز دیجیتال به‌علل مختلفی مثل هک یا کلاهبرداری یا فعالیت‌های مجرمانه مدیران نتواند بدهی‌هایش را پرداخت یا به تعهدات مالی خود در‌قبال مشتریان و طلب‌کاران عمل کند، ورشکسته می‌گردد.

آنچه در طول ورشکستگی و پس‌از‌آن برای صرافی ارز دیجیتال پیش می‌آید، به کشور محل فعالیت و قوانین حوزه قضایی آن منطقه بستگی دارد. در این مقاله، قوانین و نحوه اعلام ورشکستگی در آمریکا را بررسی می‌کنیم. در این کشور، صرافی‌ها بیشتر اوقات برای اعلام ورشکستگی از فصل ۱۱ یا فصل ۷ استفاده می‌کنند.

فرق حمایت از ورشکستگی فصل ۱۱ و فصل ۷

فصل ۱۱ بخشی از قانون ورشکستگی ایالات متحده آمریکاست که به صرافی و شرکت اجازه می‌دهد تا زمانی‌که بدهی‌هایش را پرداخت می‌کند، به فعالیت ادامه دهد. شرکت ورشکسته از دارایی‌های خود به‌ترتیب به طلب‌کاران وجوه را پرداخت می‌کند. ناگفته نماند که جریان بازپرداخت در فصل ۱۱ الزامی به لیکوییدکردن (نقدکردن) دارایی‌ها ندارد.

به‌روش‌کلی، اولین پرداخت‌ها به بستان‌کاران وثیقه‌دار انجام و بعد از‌آن از وجوه باقی‌مانده برای بازپرداخت بدهی‌ سرمایه‌گذاران بدون وثیقه مثل مشتریان صرافی استفاده می‌گردد. در نتیجه، این مشتریان تقریباً آخرین ردیف بازپرداخت دارایی‌ها هستند و فقط سهمی از آنچه باقی مانده است، دریافت می‌کنند.

درمقابل در ورشکستگی فصل ۷، تمام دارایی‌های شرکت باید لیکویید شود تا طبق برنامه به بدهکاران بازپرداخت شود. در فصل ۷ هم، بستان‌کاران وثیقه‌دار اولویت دارند و پس‌ از آنان پرداختی‌ها به سرمایه‌گذاران بدون وثیقه انجام می‌گردد.

در هنگام ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال اولویت با چه کسی است؟

درمجموع با‌توجه‌به فقدان مقررات و چهارچوب قانونی کلی و جهانی ارز‌های دیجیتال، مشتریان این بازار حقوق و امنیت کمتری از بازار‌های مالی سنتی دارند. این نکته مهمی است که سرمایه‌گذاران ارز‌های دیجیتال باید پیوسته به آن توجه کنند.

در ورشکستگی‌های صرافی ارز دیجیتال، بستان‌کاران وثیقه‌دار اولویت دارند و اکثر وجوه باقی‌مانده به آنان پرداخت می‌گردد. این نکته سبب می‌گردد.تا سرمایه‌گذاران خُرد صرافی سهم کمی از دارایی‌های باقی‌مانده را دریافت کنند.

بستان‌کاران وثیقه‌دار بیشتر اوقات مؤسسه‌های مالی بزرگی مثل بانک‌ها یا دارندگان اوراق قرضه هستند که پیوسته اولویت بیشتری نسبت‌به سرمایه‌گذاران بدون وثیقه دارند. مشتریان و کاربران صرافی سرمایه‌گذاران بدون وثیقه به‌حساب می‌آیند؛ در نتیجه، در ورشکستگی‌ها باید در انتهای صف بازپرداخت منتظر بمثل.

چگونه می‌توان وجوه را از صرافی ارز دیجیتال ورشکسته بازیابی کرد؟

بیشتر اوقات صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز (CEX) کیف پول‌های کاربران را کنترل می‌کنند و کلید‌های خصوصی این کیف پول‌ها را در‌اختیار دارند. در نتیجه، وقتی صرافی ورشکسته می‌گردد.یا مشکلی برایش ایجاد می‌گردد. از‌نظر قانونی صرافی مالک محتویات این کیف پول‌ها محسوب می‌گردد.و کاربران نمی‌توانند ادعا کنند که مالک این کیف پول‌ها هستند.

این یعنی دارایی‌های نگه‌داری‌شده در این کیف پول‌ها به دارایی‌های ورشکستگی تبدیل می‌شوند و آماده لیکویید‌شدن به‌دست متولی برای پرداخت بدهی‌های معوق هستند. در‌نتیجه، سرمایه‌گذاران شاید تنها بخشی از ارزش کلی دارایی‌های صرافی را به‌دست آورند و بخشی از دارایی‌های کیف پول‌ها میان دیگر طلب‌کاران تقسیم شود.

سرمایه‌گذاران می‌توانند برای بازیابی تمام یا بخشی از دارایی‌های خود به دادگاه ورشکستگی شکایت کنند؛ ولی بسته به حوزه قضایی و شرایط پجریانه ورشکستگی صرافی، پروسه رسیدگی شاید طولانی و پرهزینه باشد.

در‌حالی‌که شرکت‌های ارز دیجیتال بیشتر اوقات پروسهی برای توزیع وجوه به مشتریان خود دارند، تکمیل این پروسه شاید نیازمند زمان زیادی باشد. برای نمونه، صرافی مت گاکس (Mt. Gox) در سال ۲۰۱۴ ورشکسته شد و حال بعد از گذشت تقریباً ۹ سال، برنامه‌ریزی شده است که در آخرین سال ۲۰۲۳ بدهی کاربران این صرافی بازپرداخت شود.

در کشور ما هم این پروسه به زمان زیادی نیازمند است و در‌صورت گرفتار‌شدن در این وضعیت، باید صبر داشته باشید و از مراجع قضایی پجریانه را برای بازیابی وجوه پیگیری کنید.

گام‌به‌گام با پروسه ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱

صرافی‌ها و شرکت‌های ورشکسته از ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱ برای دریافت حمایت و مشخص‌شدن ساز‌و‌کار بازپرداخت بدهی‌ها استفاده می‌کنند. در‌ادامه مطلب، چگونگی ثبت و پیگیری آن‌ها را توضیح می‌دهیم. به‌روش‌کلی، جریان ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱ یکسان است. با‌این‌حال، تعدادی فرق‌های جزئی وجود دارد که برای پیچیده‌نشدن مطلب آورده نشده‌اند.

• نخست صرافی ارز دیجیتال اعلام ورشکستگی و برای دریافت حمایت ورشکستگی اقدام می‌کند.
• بعد از‌آن متولی‌ای برای نظارت بر جریان لیکوییدشدن دارایی‌ها منصوب می‌گردد.
• درادامه متولی دارایی‌های صرافی را در‌اختیار می‌گیرد و ارزش باقی‌مانده آن‌ها را ارزیابی می‌کند.
• در طول پروسه ورشکستگی، متولی ارتباط خود را با طلب‌کاران و سرمایه‌گذاران درباره جریان بازپرداخت حفظ می‌کند.
• در جریان بازپرداخت، نخست با طلب‌کاران و بعد از‌آن بستان‌کاران وثیقه‌دار و در‌نهایت با سرمایه‌گذاران بدون وثیقه تسویه می‌گردد.
• سرمایه‌گذاران می‌توانند بسته به پجریانه ورشکستگی، ادعاها و شکایت‌هایی را برای بازگرداندن دارایی‌های خود مطرح و ثبت کنند.
• هنگامی‌که تمام بدهی‌ها تسویه شد، متولی دارایی‌های باقی‌مانده را بر‌اساس سهم سرمایه‌گذاری بین سرمایه‌گذاران توزیع می‌کند.

ارز‌های دیجیتال در طول ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟

در آمریکا، درباره دسته‌بندی ارز‌های دیجیتال در جایگاه دارایی در پجریانه‌های ورشکستگی اختلاف‌نظر وجود دارد؛ چون در قانون ورشکستگی آمریکا این نکته مشخص نشده است و حتی دستگاه‌های دولت فدرال ایالات متحده آمریکا هم درباره این نکته به‌توافق نرسیده‌اند.

ارز‌های دیجیتال را می‌توان در جایگاه ارز (مثل پول نقد) و اوراق بهادار (مثل سهام شرکت) و کالا (مثل طلا) دسته‌بندی کرد. اینکه ارز دیجیتال در دستگاه قضایی به چه عنوانی شناخته می‌گردد. اهمیت بسیاری دارد؛ چون تأثیر مستقیمی بر مقدار پرداختی به طلب‌کاران می‌گذارد.

اگر ارز دیجیتال در جایگاه کالا طبقه‌بندی شود، متولی مسئول ورشکستگی می‌تواند ارز دیجیتال را همراه با افزایش ارزشی که در طول بررسی تجربه کرده است، بازپرداخت کند. باوجوداین، اگر ارز دیجیتال در جایگاه ارز دسته‌بندی شود، تنها ارزش ارز دیجیتال در زمان انتقال ملاک قرار می‌گیرد.

هم‌اکنون در آمریکا، کمیسیون معاملاتی معاملات آینده کالا (CFTC) به ارز‌های دیجیتال در جایگاه کالا نگاه می‌کند؛ در‌حالی‌که کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بر این باور است که تقریباً تمام دارایی‌های ارز دیجیتال اوراق بهادار هستند.

درحال‌حاضر، کمیسیون بورس و اوراق بهادار سخت‌گیری‌های گسترده خود را در بازار ارز‌های دیجیتال شروع کرده است و شکایت‌های مختلف SEC از پروژه‌های ارز دیجیتالی را شاهد هستیم که به‌عقیده این کمیسیون، قوانین اوراق بهادار را نقض کرده‌اند.

همان‌طورکه گفتیم، تا این ساعت دادگاه‌های ورشکستگی درباره نحوه دسته‌بندی و رسیدگی به ارز‌های دیجیتال به‌توافق نرسیده‌اند؛ چون این پروسه بسیار پیچیده و تابع متغیر‌های مختلفی است. بعد از دستیابی به نتیجه واحد و ایجاد شفافیت نظارتی، جریان ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال بسیار آسان‌تر از امروز خواهد شد.

۵ ورشکستگی مهم در تاریخ ارز‌های دیجیتال

در سال‌های گذشته، بار‌ها ورشکستگی صرافی‌ها و شرکت‌های مختلف ارز دیجیتال را شاهد بوده‌ایم. در‌این‌بین، تعدادی ورشکستگی‌ها بزرگ‌تر از بقیه بودند و اثرهای درخورتوجهی بر بازار و سرمایه‌گذاران گذاشتند. در‌ادامه، تعدادی از ورشکستگی‌های برجسته‌ و مهم‌ ارز دیجیتال را بررسی می‌کنیم.

FTX؛ ورشکستگی در نوامبر ۲۰۲۲ (آبان ۱۴۰۱)

در نوامبر ۲۰۲۲، صرافی FTX به‌علت مشکلات نقدینگی و فعالیت‌های مجرمانه موسس این صرافی، سم بنکمن‌فرید (Sam Bankman-Fried) و همکاران او، با بدهی حدود ۱۱.۶ میلیارد دلاری در‌مقابل ۴.۸ میلیارد دلار دارایی‌های باقی‌مانده در ترازنامه اعلام ورشکستگی کرد.

این ورشکستگی در‌ادامه اخبار بد و ورشکستگی‌های سال ۲۰۲۲ رخ داد و اثرهای منفی زیادی بر دیدگاه و اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار گذاشت.

Celsius؛ ورشکستگی در جولای ۲۰۲۲ (تیر ۱۴۰۱)

پلتفرم وام‌دهی سلسیوس هم مدتی قبل از FTX، یعنی در جولای‌ ۲۰۲۲، اعلام ورشکستگی کرد. براساس گزارش‌های منتشر‌شده، با سقوط شدید قیمتی ارز‌های دیجیتال در سال ۲۰۲۲، سلسیوس متوان زیان‌های هنگفتی شد که بحران نقدینگی را برایش به‌همراه داشت.

در‌نتیجه، سلسیوس نتوانست خواسته‌های وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران خود را برآورده کند و برای تجدید ساختار عملیاتی و بازپرداخت مطالبات طلب‌کاران، درخواست حمایت از ورشکستگی فصل ۱۱ را عرضه کرد. گفتنی است از کارکرد مدیرعامل این پلتفرم، الکس مشینسکی (Alex Mashinsky)، بار‌ها انتقاد شده است و اغلب سرمایه‌گذاران او را مقصر این ورشکستگی می‌دانند.

Fcoin؛ ورشکستگی در فوریه ۲۰۲۰ (بهمن‌ ۱۳۹۸)

در فوریه‌ ۲۰۲۰، صرافی چینی Fcoin اعلام ورشکستگی کرد؛ چون نتوانست بیش از ۱۳۰میلیون دلار از دارایی‌های کاربران خود را بازپرداخت کند. Fcoin شکست خود را نتیجه مشکلات فنی و نقص سیستم اعلام کرد که به ایجاد میلیون‌ها تراکنش جعلی و زیان فراوان برای شرکت منجر شد.

این ورشکستگی باردیگر اهمیت امنیت و کیفیت کدنویسی را به صرافی‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه ارز‌های دیجیتال یادآوری کرد.

Cryptopia؛ ورشکستگی در می ۲۰۱۹ (خرداد ۱۳۹۸)

Cryptopia بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین صرافی کشور نیوزلند بود که برای معاملات آلت کوین‌های کوچک بازار استفاده می‌شد. این صرافی در می ۲۰۱۹ هک شد که در‌نتیجه آن، ۱۶ میلیون دلار ارز دیجیتال به‌سرقت رفت.

این شرکت نتوانست وجوه دزدیده‌شده مشتریان را بازیابی کند؛ در نتیجه تصمیم گرفت تا ورشکستگی خود را اعلام و با لیکوییدکردن دارایی مشتریانش با طلب‌کاران تسویه کند. پروسه لیکویید این صرافی در سال ۲۰۲۰ تکمیل شد و طلب‌کاران بخشی از زیان خود را دریافت کردند.

Mt Gox؛ ورشکستگی در مارس ۲۰۱۴ (اسفند ۱۳۹۲)

یکی از هک‌ها و ورشکستگی‌های مهم تاریخ ارز‌های دیجیتال در سال ۲۰۱۴ اتفاق افتاد؛ زمانی‌که بزرگ‌ترین صرافی بیت کوین جهان، Mt Gox، هدف حمله قرار گرفت و تقریباً ۸۵۰ هزار بیت کوین از آن دزدیده شد‌. بعد از این اتفاق، Mt Gox اعلام ورشکستگی کرد.

جریان ورشکستگی Mt Gox پیچیده و طولانی بود و اغلب طلب‌کاران چندین سال است که منتظر دریافت دارایی‌هایشان هستند. در سال ۲۰۱۸، مدیر‌عامل پیشین صرافی، مارک کارپلس (Mark Karpeles)، به‌علت جعل اطلاعات مالی مجرم شناخته شد؛ اما از اتهام اختلاس تبرئه شد.

بعد از این هک، درمجموع ۲۰۰ هزار بیت کوین از یکی از کیف پول‌های قدیمی صرافی راجع به قبل از ژوئن ۲۰۱۱ پیدا شد و در‌اختیار متولی ورشکستگی قرار گرفت. از این بیت‌ کوین‌ها، تعدادی در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ فروخته شد و هم‌اکنون، حدود ۱۴۲ هزار بیت‌ کوین باقی مانده است. ناگفته نماند که برنامه‌ریزی شده است که این بیت کوین‌ها تا در آخرین سال ۲۰۲۳ به طلب‌کاران بازپرداخت شوند.

آیا دولت از سرمایه‌گذاری‌های شما در بازار ارز دیجیتال محافظت می‌کند؟

مقررات معاملات و فعالیت در بازار ارز‌های دیجیتال در هر کشور مفرق است. در تعدادی حوزه‌های قضایی، صرافی‌ها تحت‌کنترل دولت یا چهارچوب‌های نظارتی خاص هستند؛ در‌حالی‌که در تعدادی دیگر از کشورها صرافی‌ها با نظارت کم یا بدون نظارت فعالیت می‌کنند.

برخلاف سپرده‌گذاری در بانک‌ها و مؤسسه‌های سنتی که از حمایت دولت برخوردارند، دولت بیشتر اوقات از سرمایه‌گذاری در بازار ارز‌های دیجیتال محافظت نمی‌کند و شما نمی‌توانید هنگام ورشکستگی و کلاه‌برداری‌ها از دولت حمایتی دریافت کنید. در نتیجه، سرمایه‌گذاران زیان‌دیده چاره‌ای به‌جز صبر برای طی‌شدن مراحل قانونی ندارند؛ مراحلی که در انتهای آن هم بیشتر اوقات فقط بخشی از دارایی‌ها بازپرداخت می‌گردد.

نبود مقررات و چهارچوب قانونی فعالیت شرکت و صرافی‌های ارز دیجیتال مشکلی است که باید در سراسر جهان برای آن راه‌حلی عرضه شود تا دیگر تکرار فاجعه‌هایی مثل سقوط صرافی FTX را شاهد نباشیم. درحال‌حاضر، قانون‌گذاری فضای ارز‌های دیجیتال در کانون توجه اغلب کشور‌های جهان قرار دارد و در کشور ما هم اقداماتی برای این منظور انجام شده است.

ریسک سرمایه‌گذاری در صرافی‌ها و قانون‌گذاری ارز‌های دیجیتال در ایران

بعد از همه‌گیری کرونا و افزایش سرمایه‌گذاری و استفاده از ارز‌های دیجیتال در کشور، بازار ارز‌های دیجیتال به یکی از بازار‌های مالی محبوب‌ تبدیل شده است و بسیاری سرمایه خود را به ارز دیجیتال تبدیل کرده‌اند. به‌همین‌علت، قانون‌گذاری در حوزه ارز‌های دیجیتال اهمیت بسیاری پیدا کرده است و نبود چهارچوب قانونی تأثیرات خود را به‌مناسبی نشان داده است.

با‌این‌حال، به‌نظر می‌رسد قانون‌گذاری ارز‌های دیجیتال در دولت اولویت خیلیی ندارد و علیرقم اخبار و عرضه تعدادی پیش‌نویس‌ها درباره سیاست و قانون و احکام رمزارز‌ها، نتیجه‌ای دیده نمی‌گردد.

در‌حالی‌که از سال ۱۳۹۸ استخراج ارز‌های دیجیتال قانونی شده است و مزارع استخراج می‌توانند از دولت مجوز فعالیت دریافت کنند، این شفافیت و قوانین در معاملات ارز‌های دیجیتال اِعمال نشده است. به‌علت نبود این چهارچوب قانونی، هم‌اکنون صرافی‌های ارز دیجیتال کشور با مشکلات مختلفی روبرو‌اند و نماد اعتماد الکترونیک یا دیگر مجوز‌های فعالیت را نمی‌توانند دریافت کنند.

در‌نتیجه، راهی برای شناسایی راحت صرافی‌های معتبر داخلی و اعتماد به شرکت‌های فعال در این بازار وجود ندارد. نبود چهارچوب قانونی در کنار ایجاد مشکلات مختلف برای صرافی و شرکت‌های ارز دیجیتال کشور، خطر سرمایه‌گذاری در این بازار را هم برای دوست‌داران افزایش می‌دهد؛ ریسکی که در ورشکستگی صرافی کریپتولند به‌مناسبی دیده شد.

در پجریانه ورشکستگی این صرافی ایرانی، نبود شفافیت و پاسخ‌گویی مناسب به سرمایه‌گذاران و جریان نامشخص بازپرداخت و آزادی مدیرعامل صرافی به‌دست دستگاه قضایی انتقادهایی را به‌همراه داشت و نشان داد که در‌صورت وقوع بحران، دولت حمایتی از سرمایه‌گذاران این بازار نمی‌کند.

با‌این‌حال، اخیراً اقدامات مفید و مهمی در‌شرایط عرضه ارز دیجیتال ملی و واردات با ارز‌های دیجیتال انجام شده است و امیدواریم که در‌این‌بین توجهات بیشتری به ایجاد چهارچوب قانونی بازار ارز‌های دیجیتال جلب شود.

چگونه از دارایی‌های دیجیتال خود در‌برابر ورشکستگی صرافی و شرکت‌ها محافظت کنیم؟

جداب است بدانید که ارز‌های دیجیتال بعد از بحران بانکی سال ۲۰۰۸ و با هدف محافظت از سرمایه‌گذاران در‌برابر خطرهای سرمایه‌گذاری و ورشکستگی بازار‌های مالی سنتی ایجاد شدند؛ اما امروزه در بازار ارز‌های دیجیتال هم این بحران و مشکلات دیده می‌گردد.

اگر نمی‌خواهید شما هم در فهرست قربانیان باشید، یکی از راه‌های کارآمد برای محافظت از دارایی‌ها استفاده از کیف پولی است که تحت‌کنترل خود شما باشد. این کیف پول‌ها خطر از‌دست‌دادن دارایی‌های شما را در‌صورت هک‌شدن یا ورشکستگی صرافی‌ها کاهش می‌دهند. شایان ذکر است که کیف پول‌های سخت افزاری مثل لجر (Ledger) این امکان را به شما می‌دهند تا ارز‌های دیجیتال را به امن‌ترین حالت ممکن نگه‌داری کنید.

توجه کنید که در‌صورت استفاده از کیف پول خصوصی، وظیفه کامل استفاده و نگه‌داری از دارایی‌ها بر‌عهده شماست و در‌صورت گم‌شدن عبارت بازیابی یا گذاشتن آن در‌اختیار دیگران، دارایی‌های خود را برای همیشه از دست خواهید داد.

نابودی و ورشکستگی صرافی شناخته‌شده و محبوب FTX به‌مناسبی نشان داد که احتمال رخ‌دادن هر اتفاقی در بازار ارز‌های دیجیتال وجود دارد؛ به‌همین‌علت، اگر تریدر و معامله‌گر حرفه‌ای ارز دیجیتال نیستید، بهتر است تمام دارایی‌های خود را در کیف پول صرافی‌ها نگه‌داری نکنید. ضمناً، مهم است هرگز بیش از توان مالی خود در هیچ‌یک از ارز‌ها و صرافی‌ها و شرکت‌های ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری نکنید.

جمع‌بندی

در‌حالی‌که سرمایه‌گذاری در بازار ارز‌های دیجیتال می‌تواند سود بسیار زیادی برای شما به‌همراه داشته باشد، اگر به خطرهای بازار توجه نکنید، شاید تمام سرمایه‌تان را از دست دهید. با درک پروسه ورشکستگی و برداشتن گام‌های صحیح برای محافظت از دارایی‌های خود، می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری را به‌حداقل برسانید و با اطمینان بیشتری در این بازار فعالیت کنید.